1
SFE Årsrapport 2021
Foto: Morten Wanvik
2021
ÅRSRAPPORT
2
SFE Årsrapport 2021
3 .............................................................................................................................. Konsernsjefen har ordet
SIDE
6 ................................................................................................................................................................. Om SFE
8 .................................................................................................................. Samfunnsansvar og berekraft
110 ..................................................................................................................... Erklæring om årsrekneskap
11 ........................................................................................................................................................ Hendt i 2021
111 .................................................................................................................................. Erklæring frå revisor
14 ............................................................................................................................................................. Nøkkeltal
19 ......................................................................................................................................................... Årsmelding
115 ................................................................................................................................... Samfunnsrekneskap
33 ............................................................................................................................ Rekneskapstal konsern
116 ...................................................................................................... Presentasjon av konsernstyret
118 ..................................................................................................... Presentasjon av konsernleiinga
37 ......................................................................................................................................... Notar konsern
94 ................................................................................................................................................... Notar mor
90 .............................................................................................................................. Rekneskapstal mor
ÅRSRAPPORT 2021
INNHALD
KLIKK PÅ TITTEL FOR Å GÅ TIL SIDA
3
SFE Årsrapport 2021
Eitt av våre mål er å vere ein regionalt leiande aktør i arbeidet med
å redusere klimagassutsleppa og elektrifisere samfunnet. Vi har
i året som gjekk ferdigstilt bygginga av Jølstra kraftverk saman
med Eviny, og vi har bygd og sett i drift vårt første vindkraftverk,
Lutelandet energipark. I tillegg har vi rusta opp og modernisert
kraftverket Svelgen 3, og til saman utgjer dette ein auke i kraft-
produksjonen vår på 350 GWh, om vi også tek med Østerbø
krafverk som kom i drift på tampen av 2020. Å produsere energi
av vass- og vindkraft betyr bruk av våre felles naturressursar. Vi
har med det eit stort ansvar og legg stor vekt på å planlegge og
gjennomføre fornybarprosjekt på ein berekraftig måte.
For å lukkast med å nå klimamåla, må fossile energikjelder
bytast ut med fornybare, og her har straumnettet ei vesentleg
rolle. Nettselskapet vårt, Linja AS, har i 2021 bidrege til ei rekkje
elektrifiseringsprosjekt i regionen vår, og styrka og bygd nytt
nett for å få fram ny fornybar energi. Linja har også kjøpt Statnett
sine regionalnettanlegg i Sogn.
Gjennom vår nyoppretta avdeling Berekraftspartnar, har vi
inngått grøne samarbeid. Vi har i lag med Eviny etablert verdas
første lynladar for elbåtar i Florø, gjennom selskapet Elbåtlader
DA. Vi har danna selskapet Skipskraft AS i lag med Florø Hamn,
INNHALDSSIDE > KONSERNSJEFEN HAR ORDET
KONSERNSJEFEN HAR ORDET
VI SKAPER DEN FORNYBARE FRAMTIDA
4
SFE Årsrapport 2021
og etablert anlegg for landstraum for større skip. Vi har og
sett oppei rekke fleksiladarar for elbil i regionen vår. Gjennom
selskapet Hyfuel, arbeider vi saman med Gasnor og Fjord Base
Holding med å etablere eit produksjonsanlegg for grøn hydrogen
i Florø – ei satsing for å redusere maritime utslepp.
Sjølv om kjerneverksemda vår i seg sjølv er eit viktig bidrag til
å nå klimamåla, må også vi kartlegge eigne utslepp. Det handlar
om å vere bevisste på klimaavtrykket vårt, ha ein samla god
ressursbruk, og bruke naturen på ein skånsam måte. Vi må også
gjere ein innsats for å redusere utsleppa våre og vi fører klima-
rekneskap.
Samfunnet rundt oss er i endring, og 2021 har vore eit år der dette
har kome til syne i SFE. I november blei det nyoppretta straum-
selskapet vårt, Wattn AS, lansert med ny teknologisk plattform,
ei utvikling som hadde vore svært utfordrande utan den tyngde
som er skapt gjennom det kraftfulle samarbeidet mellom
Sognekraft, SFE, Stryn Energi, Tussa og Tafjord. For å legge til
rette for den grøne omstillinga, står nettverksemda vår føre
store investeringar i ny infrastruktur og teknologi. Vi har derfor
sett i gang ei utgreiing av ei samanslåing mellom Linja og
Mørenett. Dersom dette blir ein realitet, vil dette bli det fjerde
største nettselskapet i Noreg målt etter nettkapital. Det vil bli
eit kraftfullt og framtidsretta selskap, som vil vere godt rusta til
å løyse framtidas oppgåver.
2021 har vore eit spesielt år med tanke på covid-pandemien
som prega heile verda. Vi gjekk inn i året med inngripande
smittevernstiltak, og slik avslutta vi året også. I mellomtida
hadde vi heldigvis ein periode med nokså normale forhold. Eg vil
takke våre tilsette for velvilje og positivitet, saman har vi lukkast
i å ta vare på kvarandre og minimalisere konsekvensane med
tanke på HMS, drift og gjennomføring av prosjekta våre.
Året som har gått har også på andre område vore eit annleis-år.
Sør-Noreg har hatt ekstremt høge kraftprisar og aldri før har vi
hatt så store prisskilnadar mellom sør og nord. At kraftprisen
i vårt prisområde som er NO3, har vore vesentleg lågare enn
prisområda i sør, og systemprisen, har vore svært krevjande
og påverker årsresultatet vårt svært negativt. Vi har prissikra
delar av produksjonen vår, fordi dette i ein velfungerande
marknad er risikodempande, men når skilnaden mellom system-
pris og NO3-prisen vert stor slik den har vore i store delar av
2021, har dette hatt motsett verknad for oss. Vi slutta å pris-
sikre produksjonen vår mot systempris allereie i mai månad,
men resultatet er likevel sterkt prega av denne situasjonen. I ein
situasjon der dei fleste kraftprodusentar i Sør-Noreg opplever
ein svært høg kraftpris, får SFE eit svært dårleg økonomisk
resultat. Denne situasjonen krev auka fokus på overførings-
kapasitet mellom prisområda i Skandinavia og strakstiltak frå
Statnett.
Vi går
no inn i vårt tiande år med samarbeid med Plan Norge.
Vi har bygd vassbrønnar i Sierra Leone og Zimbabwe, og over
50 000 menneske har fått tilgang på reint vatn gjennom våre
prosjekt. Vi skal halde fram med å ta vårt samfunnsansvar, vi skal
halde fram med å vere ein synleg aktør i lokalsamfunna og vi skal
framleis ta aktivt del i det grøne skiftet. Eg gler meg til å ta fatt på
eit nytt år i lag med våre dyktige tilsette.
- Johannes Rauboti
INNHALDSSIDE > KONSERNSJEFEN HAR ORDET
4
SFE Årsrapport 2021
5
SFE Årsrapport 2021
VI SKAPER
DEN FORNYBARE
FRAMTIDA
6
SFE Årsrapport 2021
OM SFE
INNHALDSSIDE > OM SFE
Linja har ansvaret for overføring av elektrisk kraft
til 25 300 kundar i seks kommunar i Nordfjord og
Sunnfjord.
Linjenettet vårt strekker seg meir enn 4 000 km.
SFE Produksjon AS produserte 1 987 GWh i 2021.
Det tilsvarar straumbruken i 100 000 heimar.
Operatør for 28 av 31 heil- eller deleigde kraftverk.
6
SFE Årsrapport 2021
7
SFE Årsrapport 2021
KONSERNSTRUKTUR
INNHALDSSIDE > OM SFE
Bremangerlandet Vindpark AS (100%)
Lutelandet Energipark AS (100%)
Firdakraft AS (100%)
Jølstra Kraft DA (50%)
Falck Renewables Vind AS (10%)
Elbåtlader DA (50%)
Skipskraft AS (50%)
Enivest AS (38,74%)
Hyfuel AS (33,33%)
Wattn AS (26,5%)
Eviny Elsikkerhet AS (10%)
eSmart Systems AS (5,75%)
SFE Produksjon AS
Sogn og Fjordane Energi AS
Linja AS
Gloppen Energi AS (30%)
Innvik Kraftverk AS (30%)
Svelgen Kraft Holding AS (56%)
Fossheim Energiverk AS (30%)
100 % offentleg eigarskap
Sogn og Fjordane Holding AS 49,51%
Eviny AS 36,80%
Kinn kommune 4,64%
Gloppen kommune 3,45%
Bremanger kommune 2,47%*
Stad kommune 1,57%
Askvoll kommune 1,48%
Sunnfjord kommune 0,08
%
* gjennom Bremanger Eigedom AS
INNHALDSSIDE > OM SFE
8
SFE Årsrapport 2021
SAMFUNNSANSVAR OG
BEREKRAFT
INNHALDSSIDE > SAMFUNNSANSVAR OG BEREKRAFT
Miljøfyrtårn
SFE sine hovudlokasjonar har vore Miljøfyrtårn sidan 2008. I 2021 har vi også miljøsertifisert alle
montørbasane våre.
Medlem av Klimapartnere
Som medlem av Klimapartnere, jobbar vi for å bli fossilfrie og kutte direkte utslepp innan 2030.
SFE har produsert energi frå vasskraft i generasjonar. Fornybar energi er ein viktig del
av klimaløysinga og vi jobbar kontinuerleg med å nytte ressursane på ein skånsam og
effektiv måte. Fornybar energiproduksjon bidreg til å erstatte og redusere forbruket
av fossil energi i Noreg og i verda.
9
SFE Årsrapport 2021
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
Her besøker konsernsjef Johannes Rauboti eitt av SFE sine vassprosjekt i Zimbabwe i 2016.
Klimapanel
Konsernet sitt klimapanel består av 11 tilsette frå ulike delar av konsernet. Klimapanelet ivaretar klima, miljø- og berekraftsarbeid
i SFE.
Klimarekneskap
Vi fører klimarekneskap og jobbar med utsleppsreduserande tiltak i heile konsernet. Klimarekneskap for 2021 vert lansert i berekrafts-
rapporten vår som kjem våren 2022.
LANGSIKTIG SAMARBEID MED PLAN NORGE
Gjennom vårt mangeårige samarbeid med Plan Norge har vi bidrege til at 50 000 menneske i Sierra Leone og Zimbabwe har fått
tilgang på reint vatn.
FN SINE BEREKRAFTSMÅL
Ved å produsere og distribuere fornybar energi, bidreg vi til FN sine berekraftsmål. Vi har valt å prioritere desse måla i vårt arbeid med
klima, miljø og berekraft:
INNHALDSSIDE > SAMFUNNSANSVAR OG BEREKRAFT
10
SFE Årsrapport 2021
Kraft i Vest
Vår årlege næringskonferanse på Sandane samlar 300 engasjerte deltakarar frå bransje og region. Vi tek opp aktuelle samfunns-
tema og deler ut Drivprisen, ein grøn innovasjonspris for bedrifter på Vestlandet.
Drivprisen
Drivprisen er ein ny grøn innovasjonspris i Vestland. Den skal premiere og inspirere idear, teknologi og menneske som siktar på å
bli ein viktig del av klimaløysinga. Prisen er eit samarbeid mellom SFE, Innovasjon Norge, Sparebanken Sogn og Fjordane, Vestland
Fylkeskommune og Høgskulen på Vestlandet.
SPONSORVERKSEMD OG ENGASJEMENT
Gjennom vårt virke, våre offentlege eigarar og våre mange sponsorsamarbeid er vi med på å skape bulyst i regionen vår.
INNHALDSSIDE > SAMFUNNSANSVAR OG BEREKRAFT
10
SFE Årsrapport 2021
11
SFE Årsrapport 2021
HENDT I 2021
INNHALDSSIDE > HENDT I 2021
JANUAR
2021 starta med nytt namn på nettselskapet. Endringar i lovverket
krevde eit tydelegare skilje mellom nettselskap og andre delar av eit
energikonsern. Dette førte til at SFE Nett måtte skifte namn og få
ein heilt eigen identitet. Etter ein intern namnekonkurranse hausten
2020, blei det nye namnet ”Linja”.
MAI
SFE og BKK skreiv verdshistorie i Florø med opninga av verdas første
lynladar for elbåt. Dette var også første kombinasjonsanlegg for
hurtiglading av både bil og båt i Noreg. Det lokale elbåtselskapet
Evoy, Kinn kommune og Florø Hamn er samarbeidspartnarar i
prosjektet.
MAI
Kviknes Hotell i Balestrand var det første hotellet i regionen vår som
kunne tilby elbillading til kundane sine ved hjelp av SFE sine fleksi-
ladarar. Gjennom året fekk vi på plass ladarar også ved Olden Fjord-
hotell, Elkem Svelgen, Lærdal sentrum, Blix hotell, Sognefjord Hotell
og Dragsvik Fjordhotell. Dette er eit ledd i å bidra til elektrifisering og
grøne løysingar i regionen vår.
JUNI
SFE opna landstraumsanlegg for større skip på Fugleskjærskaia og
på Botnastranda i Florø, saman med Florø Hamn. Sjøfarten står i dag
for 2/3-delar av klimagassutsleppet i Florø og landstraumsanlegga er
med på å redusere lokale miljøpåverknader og redusere støy i byen.
Ordførar i Kinn kommune, Ola Teigen, sto for opninga av landstraums-
anlegget.
11
JUNI
Linja kjøpte Statnett sine 132kV-anlegg i Sogn. Linja blir etter
dette den klart største eigar av nettanlegg på dette spenningsnivå i
regionen med linjenett som strekk seg frå inst i Sognefjorden til
grensa mot Sunnmøre. Dette er ei strategisk satsing og kjøpet vil
tilføre Linja både aktivitet og nettanlegg som er ein viktig del av det
samla straumnettet i området og høve til meir heilskapstenking drift
og utvikling av straumnettet framover.
12
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > HENDT I 2021
SEPTEMBER
Etter eit års koronapause, fekk vi endeleg gjennomføre nærings-
konferansen ”Kraft i Vest” på Sandane. Trass koronarestriksjoner
og begrensa antal deltakarar, var arrangementet svært vellukka.
Temaet var ”vi skaper den fornybare framtida” og vi kåra Boliden
Odda som vinnar av Drivprisen 2021, som er vår grøne innovasjons-
pris i samarbeid med Sparebanken Sogn og Fjordane, Høgskulen på
Vestland, og Innovasjon Norge.
OKTOBER
I oktober kom Noregs største naturgasselskap Gasnor inn på eigar-
sida i Hyfuel, som frå før er eigd av SFE og Fjord Base Holding.
Hyfuel vart stifta i 2020 med mål om å etablere hydrogen-
produksjon på Fjord Base i Florø. Selskapet planleggå utvikle, eige
og drifte anlegg for produksjon av hydrogen og Liquid Organic
Hydrogen Carrier (LOHC), samt leveranse og utnytting av bi-
produktene oksygen og varme. HyFuel skal levere grøn hydrogen
og LOHC til den maritime næringa i inn- og utland.
OKTOBER
Industribygda Svelgen produserte den første kWh 1.oktober 1921 og
den 23. oktober markerte vi 100 års-jubileum. Dette vart ein fest for
heile bygda, med omvising i kraftstasjon, musikkteater, festmiddag
og energikamp for ungdomsskulen.
JULI
Østerbø kraftverk i Høyanger kommune kom i drift igjen i juli etter
ein fire månaders stopp for å utføre reklamasjonsarbeid på turbinen.
Kraftverket stod ferdig i desember 2020 og vil produsere 165 Gwh,
noko som tilsvarer forbruket til mellom 9-10 000 husstandar. Nykje-
vatnet som ligg på 614 høgdemeter er eit naturleg magasin, og kraft-
verket er bygd for å møte framtidas krav til fleksibilitet.
12
JULI
Svelgen Kraft, som er eigd av Tafjord Kraft, Sognekraft og SFE,
ferdigstilte eit større oppgraderings- og moderniseringssprosjekt
i kraftverket Svelgen 3 på Indrehus. Kraftverket vart opprinneleg
idriftsett i 1963. Prosjektet oppgraderte turbin, generator, kontroll-
anlegg og elektroanlegg.
13
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > HENDT I 2021
NOVEMBER
I slutten av november blei det nye straumselskapet Wattn lansert, ei
felles satsing mellom SFE, Tussa, Tafjord og Sognekraft. Wattn har
fokus på teknologi og smarte løysingar for kundane, enkle avtaler og
berekraft. Samla har det nye selskapet 50 tilsette og om lag 100 000
straumkundar.
DESEMBER
Jølstra kraftverk i Sunnfjord kommune er eit samarbeid mellom SFE
og Eviny Fornybar. Kraftverket skal produsere ca. 250 GWh, det
tilsvarar forbruket til 12 000 husstandar. Dette er ei av dei største
vasskraftutbyggingane i Noreg i seinare tid. Jølstra er eit elvekraftverk
med sjølve kraftstasjonen bygd inne i fjellet. Dåverande statsminister
Erna Solberg vitja kraftstasjonen i 2020.
DESEMBER
Hovudkontoret til Linja i Florø vart råka av ein brann i garasje-
anlegget. Ingen vart skada i brannen, men fleire bilar og mykje utstyr
vart øydelagd. Det er venta å ta eit halvt år før dei tilsette kan
returnere til kontoret på grunn av skadar i kontorbygget i samband
med røyk og sot.
DESEMBER
Lutelandet vindkraftverk som ligg på øya Lutelandet i Fjaler
kommunevart ferdigstilt og sett i drift i desember. Kraftverket
består av ni turbinar med ein samla årsproduksjon på 150 GWh,
tilsvarande forbruket til 9 000 husstandar.
13
14
SFE Årsrapport 2021
RESULTATREKNESKAPEN 2021 2020 2019 2018 2017 2016
Brutto driftsinntekter Mill. kr 1 644 1 090 1 685 1 681 1 287 1 229
Brutto driftsresultat (EBITDA) (1) Mill. kr 366 498 820 712 533 546
Driftsresultat (EBIT) IFRS (2) Mill. kr 161 252 668 571 379 392
Resultat frå investering i tilknytta selskap Mill. kr 7 6 12 8 9 5
Netto finanspostar Mill. kr 16 32 48 58 14 34
Resultat før skattekostnad Mill. kr 145 220 621 513 365 359
Konsernresultat Mill. kr -65 200 433 286 193 189
Resultat pr aksje (Earnings per share) (3) Kroner -10 23 49 33 22 25
FRÅ BALANSEN
Eigedelar Mill. kr 9 520 8 688 8 253 7 527 6 551 6 327
Eigenkapital Mill. kr 2 961 3 166 3 137 2 919 2 747 2 503
Netto rentebærande gjeld (4) Mill. kr 3 599 2 855 2 296 1 926 1 803 1 895
Sysselsett kapital (5) Mill. kr 6 560 6 021 5 433 4 845 4 550 4 398
Investering i tilknytta selskap Mill. kr 363 353 192 177 120 96
Anvendt kapital (6) Mill. kr 6 923 6 374 5 626 5 022 4 670 4 494
FRÅ KONTANTSTRAUM
Kontantstraum frå operasjonelle aktivitetar Mill. kr 349 217 479 470 222 388
Betalte skattar Mill. kr 38 195 263 144 209 65
Utbetalt utbytte til Sogn og Fjordane Energi AS Mill. kr 75 120 100 63 77 60
sine eigarar
Utbytte pr aksje Kroner 9,69 15,46 12,91 8,09 9,97 8,14
Av-/nedskriving på varige driftsmiddel og Mill. kr 205 246 152 140 154 154
immaterielle eigedelar
Netto investeringar i varige driftsmiddel og Mill. kr 995 536 623 469 244 286
immaterielle eigedelar
Likvide middel (7) Mill. kr 284 561 620 477 318 288
FINANSIERINGSSTORLEIKAR
EBITDA interest coverage (8) 4,4 5,3 6,5 7,4 7,1 6,5
EBIT interest coverage (9) 1,9 2,7 5,3 5,9 5,0 4,7
FFO interest coverage (10) 3,7 2,9 4,0 5,3 4,1 5,3
FFO/netto renteberande gjeld (11) % 8,7 % 9,5 % 22,2 % 26,5 % 17,2 % 23,6 %
Renteberande gjeldsgrad (12) % 54,9 % 47,4 % 42,3 % 39,8 % 39,6 % 43,1 %
Eigenkapitalandel (13) % 31,1 % 36,4 % 38,0 % 38,8 % 41,9 % 39,6 %
NØKKELTAL REKNESKAP
EBITDA-margin (14) % 22,3 % 45,7 % 48,7 % 42,3 % 41,4 % 44,4 %
ROACE før skatt % 2,7 % 4,4 % 13,0 % 12,2 % 8,5 % 9,1 %
ROACE etter skatt (16) % -0,9 % 3,9 % 9,1 % 7,0 % 4,5 % 5,0 %
Avkasting på anvendt kapital (17) % -0,8 % 3,8 % 9,0 % 6,9 % 4,6 % 5,0 %
Totalrentabilitet (18) % 0,0 % 3,2 % 6,8 % 5,1 % 3,9 % 4,1 %
Eigenkapitalrentabilitet (19) % -2,1 % 6,3 % 14,3 % 10,1 % 7,4 % 7,8 %
Effektiv Skatteprosent (20) % 144,5 % 9,2 % 30,2 % 44,3 % 47,1 % 47,2 %
NØKKELTAL 2021
INNHALDSSIDE > NØKKELTAL
15
SFE Årsrapport 2021
NØKKELTAL KRAFTPRODUKSJON 2021 2020 2019 2018 2017 2016
Kraftproduksjon middel netto GWh 2 004 1 983 1 913 1 883 1 880 1 880
Kraftproduksjon faktisk netto GWh 1 987 2 100 1 668 1 973 1 985 2 096
Installert yting MW 553 398 398 394 398 389
Magasinbehaldning pr. 31.12 GWh 536 709 558 565 626 663
Heil- og deleigde kraftverk antal 31 28 28 28 27 27
Systempris Nord Pool øre/kWh 63,40 11,56 38,35 42,30 27,43 24,97
NØKKELTAL NETTVERKSEMD
NVE-kapital (21) Mill. kr 1 835 1 678 1 542 1 423 1 336 1 277
Avkasting på NVE-kapital (22) % 4,40 % 3,04 % 5,41 % 4,56 % 0,70 % 8,08 %
Levert energi distribusjonsnett GWh 776 698 731 711 680 673
NØKKELTAL SLUTTBRUK
Levert energi sluttkunde GWh 800 916 783 908
NØKKELTAL HMS
Årsverk pr. 31.12 antal 235 196 245 253 260 253
Årsverk pr. lærling antal 33 28 22 21 21 16
Kvinneandel % 19 % 19 % 19 % 19 % 18 % 19 %
Sjukefråvær % 3,92 % 2,49 % 3,64 % 3,02 % 3,51 % 2,88 %
Korttidssjukefråvær (1-16 dagar) % 1,56 % 1,14 % 1,23 % 1,39 % 1,70 % 1,28 %
Langtidssjukefråvær % 2,36 % 1,35 % 2,41 % 1,63 % 1,81 % 1,61 %
Konsernmål sjukefråvær % 3,00 % 3,00 % 3,00 % 3,00 % 3,00 % 3,50 %
Skadefråværfrekvens (H1) (23) 8,10 5,10 5,00 4,90 12,02 4,80
Skadefrekvens (H2) (24) 12,30 12,80 14,90 14,80 19,22 14,30
Beløp i mill. kroner 2021 2020 2019
Avstemming av driftsresultat (EBIT) mot EBITDA
Driftsresultat (EBIT) IFRS - sjå note 4 til konsernrekneskap (2) 161 252 668
Avskrivingar 181 165 150
Nedskrivingar 24 81 2
Brutto driftsresultat (EBITDA) (1) 366 498 820
Konsernresultat etter skatt -65 200 433
Antal aksjar er i tusen 7746 7746 7746
Resultat pr aksje (Earnings per share) (3) -8,35 25,81 55,95
Renteberande langsiktig gjeld 3537 3219 2870
Renteberande kortsiktig gjeld 327 177 27
Likvide middel ubundne (7) 265 541 601
Netto renteberande gjeld (4) 3599 2855 2296
Balansepostar inkludert i sysselsett kapital
Eigenkapital
2 961 3 166 3 137
Netto renteberande gjeld 3 599 2 855 2 296
Sysselsett kapital (5) 6 560 6 021 5 433
INNHALDSSIDE > NØKKELTAL
ALTERNATIVE RESULTATMÅL
16
SFE Årsrapport 2021
Sysselsett kapital 6 560 6 021 5 433
Investering i tilknytta selskap 363 353 192
Anvendt kapital (6) 6 923 6 374 5 626
FINANSIERINGSTORLEIKAR
Brutto driftsresultat (EBITDA) (1) 366 498 820
Finanskostnader 84 94 127
EBITDA interest coverage (8) 4,4 5,3 6,5
Driftsresultat (EBIT) IFRS (2) 161 252 668
Finanskostnader 84 94 127
EBIT interest coverage (9) 1,9 2,7 5,3
Brutto driftsresultat (EBITDA) (1) 366 498 820
Netto finanspostar 16 32 48
Betalte skattar 38 195 263
FFO 313 272 509
Finanskostnader 84 94 127
FFO/interest coverage (10) 3,7 2,9 4,0
Netto renteberande gjeld (4) 3599 2855 2296
Eigenkapital 2961 3166 3137
FFO/renteberande gjeld (11) 8,7 % 9,5 % 22,2 %
Eigedelar 9 520 8 688 8 253
Eigenkapital 3 166 3 137 2 919
Renteberande gjeldsgrad (12) 54,9 % 47,4 % 42,3 %
Eigedelar 9 520 8 688 8 253
Eigenkapital 2 961 3 166 3 137
Eigenkapitalandel (13) 31,1 % 36,4 % 38,0 %
NØKKELTAL REKNESKAP
Brutto driftsresultat (EBITDA) (1) 366 498 820
Brutto driftsinntekter 1644 1090 1685
Driftsresultat (EBITDA) margin (%) (14) 22,3 % 45,7 % 48,7 %
Driftsresultat (EBIT) IFRS (2) 161 252 668
Gjennomsnittleg sysselsett kapital 5 997 5 433 5 139
Skatteprosent 22 % 22 % 22 %
ROACE før skatt (15) 2,7 % 4,6 % 13,0 %
Konsernresultat etter skatt -65 200 433
Resultat frå investering i tilknytta selskap 7 6 12
Finansinntekter 62 56 67
Finanskostnader 84 94 127
Gjennomsnittleg sysselsett kapital 5 997 5 433 5 139
Skatteprosent 22 % 22 % 22 %
ROACE etter skatt (16) -0,9 % 4,1 % 9,1 %
INNHALDSSIDE > NØKKELTAL
17
SFE Årsrapport 2021
(1) EBITDA (Brutto driftsresultat) Driftsresultat + avskrivingar og nedskrivingar
(2) Driftsresultat (EBIT) Driftsresultat
(3) Resultat pr aksje/Earnings per share Andel av resultat/ Antal aksjar i morselskap
(4) Netto renteberande gjeld Renteberande gjeld - Bankinnskot, kontantar o.l.
(5) Sysselsett kapital Eigenkapital + netto renteberande gjeld
(6) Anvendt kapital Sysselsett kapital + Investering i tilknytta selskap
(7) Likvide middel Bankinnskot og kontantar (Behaldning av kontantar og ekvivalentar 31.12)
(8) EBITDA interest coverage EBITDA/ Finanskostnadar
(9) EBIT interest coverage EBIT/ Finanskostnadar
(10) FFO interest coverage (EBITDA - Netto finanskostnader - Betalt skatt) / Finanskostnader
(11) FFO/netto renteberande gjeld (EBITDA - Netto finanskostnader - Betalt skatt) / Netto renteberande gjeld
(12) Renteberande gjeldsgrad Netto renteberande gjeld/ (Netto renteberande gjeld + Eigenkapital)
(13) Eigenkapitalandel Eigenkapital/ Eigedelar
(14) EBITDA-margin EBITDA / Brutto driftsinntekter
(15) ROACE før skatt Driftsresultat / Gjennomsnittleg sysselsett kapital
(16) ROACE etter skatt (Resultat etter skatt + Finanskostnader etter skatt - Finansinntekter etter skatt
- Resultatandel i tilknytta selskap) / Gjennomsnittleg sysselsett kapital
(17) Avkasting på anvendt kapital (Resultat etter skatt + Finanskostnader etter skatt - Finansinntekter etter skatt) /
Gjennomsnittleg anvendt kapital
(18) Totalrentabilitet (Resultat etter skatt + Finanskostnader etter skatt) / Gjennomsnittleg totalkapital
(19) Eigenkapitalrentabilitet Resultat etter skatt / Gjennomsnittleg eigenkapital
(20) Effektiv Skatteprosent Skattekostnadar / Resultat før skatt
(21) NVE-kapital Avkastingsgrunnlag for berekning av inntektsramma. Offentleg på www.nve.no
(22) Avkasting på NVE-kapital Driftsresultat / NVE-kapital
(23) Skadefråværfrekvens (H1) Antal skade med fråvær pr. million arbeidstimar
(24) Skadefrekvens (H2) Antal skade med og utan fråvær pr. million arbeidstimar
Konsernresultat etter skatt -65 200 433
Resultat frå investering i tilknytta selskap 7 6 12
Finansinntekter 62 56 67
Finanskostnader 84 94 127
Gjennomsnittleg anvendt kapital 6 274 5 698 5 324
Skatteprosent 22 % 22 % 22 %
Avkasting på anvendt kapital (17) -0,8 % 4,0 % 9,0 %
Konsernresultat etter skatt -65 200 433
Finanskostnader 84 94 127
Gjennomsnittleg totalkapital 8 886 8 107 7 890
Skatteprosent 22 % 22 % 22 %
Totalrentabilitet (18) 0,0 % 3,4 % 6,8 %
Konsernresultat etter skatt -65 200 433
Gjennomsnittleg eigenkapital 3 049 3 042 3 028
Eigenkapitalrentabilitet (19) -2,1 % 6,6 % 14,3 %
Resultat før skattekostnad 145 220 621
Overskotsskatt 29 30 100
Grunnrenteskatt 181 -10 88
Effektiv skatteprosent (20) 144,5 % 9,2 % 30,2 %
INNHALDSSIDE > NØKKELTAL
DEFINISJONAR
18
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > NØKKELTAL
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
NVE-kapital
193
286
433
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
20202021 2019 2018 2017
-100
-50
200
Årsresultat
4,6%
6,9%
9,0%
0%
2%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
2021 2020 2019 2018 2017
3,8%
-0,7%
Avkasting på anvendt kapital (%)
48,7%
42,3%
41,4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
20202021 2019 2018 2017
45,7%
EBITDA-margin (%)
77
63
100
0
20
40
60
80
100
120
140
2020 2019 2018 2017
120
2021
75
Utbetalt utbytte
17,2%
26,5%
22,2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2020 2019 2018 2017
9,5%
2021
8,6%
FFO/netto renteberande gjeld
27,43
42,30
38,35
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
55
60
65
2020 2019 2018 2017
11,56
2021
63,40
Systempris siste 5 år
1 336
1 423
1 542
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2020 2019 2018 2017
1 678
2021
7,4%
10,1%
14,3%
0%
2%
-4%
-2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
20202021 2019 2018 2017
6,3%
-2,1%
1835
Eigenkapitalrentabilitet (%)
22,3%
-64
GRAFAR ØKONOMI
19
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
Konsernet SFE fekk eit underskot etter skatt på 65 mill. kroner. Dette er 265 mill. kroner svakare enn
resultatet for 2020. SFE sin kraftproduksjon vert levert i prisområde NO3 som hadde ein gjennomsnittleg pris
i 2021 på 42,0 øre/kWh. Gjennomsnittleg systempris i børsområdet var 63,4 øre/kWh og NO5, som grenser
inntil NO3 i sør, hadde ein gjennomsnittleg pris på 75,7 øre/kWh. Grunnen til det svært svake resultatet i
2021 var skilnaden mellom systempris, som ein del av produksjonen var prissikra til, og områdeprisen i NO3.
Denne prisskilnaden gav eit negativt resultat på 145 mill. kroner etter skatt. I tillegg gjorde dekoplinga mellom
områdepris NO3 og systemprisen at ein må kostnadsføre sikringsineffektivitet på sikringskontrakter til
systempris for levering i 2022 og seinare. Dette har belasta resultatet med ytterlegare 157 mill. kroner etter skatt.
Dette betyr at dersom systemprisen hadde vore lik områdeprisen NO3 med 42,0 øre/kWh ville SFE hatt eit positivt
resultatet etter skatt på ca. 235 mill. kroner.
Styret si oppfatning er at SFE-konsernet og morselskapet si finansielle stilling er god på trass av svakt
resultat i 2021. SFE sine kraftstasjonar har ein samla reell verdi som overstig bokført verdi, følgjeleg er den verdi-
justerte eigenkapitalen høgare enn bokført eigenkapital.
SFE-konsernet produserte 1 987 GWh i 2021. Dette er 113 GWh mindre enn i 2020. Store snømengder vinteren 2019/2020
og store nedbørsmengder er forklaringa til den store produksjonen i 2020. Kraftforbruket i eige forsyningsområde var
på 776 GWh i 2021, ein auke på 78 GWh frå 2020. Grunnen til auken frå 2020 er ein kombinasjon av forbruksauke hos ein
større næringskunde, noko auka kundetal, auka elektrifisering og lågare temperaturar enn i 2020. Pandemisituasjonen
medførte isolert sett lågare straumforbruk.
Covid-19 pandemien ramma Noreg og verden sterkt i 2020 og 2021. Etter at det vart utvikla vaksiner og
viruset endra seg gjennom mutasjonar har Noreg gradvis kome tilbake til normale tilstander og inngripande tiltak
for å avgrense viruset er avvikla i Noreg. SFE vart i mindre grad ramma av pandemien enn mange andre verksemder.
Etterspurnaden etter SFE sine hovudprodukt som er sal av og transport av fornybar elektrisitet vart i mindre grad
påverka av pandemien. SFE har også klart å oppretthalde normal drift på anlegga under pandemien, men ein del av
aktiviteten vart lagt om for å ivareta smittevernreglar.
SFE har i 2021 gjennomført investeringar på til saman 1.062 mill. kroner i fysiske driftsmiddel. Dette er
eit svært høgt investeringsnivå for SFE og er ein auke på 595 mill. kroner frå 467 mill. kroner i 2020. 276
mill. kroner var investeringar i nettanlegg og 786 mill. kroner investering i kraftproduksjon. SFE har fullført
utbygginga av Lutelandet vindkraftverk i 2021 og dette kraftverket står for ein vesentleg del av investeringssummen i
2021. I tillegg har SFE saman med Eviny fullført bygginga av Jølstra vasskraftverk i 2021. Begge kraftverka vart idriftsett
i 4. kvartal 2021. SFE har i løpet av dei to siste åra auka årleg produksjonskapasitet med ca. 375 GWh. SFE sitt bidrag
til det grøne skiftet gjennom auka produksjon av fornybar energi er såleis vesentleg.
Ved utgangen av året var det 251 tilsette i SFE-konsernet, av desse var det 9 lærlingar. Av tilsette er 204 menn (81%) og
47 kvinner (19%). Totalt inkludert lærlingar, trainee og sommarhjelper vart det utført 235 årsverk.
ÅRSMELDING 2021
19
SFE Årsrapport 2021
20
SFE Årsrapport 2021
VERKSEMDA SI ART OG TILHALDSSTAD
Produksjon AS har forretningskontor i Gloppen kommune,
medan Linja AS sitt forretningskontor er i Kinn kommune.
Covid-19 pandemien ramma Noreg og verden sterkt i 2020 og
2021. Fysisk og sosial kontakt mellom menneske vart delvis sett
på vent og verksemdene tok i bruk digitale løysingar i svært stor
grad for å kunne gjennomføre normal aktivitet og nødvendige
arbeidsoppgåver. Arbeidsaktiviteten vart i stor grad flytta
ut av verksemdene sine lokaler og inn i tilsette sine heimar.
Etter at det vart utvikla vaksiner og viruset endra seg gjennom
mutasjonar har Noreg gradvis komt tilbake til normale tilstander
og inngripande tiltak for å avgrense viruset er avvikla i Noreg.
SFE vart i mindre grad ramma av pandemien enn mange andre
verksemder. Etterspurnaden etter SFE sine hovudprodukt som
er sal av og transport av fornybar elektrisitet vart i mindre grad
påverka av pandemien. SFE klarte også å oppretthalde normal
drift på anlegga under pandemien, men ein del av aktiviteten
vart lagt om for å ivareta smittevernreglar. SFE etablerte ei eiga
beredskapsgruppe som løpande handterte problemstillingar
knytt til pandemien. Bygging av nye anlegg og rehabilitering av
eksisterande anlegg vart berre i mindre grad forseinka. I stor
grad klarte ein å finne gode løysingar på utfordringane som
oppstod.
DRIFT 2021
Kraftproduksjon
SFE produserte 1 987 GWh samanlikna med 2 100 GWh i 2020.
SFE sin middelproduksjon for 2021 er berekna til 2 004 GWh.
Gjennom året vart det brukt 173 GWh magasinkapasitet slik at
produksjonen var nær det normale i 2021, medan 2020 var prega
av store tilsig til konsernet sine magasin.
Oversikt over produksjon og magasin dei siste fem åra er slik:
Svelgen Kraft Holding AS er eit 56% eigd dotterselskap av SFE
Produksjon AS. Dei andre aksjonærane i Svelgen Kraft Holding
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
AS er Tafjord Kraftproduksjon AS med 34% og Sognekraft AS
med 10%. Dette selskapet er holdingselskap for Svelgen Kraft
AS, som eig kraftverk i Svelgen.
Året 2021 var prega av svært høge kraftprisar i 2. halvår i
mesteparten av Sør-Noreg, medan prisområdet NO3, som
SFE sine produksjonsanlegg tilhøyrer, hadde meir normale
kraftprisar.
Gjennomsnittleg systempris i 2021 på 63,3 øre/kWh var heile
448% høgare enn gjennomsnittleg systempris i 2020 på 11,6
øre/kWh. Prisområda NO1, NO2 og NO5 i Sør-Noreg hadde
ein enno høgare prisvekst enn systemprisen. For NO2 var
gjennomsnittleg pris 76,2 øre/kWh, ein auke på 677% frå 2020.
For SFE, som leverer det aller meste av produksjonen i NO3, var
gjennomsnittleg områdepris 42,0 øre/kWh, ein auke på 32,0 øre/
kWh eller 321% frå året før.
Isolert sett er ein områdepris på 42,0 øre/kWh ein god pris for
ein kraftprodusent og den høgaste i NO3 sidan 2018 då prisen var
42,3 øre/kWh. Imidlertid skapte den store prisskilnaden mellom
systempris, som er prisen som ein kraftprodusent kan prissikre
seg til i den finansielle marknaden, og områdeprisen i NO3 store
utfordringar for SFE i 2021. Sikringane inneberer at ein sel kraft
på førehand med finansielt oppgjer. Når systemprisen aukar
inneberer dette at ein får tap på dei finansielle kontraktene.
Dette skal i utgangspunktet motsvarast av auka inntekter
på spotsal frå kraftproduksjonen. Stor prisskilnad mellom
systempris og områdepris NO3 gjer at denne koblinga vart
broten. Historisk har det vore svært sterk korrelasjon mellom
systempris og NO3-pris. SFE og dei fleste andre produsentar,
har derfor prissikra deler av produksjonen i den finansielle
marknaden mot systempris.
Gjennomsnittleg prisskilnad i 2021 på 21,3 øre/kWh gjer at
for prissikra kvantum i 2021 oppnådde SFE ein pris som var
21,3 øre/kWh lågare enn avtalt pris i prissikringskontrakta.
Gjennomsnittleg avtalt pris i prissikringskontraktene for 2021
var ca. 30 øre/kWh, oppnådd faktisk pris på desse kontraktene
vart då ca. 8,7 øre/kWh. Om lag 45% av produksjonen for 2021
var prissikra til systempris. Dette pregar resultatet for 2021
sterkt.
2021 2020 2019 2018 2017
Produksjon 1 987 GWh 2 100 GWh 1 668 GWh 1 973 GWh 1 985 GWh
Magasin 31.12 536 GWh 709 GWh 558 GWh 565 GWh 626 GWh
øre/kWh NO3 NO5 System Skilnad System-NO3
1. halvår 2021 35,9 47,8 42,9 7,0
2. halvår 2021 48,0 103,3 83,7 35,7
Heile 2021 42,0 75,7 63,3 21,3
21
SFE Årsrapport 2021
SFE har dei siste åra auka produksjonskapasiteten vesentleg.
Ved utgongen av 2020 vart Østerbø vasskraftverk med total
produksjonskapasitet på 165 GWh ferdigstilt. SFE er eigar av
kraftverk og fallrettar medan Eviny har ein medeigarrett til 42%
av kraftproduksjonen, slik at SFE har 58% av produksjonen som
tilsvarar 96 GWh/år. SFE er 50 % deltakar i Jølstra Kraft DA,
som omfattar Stakaldefossen kraftverk (i produksjon) og Jølstra
vasskraftverk (260 GWh) som vart idriftsett i 4. kvartal 2021.
Lutelandet vindkraftverk vart også idriftsett 4. kvartal 2021.
Dette vindkraftverket med forventa årleg produksjon på ca. 150
GWh eig SFE åleine. SFE har i løpet av dei to siste åra auka årleg
produksjonskapasitet med ca. 375 GWh. SFE sitt bidrag til det
grøne skiftet gjennom auka produksjon av fornybar energi er
såleis vesentleg.
SFE har konsesjon for bygging av Ommedal kraftverk (19 GWh –
Gloppen kommune) og Bredvatn kraftverk i Åskåravassdraget,
som nyleg har fått utsett frist for å starte utbygginga til
13.10.2027 (ca. 65 GWh netto ny kraft og inntil 118 MW ny
effekt – Bremanger kommune) samt konsesjonsfritak knytt til
å bygge Insteelvane kraftverk i Øksenelvane (13 GWh ny kraft
– Bremanger).
SFE eig også Bremangerlandet Vindpark AS med konsesjonsgitt
prosjekt på 80 MW. SFE har sendt søknad til NVE om forlenging
av frist for idriftsetting frå 01.09.2022 til 31.12.2025.
Kraftnett
Kraftforbruket i eige forsyningsområde var på 776 GWh
i 2021, ein auke på 78 GWh frå 2020. Den store auken på
11,2% skuldast ein kombinasjon av forbruksauke hos ein stor
næringskunde, noko auka kundetal, auka elektrifisering og lågare
temperaturar enn i 2020. Pandemisituasjonen medførte isolert
sett lågare straumforbruk.
SFE har god leveringskvalitet, med omsyn til geografisk
plassering og klimatiske påkjenningar. Leveringskvalitet vert
synleggjort ved årleg avbrotsstatistikk. Mål for leverings-
kvalitet er oppetid på 99,975%, eller ILE/LE (ikkje levert energi
dividert på levert energi) på 0,025%. I 2021 var ILE/LE 0,011%
eller levert energi 99,99%. Dette svarar økonomisk til ein
kostnad for SFE på 6,0 mill. kroner. Tilsvarande tal i 2020 var
0,026% og ein kostnad på 13,4 mill. kroner. I 2021 var det ingen
store enkeltutfall med følgjer for store delar av forsynings-
området over tid. Store nettinvesteringar dei siste åra gjer at
nettet er meir robust, og at risikoen for avbrot er redusert.
Kjøp av nytt hovudnett:
Som ledd i overgang til 2-nivå nasjonalt nettsystem (trans-
misjon og distribusjon), samt som følje av omklassifisering av
anlegg frå sentral/transmisjonsnett til distribusjon, har Stat-
nett bestemt seg for å reindyrke rolla si som eigar og operatør
av transmisjonsnett. På bakgrunn av dette har Statnett hatt ein
salsprosess i ulike delar av landet for nettanlegg som ikkje er
transmisjon. Avtale mellom Statnett og Linja om at Linja kjøper
Statnett sine 132kV-liner og stasjonsanlegg i Høyanger, på
strekninga Mel-Sogndal, samt på strekninga Fortun-Øvre
Årdal-Årdalstangen, vart inngått 01.07.2021.
Anna verksemd
SFE har saman med Gasnor AS og Fjord Base Holding AS eit
hydrogenprosjekt under utvikling gjennom selskap HyFuel
AS. Ambisjonen er å etablere eit produksjonsanlegg for grøn
hydrogen i Florø. Saman med Gasnor arbeider også SFE med
etablering av produksjonsanlegg for grøn hydrogen i Salten
i Nordland.
Saman med Florø Hamn KF har SFE stifta selskapet Skipskraft
AS som tilbyr landstraum til fartøy på Fjord Base og Fugleskjær-
skaia i Florø. Gjennom satsinga Berekraftspartner tilbyr SFE
60 ladepunkt i Sogn og Fjordane for elektriske bilar. I mange
tilfelle er dette etablert på overnattingsstadar i samarbeid med
reiselivsverksemda. Selskapet Elbåtlader DA, som SFE og Eviny
Elektrifisering AS eig 50% av kvar, etablerte i 2021 verdens
første lynladar for elbåtar i Florø.
Tilknytta selskap
Saman med Tafjord Kraft og Tussa Kraft etablerte SFE i
2020 kraftomsettingsselskapet Wattn AS. Seinare har også
Sognekraft og Stryn Energi si kraftomsettingsverksemd blitt
innlemma i Wattn AS. Wattn AS har over 100.000 kundar og
er mellom dei store i den norske marknaden. Selskapet sin
ambisjon er vidare vekst for å kunne utnytte skalaverknadane
i kraftomsettingsverksemdene. SFE sin eigardel i Wattn AS
er 26,5%.
SFE eig kommunikasjonsfiber og leiger denne ut til breiband- og
teleselskap. SFE sitt engasjement innan breiband er gjennom
selskapet Enivest AS, der SFE har ein eigarskap på 38,7%.
FoU og Innovasjon
I tillegg til det kontinuerlege utviklingsarbeidet som skjer i
selskapet sin eigen regi, deltek SFE i enkelte større FoU-
prosjekt saman med andre.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
22
SFE Årsrapport 2021
Gjennom prosjektet Opal deltek SFE sitt nettselskap Linja
saman med andre nettselskap og selskapet eSmart Systems
med mål om å skape ein open plattform for anvendt kunstig
intelligens for nettselskap. Maskinlære og bruk av kunstig
intelligens kan grunnleggande endre drifta av straumnettet
og gode plattformer er avgjerande for å få det til. SFE, eSmart
Systems og fleire andre nettselskap hadde også eit samarbeid
i prosjektet Connected Drone. Prosjektet utvikla system for
heilautomatisk lineinspeksjon mellom anna ved hjelp av auto-
nome droner og analyse av bildematerialet gjennom kunstig
intelligens. Prosjektet vart avslutta i 2021 med konklusjon om
at systemet effektiviserer gjennomgong av befaringsbilete og
har også gitt eit internt kompetanseløft knytt til bruk av droner
ved linebefaring.
I «FME CINELDI» har Linja gjennomført ein pilot på ei handels-
plattform for utveksling av tilgjengeleg fleksibilitets-
potensiale på Bremangerlandet/Kalvåg. I første omgang har vi
sett på næringskundar, men vi ønskjer no å ta dette vidare i ein
ny fase der vi inkluderer privatkundar.
Gjennom «FME CINELDI» har Linja også nyleg signert pilot-
avtale med Heimdall Power, der vi skal installere sensorikk
som skal mogleggjere løpande overvaking og berekning av
overføringskapasitet på HS-linjer (DLR), med spesielt fokus
knytt til utveksling mot sentralnett, men også i tilknyting til
vindkraftproduksjon.
SFE deltek i Norsk Vannkraftsenter (NVKS) og FME
HydroCen, og gjennom direkte bidrag til bransjefinansiert,
miljøretta energiforsking organisert gjennom Energi Noreg.
Effektivisering, omstilling og forbetring gjennom digitalisering
står sentralt i SFE. Dei eigenutvikla systema PowerView, som
er vidareutvikla med testing av maskinlæring, Insight og Power
Plan (beslutningsstøtte knytt til spot og intradag-handel) er
viktige element i det løpande utviklingsarbeidet knytt til
arbeidsprosessane.
ØKONOMI OG FINANS
Resultat 2021
For å kunne finansiere seg i obligasjonsmarknaden har SFE
valt å avlegge konsernrekneskapen etter IFRS-reglane. Dette
gjer det mogleg å notere SFE sine obligasjonslån på Oslo Børs,
noko som gir tilgang til ei brei investormasse. Dette er såleis
eit tiltak for å sikre ei framleis trygg finansiering av SFE til gode
lånevilkår. SFE har notert både tradisjonelle obligasjonslån og
grøne obligasjonslån på Oslo Børs.
SFE-konsernet hadde i 2021 ei omsetning på 1 644 mill. kroner.
Dette er ein auke på 553 mill. kroner frå 2020. Nettoinntekter
frå sal av kraft viser ein reduksjon på 61 mill. kroner, på trass av
den kraftige auken i spotpris frå 2020. Grunnen til dette er pris-
sikringa av delar av kraftproduksjonen til systempris,
som gav ein inntektsreduksjon på ca. 190 mill. kroner fordi
systemprisen var høgare enn områdeprisen i NO3, som er pris-
området kraftproduksjonen vart levert i. Dessutan gjorde
prisskilnadane at SFE miste sikringseffektiviteten mellom
systempris og områdepris NO3 for prissikringskontraktene
mot systempris som SFE har inngått for levering i 2022 og
seinare. SFE har derfor kostnadsført sikringsineffektivitet
på 201 mill. kroner som reduserer kraftinntektene for 2021.
Dersom systemprisen hadde vore lik områdepris NO3 ville SFE
sine kraftinntekter vore ca. 390 mill. kroner høgare i 2021 og
resultat etter skatt ville vore ca. 300 mill. kr betre.
Netto sal av overføringstenester på 302 mill. kr er ein auke på 24
mill. kroner frå 2020.
Andre driftsinntekter er 69 mill. kroner, som er ein
reduksjon med 130 mill. kroner frå 2020. Ein viktig grunn til
denne reduksjonen er salsgevinst i 2019 på 64 mill. kroner frå
restruktureringa av SFE sitt sluttkundeselskap SFE Kraft.
Driftsresultatet er på 161 mill. kroner, ein reduksjon på 91 mill.
kroner frå 2020. Hovudgrunnen til dette svake driftsresultatet
er dei store prisskilnadane på kraft som har oppstått. Dersom
desse skilnadane ikkje hadde vore ville driftsresultatet til SFE
vore ca. 390 mill. kroner betre.
Konsernet har netto finanskostnader på 16 mill. kroner i
2021. Dette er ein reduksjon på 16 mill. kroner frå 2020.
Hovudårsaka til reduserte netto finanskostnader er urealisert
verdiauke på aksjepostar i Eviny Elsikkerhet AS og eSmart
Systems AS og inntektsføring av tidlegare avsett finans-
kostnad knytt til salsopsjon som Eviny hadde i Østerbø kraftverk.
Total skattekostnad er 210 mill. kroner fordelt med 29 mill.
kroner på overskotsskatt og 181 mill. kroner knytt til grunn-
renteskatt. Dette er ein auke i skattekostnaden på 190 mill.
kroner frå 2020. Grunnrenteskatten er auka med heile 191 mill.
kroner i resultatrekneskapen, frå minus 10 mill i 2020, medan
overskotsskatten er redusert med 1 mill. kroner. Grunnrente-
skatten vert berekna med utgangspunkt i oppnådd spotpris, og
gevinst/tap på sikringskontrakter inngår ikkje i berekninga. Den
kraftige auken i kraftpris frå eit svært lågt nivå i 2020 er grunnen
til den svært store auken i grunnrenteskatt.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
23
SFE Årsrapport 2021
Avkastinga på anvendt kapital var i 2021 på -0,8% og eigen-
kapitalrentabiliteten etter skatt var på – 2,1%. Dette er
svakare enn i 2020 då avkastinga på anvendt kapital var 3,8%
og eigenkapitalrentabiliteten etter skatt 6,3%. Svakt resultat
på grunn av effekten av prissikringskontrakter til system-
pris er grunnen til reduksjonen i avkasting. Avkastinga på
kapitalen er sjølvsagt for låg, men ein ventar ei betring framover
når prissikringskontrakter til systempris går til levering.
Konsernet sitt resultatet etter skatt er negativt med 65
mill. kroner, ei svekking på 265 mill. kroner frå 2020. I styre-
meldinga for 2020 vart det signalisert ei forventing om eit noko
svakare resultat i 2021 enn i 2020. Grunnen til at resultatet vart
vesentleg svakare enn signalisert i fjorårets styremelding er dei
store kraftprisskilnadane som oppstod i 2. halvår 2021.
Morselskapet sitt resultat etter skatt (NGAAP) er -110
mill. kroner, dette er 297 mill. kroner dårlegare enn i 2020.
Investeringar i dotterselskap og tilknytta selskap vert ført etter
eigenkapitalmetoden. Inntekt frå investering i dotterselskap
er 196 mill. kroner lågare enn i fjor. Grunnen til dette er svakare
resultatbidrag frå SFE Produksjon på grunn av sviktande
kraftinntekter.
Investeringar
Totale investeringar i fysiske driftsmiddel var på 1.062 mill.
kroner. Dette er eit svært stort investeringsbeløp for SFE
og grunnen til dette er bygging av Lutelandet vindkraftverk
samstundes som Jølstra vasskraftverk vart sluttført. Også
rehabilitering av kraftverket Svelgen III med 59 mill. kroner er
gjennomført i 2021. Totalt er det investert 786 mill. kroner i
kraftproduksjon i 2021 og 276 mill. kroner i nettanlegg. Tabellen
under viser fordelinga fordelt på forretningsområda og korleis
investeringane har utvikla seg over tid:
Tabellen inneheld SFE sin andel av investeringane i felles
prosjekt som til dømes Østerbø og Jølstra. Investeringar i nett-
anlegg har over lengre tid vore høge. Også dei komande to-tre
åra vil investeringane i nettanlegg framleis vere høge, men likevel
noko fallande, for å forbetre leveringstryggleiken og for å kunne
knytte nytt forbruk til nettet.
Kontantstraum, balanse og kapitalforhold
Kontantstraum
Konsernet har hatt ein positiv kontantstraum frå operasjonelle
aktivitetar på 503 mill. kroner. Dette er 343 mill. kroner
høgare enn konsernet sitt driftsresultat på 161 mill.
kroner. Ein viktig årsak til dette er kostnadsføring av sikrings-
ineffektivitet av systempriskontrakter med 201 mill. kroner.
Dette er kostnadsført i 2021, men kontantstraumsverknaden
kjem først i 2022 eller seinare år. I tillegg er driftsresultatet
belasta med 205 mill. kroner i avskrivings- og nedskrivings-
kostnad som ikkje inngår i kontantstraumanalysen. Netto kunde-
fordringar, med frådrag for leverandørgjeld, har auka med 250
mill. kroner gjennom året og er ein viktig forklaringsfaktor
for kvifor ikkje skilnaden mellom kontantstraumen og drifts-
resultatet er enno større.
Investeringsaktiviteten i driftsmiddel og kjøp av aksjar gav
ein negativ kontantstraum på 1.000 mill. kroner. Bygging av
Lutelandet vindkraftverk og Jølstra vasskraftverk er to viktige
grunnar for at investeringsaktiviteten har vore så stor.
Finansieringsaktiviteten gav ein positiv kontantstraum på 219
mill. kroner. Gjennomførte låneopptak i 2021 er ein viktig grunn
for dette. Til saman gjev dette ein reduksjon i bankinnskot,
kontantar og liknande på 278 mill. kroner i høve til 2020.
Balanse og kapitalforhold
Konsernet har ein totalbalanse på 9 520 mill. kroner. Balanseført
pensjonsforplikting er redusert med 57 mill. kroner i 2021 til 55
mill. kroner. Den renteberande gjelda i SFE fråtrekt konsernet
sine bankinnskot er 3 581 mill. kroner, av dette er 307 mill. kroner
innlån i dotter frå minoritetsaksjonærar. Netto rentebærande
gjeld er auka med 745 mill. kroner frå 2020. Konsernet sin
bokførte eigenkapital pr. 31.12.2021 er på 2 961 mill. kroner og
utgjer 31,1% av totalkapitalen. Det er ein reduksjon i bokført
eigenkapital på 205 mill. kroner samanlikna med utgåande
balanse 2020. Negativt resultatet på 65 mill. kroner og utbetalt
utbytte med 207 mill. kroner, av dette 132 mill. kroner til
minoritetsaksjonærar reduserer bokført eigenkapital. Utbyte-
utbetaling til minoritetsaksjonærar er frå dotterselskapet
Svelgen Kraft Holding. Medan positivt resultat frå kontant-
straumsikring av valutalån og valutaterminar på totalt 56 mill.
kroner, positivt estimatavvik pensjonar på 30 mill. kroner og
negativ verdi frå kontantstraumsikring av kraftkontrakter med
20 mill. kroner aukar bokført eigenkapital med 66 mill. kroner.
Morselskapet har ein bokført eigenkapital på 2 480 mill.
kroner. Dette er ein reduksjon på 80 mill. kroner frå 2020.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
2021 2020 2019 2018 2017
Nettverksemd 276 mill. kr 151 mill. kr 208 mill. kr 174 mill. kr 149 mill. kr
Kraftproduksjon 786 mill. kr 310 mill. kr 399 mill. kr 294 mill.kr 155 mill. kr
Anna verksemd 2 mill. kr 6 mill. kr 16 mill. kr 23 mill. kr 15 mill. kr
Sum investeringar 1 062 mill. kr 467 mill. kr 623 mill. kr 491 mill. kr 319 mill. kr
24
SFE Årsrapport 2021
Hovudforklaringa på denne reduksjonen er negativt resultat
etter skatt i morselskapet på 110 mill. kroner.
Styret si oppfatning er at SFE-konsernet og morselskapet si
finansielle stilling er god på trass av svakt resultat i 2021. SFE
sine kraftstasjonar har ein samla reell verdi som overstig bokført
verdi, følgjeleg er den verdijusterte eigenkapitalen høgare enn
bokført eigenkapital.
SFE held fast på målsettinga om å oppretthalde ei kredittrating
som sikrar SFE finansiering tilsvarande investment grade nivå
også i framtida.
Fortsatt drift
Konsernrekneskapen og rekneskapen for morselskapet er sett
opp under føresetnad av fortsatt drift og styret stadfestar at
desse føresetnadane er til stades for morselskapet Sogn og
Fjordane Energi AS og SFE-konsernet samla. Etter styret si
vurdering har konsernet og morselskapet Sogn og Fjordane
Energi AS ein sunn økonomi og eit godt grunnlag for vidare vekst.
DISPONERING AV RESULTAT - UTBYTE
SFE skal gjennom utbyte og verdiauke på selskapet gje
aksjonærane ei konkurransedyktig avkasting samanlikna med
alternativ investering med tilsvarande risiko. Ved fastsetting
av utbytet tek ein omsyn både til investeringsnivå og resultat.
Utgangspunktet er at utbytet vert fastsett slik:
Morselskapet sitt resultat etter skatt x 90%
- (Årets investeringar – Årets ordinære avskrivingar) x 30%
= Årets utbyte
For å sikre tilstrekkeleg stabilitet i utbytet for eigarane vert det
årlege utbytet sett minimum til 75 mill. kroner under føresetnad
av at styret finn dette forsvarleg.
På grunn av den store usikkerheiten som er skapt av dei store
kraftprisskilnadane i Noreg der prisen i NO3 (som er området der
SFE har sin produksjon) er lågprisområde ønskjer ikkje styret
å tilrå utbyteavsetting for generalforsamlinga no. I staden vil
styret be generalforsamlinga om ei utbytefullmakt på inntil
75 mill. kroner slik at styret eventuelt kan gjere utbytevedtak i
2. halvår 2022 dersom styret finn dette rett.
Styret har slikt framlegg til inndekking av årsunderskotet i
morselskapet:
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
Overført frå annan eigenkapital - 10,4 mill. kroner
Overført frå fond for -99,2 mill. kroner
vurderingsforskjellar
Sum disponert -109,6 mill. kroner
EIGARSTYRING OG SELSKAPSLEIING
Norsk utval for eigarstyring og selskapsleiing (NUES) utarbeider
tilråding for eigarstyring og selskapsleiing. Tilrådinga skal bidra
til å klargjere rolledelinga mellom aksjeeigarar, styre og dagleg
leiing utover det som føl av lovgjeving. På SFE si heimeside
vil ein finne SFE si vurdering av status i forhold til NUES si
tilråding. SFE følger tilrådinga for eigarstyring og selskapsleiing
innanfor dei rammer som selskapet si organisasjonsform og
eigarskap tillèt. SFE si foretaksstyring er innretta for å realisere
konsernet sine langsiktige målsettingar. Foretaksstyringa er
basert på vedtektene og styrevedtekne verdigrunnlag og
styringsprinsipp. Ut frå dette skal etablerte styringsprosessar
og organisasjonen skape aktivitetar som sikrar målrealisering og
kontroll.
Finansiell informasjon legg grunnlaget for godt funderte
avgjersler både internt i konsernet og for SFE sine interessentar.
SFE avlegg rekneskap både etter NGAAP og IFRS. Feil i
rekneskap, finansielle prognoser eller prosjekt- og investerings-
vurderingar representerer mellom anna risiko for omdømetap,
søksmål, tilleggsskatt og uheldige investeringsavgjerder. Intern-
kontrollen skal bidra til låg risiko for feil i rekneskap og anna
finansiell rapportering. Prosessen for finansiell rapportering
er dokumentert i konsernet sitt kvalitetssystem. Gjennom SFE
sin fullmaktsstruktur og tilvisingsrutiner søkjer ein å redusere
risikoen for økonomisk utruskap.
Det er ikkje gjort vedtak eller gitt fullmakter som gir styret høve
til å kjøpe tilbake eller utstede eigne aksjar. SFE har to ulike
aksjeklasser der A-aksjane utgjer 2/3 og B-aksjane 1/3 av alle
aksjar. A-aksjane kan berre eigast av aktørar som kan definerast
som offentlege etter industrikonsesjonslova. Utover dette er det
ingen skilnader mellom A og B-aksjane.
Selskapet sitt styre skal ha frå 8 til 9 medlemer med like
mange personlege varamedlemer. Inntil 6 medlemer skal veljast
av generalforsamlinga og inntil 3 skal veljast av og mellom dei
tilsette. Generalforsamlinga vel leiar og nestleiar til styret.
Alle val gjeld for 1 eller 2 år etter generalforsamlinga si avgjerd.
Styremedlemene kan ta attval. Styret har også revisjonsutval
som eige styreutval.
25
SFE Årsrapport 2021
Det er gjennomført 7 styremøter i 2021. Nokre av dei viktigaste
sakene i 2021 har vore:
• Deltaking i prosjekt for utvikling av hydrogenleveranse til
ferjedrift over Vestfjorden.
• Handsaming av budsjett, langtidsprognose og langsiktig
kraftprisprognose for investeringsformål.
• Starte utgreiing av samanslåing av SFE sitt nettselskap Linja
AS med Mørenett AS.
• Handtering av prissikringsportefølja av kraftkontrakter i
samband med dei store prisskilnadane som oppstod mellom
systempris og NO3-områdepris som er prisområdet der SFE
har sin kraftproduksjon.
Styret har stort fokus på HMS, samt strategi for SFE-konsernet
i høve til endra rammevilkår.
FINANSIELLE RISIKOFORHOLD
Morselskapet og SFE-konsernet er eksponert for fleire
finansielle risikofaktorar. For å sikre gode resultat og stabile
utbytte til eigarane, samt langsiktig verdiskaping, er det
etablert ein overordna strategi for styring av risiko knytt til
kontantstraum, resultat og verdien av eigendelane. På grunn-
lag av denne strategien har styret vedteke rammer for risiko-
eksponeringa innanfor områda krafthandel, finans og valuta.
Kontrollfunksjonane i SFE vert ivareteke av fleire nivå; gjennom
styret, revisjonsutvalet, eksternrevisjon og gjennom løpande
internkontroll i verksemda. SFE arbeider med ein systematisk
tilnærming til internkontroll gjennom prosessar som sikrar
samanheng mellom styringssystema, ansvarsdeling, uavhengig
kontroll og eit tilstrekkeleg kontrollmiljø i organisasjonen.
Konsernet har årleg gjennomgang og oppdatering av intern-
kontroll knytta til finansiell rapportering, der vi har spesiell
fokus på større og eller uvanlege transaksjonar og område med
stor risiko. Styret mottek jamleg rapportering om konsernet si
økonomiske utvikling og risikoutvikling.
Marknadsrisiko
Strategien for krafthandel er å sikre god inntening av
kraftproduksjonen. Ein del av krafta som skal produserast i
komande periodar er det høve til å prissikre, hovudsakleg
gjennom finansielle terminavtaler. Denne strategien inneber at
ein har etablert kvantumsgrenser med eit fallande sikringsbelte
for kraftprissikring for inneverande år og 3 år fram i tid. Dei siste
åra har ein relativt stor andel av kraftproduksjonen vore pris-
sikra for det komande året.
I 2021 har vi opplevd at kraftprisen for NO3, som er prisområdet
som det aller meste av SFE sin kraftproduksjon er lokalisert i,
har vore vesentleg lågare enn kraftprisen i resten av Sør-Noreg
og vesentleg lågare enn systemprisen som er prisreferansen
som finansielle terminavtaler vert inngått mot. Dette har gitt den
konsekvensen at den finansielle prissikringa som SFE gjorde
for 2021 ikkje gav den venta inntekta for kraftproduksjonen.
SFE har derfor midlertidig slutta å prissikre kraft-
produksjonen mot systempris og vil heller prissikre gjennom
fysiske kraft-kontrakter i same prisområde som kraftverka
er lokalisert eller gjennom finansielle prissikringskontrakter
mot områdepris NO3. Fysiske salskontrakter i NO3 er mindre
tilgjengelege enn finansielle avtaler mot systempris, derfor er
ein mindre del av SFE sin forventa framtidige kraftproduksjon
prissikra ved utgongen av 2021 enn det som har vore vanleg
tidlegare år.
Valutarisiko
SFE handlar kraftterminkontraktar i Euro på NASDAQ OMX
Commodities og gjennom bilateral handel med SEB. Dette
representerer ein valutarisiko for konsernet. I tillegg vert
kraftproduksjonen omsett på Nordpool spot notert i Euro. For
å redusere og kontrollere denne valutarisikoen har styret
vedteke ein valutastrategi der det er høve til å valutasikre ein
del av forventa Euro-kontantstraum fram i tid for å redusere
risikoen knytt til varierande valutakursar NOK/Euro.
Kredittrisiko
SFE sitt fysiske kraftsal er i all hovudsak på Nordpool spot. Det
er derfor svært avgrensa kredittrisiko knytt til denne delen.
SFE er aktør i spotmarknaden på vegne av Wattn AS som er eit
tilknytt selskap til SFE-konsernet. Ved høge kraftprisar og
store leveransevolum kan uteståande beløp hos Wattn vere
vesentleg. Utifrå Wattn sin soliditet og eigarstruktur oppfattar
vi kredittrisikoen som liten. Nettselskapet Linja har fordringar
mot sluttkunde eller kraftomsettingsselskap. Dersom slutt-
kunde ikkje betaler har nettselskapet rett til å stenge straumen.
Dette er eit kraftig verkemiddel som reduserer tap på fordringar
sterkt. Kraftomsettingsselskapa som gjennomfakturerer nett-
leiga stiller bankgaranti for dette mot Linja AS. Øvrig kreditt-
risiko i SFE-konsernet vert også vurdert til å vere avgrensa.
Likviditetsrisiko
Likviditeten til konsernet er god med 284 mill. kroner
som bankinnskot. SFE har i tillegg ein kassakreditt på 300
mill. kroner samt unytta trekkrett på 500 mill. kroner som
likviditetsbuffer.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
26
SFE Årsrapport 2021
Renteberande gjeld spesifisert på forfallstidspunkt og
trekkrettar 31.12.2021:
SFE sine obligasjonslån inneheld ikkje covenantskrav knytt til
eigenkapitalstorleik eller kontantstraumsmessige nøkkeltal.
Låneavtalane med den Nordiske Investeringsbanken og Danske
Bank har covenantskrav. Dårleg resultat i 2021 medfører ei
svekking av desse nøkkeltala noko som har samanheng med
store investeringar, auka lånegjeld og dårleg resultat i 2021.
Marginen ned til covenantskrava i låneavtalane er difor mindre.
SFE estimerer eit behov for å auke lånegjelda med ca. 350
mill. kroner i løpet av 2022 for å gjennomføre konsernet sine
planar. Eit slikt låneopptak er uproblematisk i eit normalt
driftsår. Storleiken på låneopptaket er avhengig av at naudsynte
investeringsvedtak vert fatta og at framdrifta for investerings-
prosjekta vert som planlagt. SFE har låneforfall på 300 mill.
kroner i obligasjonsgjeld i 2022 og avdrag på andre lån på 27 mill.
kroner. SFE sine innlån skal ha ein diversifisert forfallsstruktur
der maksimalt 40 % av samla lån forfell i ein 12 månaders
periode. Summen av SFE sine likviditetskjelder definert som
likviditetsbehaldning pluss kommiterte trekkrettar og kassa-
kreditt skal minimum vere like stor som konsernet sitt totale
likviditetsbehov dei komande 6 månadane.
Renterisiko
Rentenivået har i tillegg til verknad på finanspostane, også
verknad for inntektsramme, grunnrente- og eigedomsskatt
samt pensjonskostnadene. Finansstrategien tek sikte på
samordning av den totale risikoen når det gjeld rentebinding,
plassering av overskotslikviditet og bruk av finansielle instrument.
Renterisikoen for SFE sine finanskostnader er avgrensa
gjennom aktiv styring av renterisikoen. For å avgrense refinans-
ieringsrisikoen set også finansstrategien rammer for kor stor
del av lånegjelda som kan ha forfall innanfor ein 12-månaders
periode.
HELSE, MILJØ OG TRYGGLEIK
Visjonen for HMS-arbeidet i SFE er «Like heil både inni og
utanpå». Det ivaretek det fysiske og det psykososiale
arbeidsmiljøet og at HMS-arbeidet er eit målretta og langsiktig
arbeid for å skape tryggleik og arbeidsglede. HMS-strategien
er knytt til verdiane våre Stolt, Frisk, Ekte. Tydeleg og einheitleg
leiing er sentralt i HMS-arbeidet vårt. For å kunne måle status
og utvikling gjennomfører vi ei årleg spørjeundersøking knytt til
korleis tilsette opplever tryggleiksklimaet. Oppfølging knytt til
resultata går inn i HMS-handlingsplan for komande år.
Det vert rapportert skadar knytt til det fysiske arbeidsmiljøet.
Skadefrekvens H1-verdi (tal fråværsskadar pr 1 million arbeid-
stimar) var på 8,1 i 2021. Andre HMS-nøkkeltal i 2021 er skade-
frekvens H2-verdi (tal skadar, med eller utan fråvær, pr 1 million
arbeidstimar) på 13,4 og skadefråvær F-verdi (tal fråværsdagar
grunna skadar pr. 1 million arbeidstimar) på 166,7.
Vi har hatt fem skadar totalt i 2021, tre av desse har medført
fråvær. Skadane har totalt 62 fråværsdagar. Tal skadar med
fråvær har auka sidan 2020, medan tal skadar utan fråvær har
gått ned. Fråværsdagar har auka frå førre år. Vi har ikkje nådd
målsettinga for 2021 knytt til skadetal. Skadane er ikkje av ei
alvorleg art og tal fråværsdagar er høgt grunna type skade som
har oppstått.
Samla sjukefråvær i 2021 var 3,9%. Dette er over målsettinga
vår på maksimalt 3,0%. Målt mot målsettinga utgjer 3,9% ein
auke i fråvær på om lag 2 årsverk. I Korona-året 2021 har det vore
ein utstrakt bruk av heimekontor for dei kontortilsette i SFE, og
dei tilsette har hatt høve til å arbeide også ved koronasjukdom
eller karantene. Ut frå sjukefråværsregistreringa vår er det
vanskeleg å sjå om Covid-19 er årsak for auka sjukefråvær. Vi
meiner at sjukefråværsoppfølginga i SFE er god,at den enkelte
sjukmelde får nødvendig oppfølging og tilrettelegging, og vi har
fokus på det psykososiale arbeidsmiljøet.
Vi nådde i 2021 ikkje målsettinga vår om 3 eksterne personar på
arbeidstreningsprosjekt. Etter avtale med NAV starta ein person
med tilrettelagde arbeidsoppgåver hausten 2021. Korona-året
2021 med mange tilsette på heimekontor og fokus på smittevern
gjorde det vanskeleg å ta inn personar utanfrå SFE på arbeids-
treningstiltak. Ein like viktig del av arbeidet med å redusere frå-
fallet frå arbeidslivet må også gjerast i dei enkelte bedriftene.
SFE har gjennom mange år hatt fokus på å legge til rette/endre
arbeidsoppgåver for dei som av helsemessige årsaker har fått
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
Beløp i 1000 kr 2022 2023 2024 2025 2026 Etter 2026
Sum langsiktig 327 238 627 238 441 575 355 912 805 912 1 318 370
gjeld
Beløp i 1000 kr Total trekkrettar Trekt Unytta trekkrettar
og kassekredittar 31.12.2021 og kassekreditt
31.12.2021
Totalt 800 000 0 800 000
27
SFE Årsrapport 2021
utfordringar med å halde fram i stillingane sine. Vi har fleire
vellukka tilretteleggingar i høve dette også i 2021.
LIKESTILLING OG DISKRIMINERING
Ved utgangen av 2021 var det 251 tilsette i SFE-konsernet, av
desse var det 9 lærlingar. Av tilsette er 204 menn (81%) og 47
kvinner (19%). Totalt inkludert lærlingar, trainee og sommar-
hjelper vart det utført 235 årsverk.
Samansettinga av heiltid og deltid mellom kvinner og menn i
konsernet er slik som tabellen under viser:
Av totalt 235,2 årsverk i konsernet er 0,9 årsverk midlertidig
tilsette. Dette er 0,5 årsverk kvinner i morselskap av totalt
34,6 årsverk og 0,3 årsverk kvinner i SFE Produksjon av totalt
66,2 årsverk. I konsernet er det to kvinner som har hatt 13,7
veker foreldrepermisjon i gjennomsnitt i 2021. Dette er basert på
uttak av permisjon i 2021, det kan vere permisjonar som startar i
2020 eller vert avslutta i 2022. I konsernet er det sju menn som i
gjennomsnitt har hatt 13,0 veker foreldrepermisjon i 2021.
Konsernstyret har totalt ni medlemmer samansett av seks
aksjonærvalde og tre vald mellom dei tilsette. Styret har to
kvinnelege medlemmer vald av aksjonærane. Dei to heileigde
dotterselskapa SFE Produksjon AS og Linja AS har fire styre-
medlemmer kvar. I Linja AS er det eit kvinneleg styremedlem.
I konsernet si leiargruppe er det ei kvinne.
Lønskartlegging
SFE har ei medviten haldning til å sikre likeløn mellom kvinner
og menn. Likestillings- og diskrimineringsutvalet vil arbeide
målretta med dette området vidare, mellom anna ved å gå
nærare inn på den enkelte stillingsgruppe og få klarlagt
forhold som ligg til grunn for lønsfastsetjing og -utvikling ned
på individnivå. Om det skulle framkome skeivheiter vil naudsynte
tiltak bli følgd opp.
SFE har ingen form for bonusordning.
Det er lagt vekt på likestilling både ved intern og ekstern
rekruttering. Som ei ansvarleg verksemd skal SFE følgje opp
når det gjeld likestillings- og diskrimineringslova sine intensjonar,
rettar og plikter. Dette inneber mellom anna at vi arbeider aktivt
for å hindre diskriminering i samband med rekruttering, løns-
og arbeidsvilkår, utviklingsmoglegheiter og tilrettelegging av
arbeidsplassen for den enkelte medarbeidar.
Det er ingen som jobbar ufrivilleg deltid i SFE.
Områder
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
Menn Kvinner
Selskap Heiltid Deltid Sum Heiltid Deltid Sum
Linja 118 1 119 16 4 20
SFE Produksjon 60 0 60 5 4 9
Mor 19 1 20 15 3 18
Konsern 197 2 199 36 11 47
Stillings- Type stillinger Tal personer Tal kvinner Snittløn Snittløn årsløn (%) Snittløn
gruppe i gruppa kvinner årsløn menn
1 Ufaglærte 9 9 443 523 443 523 -
2 Fagarbeidar 97 9 588 306 567 397 96,1 590 444
3 Ingeniør/rådgjevar 85 19 741 324 725 551 97,3 745 865
4 Fagleiarar 20 4 919 886 873 670 94,0 929 129
5 Avdelingsleiar 12 2 1 064 145 984 428 91,1 1 080 088
Rekruttering
Løns- og
arbeidsvilkår
Forfremming
Utviklings-
moglegheit/
opplæring
Tilrettelegging
Kombinasjon
arbeid -
familieliv
Arbeidsmiljø
28
SFE Årsrapport 2021
Å styrke mangfaldet er også ein sentral del av SFE-konsernet
sin gjeldande strategiplan. Det er oppretta eit eige like-
stillings- og diskrimineringsutval i SFE, med representantar
både frå arbeidsgjevar og dei tilsette. Utvalet består av tre
kvinner og tre menn, og skal førestå og koordinere likestillings-
og diskrimineringsarbeidet i SFE. Med den kjønnssamansetning
ein har i SFE-konsernet, er det å auke kvinneandelen ei
naturleg og iaugefallande målsetting i dette mangfaldet – både
fleire kvinnelege tilsette og fleire kvinnelege leiarar. Tiltak i
denne retning er t.d. å oppmode kvinner om å søkje når vi
annonserer nye stillingar, tilrettelegge og vere medvitne på
at SFE skal vere, og framstå som ein god og attraktiv arbeids-
plass også for kvinner. SFE-konsernet har også ei målretta
satsing på å auke andel kvinnelege leiarar. Døme på dette er
deltaking på NHO sitt leiarutviklingsprogram Female Future
og medviten satsing på andre eksterne leiarutviklingsprogram
der SFE deltek . Ulik handsaming av kvinner og menn er eit
område SFE-konsernet har nulltoleranse. Dette er tema i alle
medarbeidar- og utviklingssamtaler. Det er også eit sentralt
område i våre organisasjonsmessige kartleggingar og under-
søkingar, og er ein del av oppfølginga av desse. Leiinga og
tillitsvalde har ei felles målsetting, og jobbar tett og aktivt
saman, i eit planlagt, aktivt og målretta arbeid for å sikre like-
stilling og hindre diskriminering i SFE. Kartlegging og
undersøking, vurdering av årsaker, treffe tiltak og evaluere er
sentralt for dette arbeidet.
SFE er medvitne på universell utforming av våre bygg. For å
støtte krava til universell utforming har vi heis og rullestol-
ramper. Vi meiner at administrasjonsbygga våre er godt tilrette-
lagd for alle.
SAMFUNNSANSVAR OG BEREKRAFT
SFE skaper den fornybare framtida. Vårt formål er å skape
verdiar av produksjon og overføring av elektrisk energi, samt
anna verksemd knytt til desse områda. Dette gjer vi ved å ta
i bruk den unike naturen vi har rundt oss.
I over hundre år har SFE gått i spissen og bygd ut fornybar-
næringa på Vestlandet. Vi har levert kraft, arbeidsplassar og
lokale verdiar som har bidrege til utvikling i regionen. Lokal-
samfunnet har vist oss stor tillit heilt frå starten av. Vårt bidrag
tilbake er tydeleg nærvær i lokalsamfunna gjennom arbeids-
plassar, aktivitet og engasjement.
Verda rundt oss er i konstant endring, og vi har endra oss med
ho. Dersom vi skal lukkast med å demme opp for dei største
klimaendringane, må verda, Noreg og vi som lokalsamfunn
handle. Ei berekraftig framtid er avhengig av stadig meir
fornybar energi. Med utviklinga av vass- og vindkraft, og
elektrifisering bidreg SFE til klimamåla. Og det skal vi gjere
ved å forvalte naturressursar til beste for fellesskapet.
Vi er stolte av å bidra til ei berekraftig framtid med utviklinga
av fornybar energi, samtidig som vi skaper verdiar til våre
offentlege eigarar og lokalsamfunna våre. Dei siste 15 åra har
vi betalt utbytte til eigarane på over ein milliard kroner.
Med sponsoravtalane våre bidreg vi til å realisere kultur, idrett
og velferd i regionen. Vi søkjer ein rett balanse mellom idrett,
kultur, utdanning/kompetanse og humanitære organisasjonar
i vår miks av samarbeid. Vi har gjennom mange år hatt eit
internasjonal samarbeid med Plan Norge om bygging av
vassbrønnar i Sierra Leone og Zimbabwe, og over 50 000
menneske har fått tilgang på reint vatn gjennom desse prosjekta.
Vi søkjer aktivt samarbeid for å styrke regionen og for å
setje fart på det grøne skiftet. Hydrogensatsinga med det ny-
etablerte selskapet Hyfuel er eit av fleire eksempel, etablering
av landstraum og lading for bil og båt er eit anna. Vi har saman
med partnarar ein grøn innovasjonspris, DRIV-prisen, der vi
inspirerer og fremjar idear og premierer nyetablerte selskap
som satsar på grøn teknologi. Møteplassar er viktig for å lære,
inspirere og diskutere. Difor samlar vi lokalt næringsliv og andre
viktige partnarar gjennom vår eigen næringskonferanse Kraft
i Vest.
SFE sine etiske retningslinjer gir tydeleg retning for haldningar
og åtferd i forhold til antikorrupsjon og etikk. I våre etiske
retningslinjer krev vi også at våre leverandørar og avtalepartar
forheld seg til internasjonale krav til menneskerettar, arbeids-
takarrettar, tryggleik og miljø. SFE er ei verksemd med eit
positivt engasjement og historie i høve til inkluderande arbeids-
liv. Det omfattar alt frå å fremje eit godt arbeidsmiljø og god
helse, til å gi moglegheiter i arbeidslivet.
Saman med dei dyktige medarbeidarane våre skal vi halde fram
med å skape verdiar for eigarane våre, for kundane, for lokal-
samfunna og for dei komande generasjonane.
SFE har vedteke nokre prinsipp for berekraft, klima og miljø,
gjeldande frå 2021. Desse går ut på å:
• Produsere, distribuere og selje fornybar energi frå lokale
naturressursar basert på ansvarleg, berekraftig og langsiktig
forvalting.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
29
SFE Årsrapport 2021
• Gjere eiga verksemd klimanøytral og bidra til nasjonale
utsleppsreduksjonar.
• Ta vare på livet på land og i vatn
• Bidra til berekraftige lokalsamfunn der vi har verksemd,
med særleg vekt på elektrifisering og grøne kompetanse-
arbeidsplassar
• Handtere innsatsfaktorane våre med livslaupsperspektiv og
retning mot sirkulærøkonomi
SFE er medlem av Klimapartnere og fører klimarekneskap.
Innsikten klimarekneskapen gir oss, er eit godt utgangspunkt for
å sette inn målretta tiltak for å minimere utsleppa våre.
SFE har fokus på FN sine berekraftsmål, EU sin handlingsplan
for berekraftig finans og Taksonomi-regulering (klassifiserings-
system for berekraftig verksemd) og har iverksett arbeid for
systematisk oppfølging og rapportering i forhold til mål og
krav. Når det gjeld FN sine berekraftsmål, har vi valt ut nokre
av dei, basert på kva som er mest vesentleg for verksemda vår.
Desse er:
Produksjon og distribusjon av fornybar energi er ein stor del av
løysinga på klimautfordringane. Gjennom bygging, oppgradering
og fornying av kraftanlegg og kraftliner forbetrar vi effektiviteten
og bidreg til stabil tilgang på elektrisitet i framtida. Dette er
viktig arbeid og ein sentral del av SFE sin aktivitet som bidreg
til å redusere klimagassutslepp i Noreg og verda. Vi jobbar for å
redusere klimagassutslepp frå eigen aktivitet og fokuserer på at
nye kraft- og linjeutbyggingar skal gjennomførast på ein skånsam
måte med reduserte utslepp og færre negative påverknader.
SFE har i 2021 bidrege til ny fornybar energi gjennom bygginga
av Jølstra kraftverk og opprusting og modernisering av kraft-
verket Svelgen 3. SFE sitt første heileigde vindkraftverk,
Lutelandet, i Fjaler kommune vart bygd og sett i drift 4. kvartal
2021.
Linja gjorde i 2021 fleire oppgraderingar av distribusjonsnettet
i regionen. Dette er med på å redusere nettap og vi vil på den
måten utnytte straumnettet endå betre. Gjennom utbygging av
straumnett i regionen, bidreg Linja til å tilrettelegge for ny forny-
bar energi.
Avdelinga Berekraftspartnar vart starta opp i januar 2021 som
eit resultat av strategiprosessen i 2020. Dette er forankra i eit
av dei nye hovudmåla til konsernet som er å vere ein regionalt
leiande aktør i arbeidet med å redusere klimagassutsleppa og
elektrifisere samfunnet. Formålet med avdelinga er å delta i og
drive fram nye prosjekt og satsingar innan låg- og nullutslepps-
løysingar i selskapet. Dette gjer vi gjerne i samarbeid med andre.
I 2021 var satsingsområda destinasjonsladarar, elbåtladar, land-
straum og hydrogen.
Hovudkontoret til SFE på Sandane og Linja AS sitt kontor i
Florø har vore sertifisert som Miljøfyrtårn sidan 2008. I 2021
vart dette utvida, og alle dei 8 montørbasane til Linja AS er no
sertifiserte som Miljøfyrtårn. Ved hjelp av dette miljøstyrings-
systemet, kartlegg og måler vi aktiviteten vår på arbeidsmiljø,
energibruk, transport, innkjøp og avfall. Kvart år blir det laga
ein klima- og miljørapport som viser kva vi har oppnådd, og
målsettingar for komande år.
Det er kjeldesortering av avfall ved alle anlegg i konsernet i
tillegg til at spesialavfallscontainer er tilgjengeleg på anlegg
etter behov.
Alt straumforbruk i konsernet er dekka ved opphavsgarantiar frå
SFE sin eigen produksjon. Forbruket er såleis dokumentert som
ikkje-ureinande og i tråd med ordninga slik NVE føreskriv.
SFE har ein policy om å bruke nullutsleppstransportmiddel så
langt dette let seg gjere for å løyse verksemda sine oppgåver. Ein
legg i tillegg vekt på å bruke moderne teknologi for å redusere
behovet for reiseverksemd.
I år lanserer SFE-konsernet sin første berekraftsrapport. Her
står det meir om kva SFE-konsernet gjer innanfor berekraft.
YTRE MILJØ
Produksjon av vasskraft er rein og fornybar energi som er
mellom dei mest miljøvennlege former for energiproduksjon vi
har, og medfører i svært liten grad klimautslepp eller forureining
av det ytre miljøet etter at anlegget er bygd. Aktivitetar i SFE
som medfører direkte forureining eller utslepp som kan skade
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
FNs berekraftsmål
FNs berekraftsmål er verda sin felles arbeidsplan
for å utrydde fattigdom, bekjempe ulikskap og
stoppe klimaendringane innan 2030.
30
SFE Årsrapport 2021
det ytre miljøet er mellom anna knytt til reiseverksemd med
bilar og helikoptertransport i samband med drift og vedlikehald
av anlegg. Andre tiltak for vedlikehald og drift av nettanlegg og
produksjonsanlegg kan også påverke miljøet. Bygging av nye
anlegg kan medføre både CO2 utslepp og endring av natur-
miljøet gjennom bruk av betong, masseforflyttingar og tilrette-
legging for produksjonsanlegg i naturen.
I høgspent-koblingsanlegg har SF6-gass (svovelheksaflouid)
vore brukt av alle leverandørar fordi gassen har svært gode
slokke-eigenskapar for lysbue og egner seg dermed godt i
høgspentbrytarar. Men gassen er giftig og ved lekkasje eller
havari på anlegg skaper det svært store utslepp av SF6, som
er ein drivhusgass 22 000 gongar så kraftig som CO2 . Nokre
produsentar har no utvikla utsleppsfrie anlegg utan SF6-gass.
På 132 kV nivå monterer vi anlegg utan SF6-gass allereie. På
20 kV nivå, der utviklinga ikkje er kome så langt, har vi pr i dag i
bestilling eit pilotanlegg utan SF6-gass.
Linja har fokus på bruk av andre materialar i linjebygging enn dei
tradisjonelle kreosotimpregnerte trestolpane. Dei seinare åra
har vi difor både bygd linjer i stål og i kompositt. I kvart prosjekt
gjer vi vurderingar på kva materiale vi skal bruke og oftare enn før
vert valet kompositt. Fordelane vi ser er lett og sterkt materiale,
vi unngår hakkespettskade som vi har mykje av i mange område,
ingen utslepp av kreosothaldige stoff og mindre HMS-belasting
på montørane. Bransjen jobbar med fleire prosjekt for å avklare
kva byggemateriale som skal overta etter kreosotimpregnerte
tremaster og vi skal vere klare til å skifte når avklaringane kjem.
Likevel må vi vere budde på at kreosotstolpar vil bli brukte i
mange år framover.
SFE legg vekt på å førebygge og avgrense uønska miljø-
konsekvensar. Oppfølging av reguleringsføresegner, som minste-
vassføring, samt frivillige og pålagde ferskvassbiologiske
undersøkingar og avbøtande habitat- og kultiveringstiltak
for fisk i regulerte vassdrag er døme på dette. Ved bygging av
nye anlegg vert moglege miljøkonsekvensar grundig vurdert.
SFE har eigen Vassdragsteknisk Ansvarleg og eigen Fagleiar
miljø som følgjer systematisk opp tilstand, tryggleik og miljø-
forhold på anlegga.
EU sitt vassdirektiv er godkjent og implementert i Noreg og
set krav om miljømål for alle vassdrag. Målet er å betre den
økologiske tilstanden i vassdraga gjennom tiltak, og endeleg
frist for å oppnå miljømåla er i 2033. Fylkeskommunen er
forvaltningsmynde. Regional plan har vore gjennom rullering i
2021, vert vedteken av Fylkestinget i midten av mars 2022 og
skal deretter godkjennast av Klima- og miljødepartementet.
Planen vil påverka SFE ved at det kan verte opna opp for vilkårs-
revisjon i Vetlefjordvassdraget. Slepp av minstevassføring vil i
så fall bli nærare utgreidd, noko som kan medføre produksjons-
tap. SFE har dei siste åra arbeidd proaktivt og utført fleire
avbøtande miljøtiltak som ikkje har gått ut over kraft-
produksjonen i vassdraget. Vetlefjordvassdraget ser ut til å
bli prioritert framfor Stongfjordvassdraget. SFE legg vekt på
god dialog med styresmakter, bransje og kunnskapsbasert
forvaltning av vassdraga i dette arbeidet.
FORSIKRING FOR STYRET SINE
MEDLEMMER OG DAGLEG LEIAR
SFE har styreansvarsforsikring som er teikna av morselskapet
Sogn og Fjordane Energi AS på vegne av alle selskap i konsernet.
Forsikringa dekker ansvar for formuestap for krav framsatt
mot den sikra i forsikringsperioden som følge av ei ansvars-
betinga handling eller unnlating hos sikra i eigenskap av dagleg
leiar, styremedlem, medlem av leiing eller tilsvarande styreorgan
i konsernet. Forsikringa dekker ikkje skade på personar eller
eigedelar. Forsikringsavtalen sitt hovudforfall er 1. januar og
løper i 12 månader.
Det vert stadfesta at selskapet har styreansvarsforsikring
med bransjetypisk beløpsgrense tilpassa SFE sin storleik og
omsetnad.
VESENTLEGE FORHOLD ETTER
BALANSEDAGEN
Dei store kraftprisskilnadane mellom områdepris NO3 og
prisen i Sør-Noreg forøvrig og systemprisen i børsområdet
har vedvart etter årsskiftet og også auka. Dette er negativt for
verdiutviklinga på SFE sine prissikringskontrakter til system-
pris. Ved årsskiftet hadde SFE prissikra 839 GWh til system-
pris av produksjonen som går til levering i 2022, 2023 og 2024.
Etter årsskiftet er dette volumet vesentleg redusert gjennom
tilbakekjøp av systempriskontrakter.
Russland gjekk 24. februar 2022 til krig mot Ukraina. Den
russiske invasjonen har ført til auka energiprisar i Europa.
Invasjonen fører til auka usikkerheit i forhold til den framtidige
utviklinga av kraftprisane i Noreg. Invasjonen kan også føre til
forseinkingar av leveransar til arbeid som pågår på våre anlegg.
Enivest AS, Eviny Breiband AS og Tafjord Connect AS har avtalt
å starte fusjonsforhandlingar. Målsettinga er å bygge eit nytt
sterkt fiberselskap på Vestlandet. Partane vil bruke 2022 til å
utgreie grunnlaget for ein fusjon.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
31
SFE Årsrapport 2021
Utover dette er ikkje styret kjend med at det etter
balansedagen har oppstått hendingar som har vesentleg
innverknad på resultat, balanse eller selskapet og konsernet
si framtid. Såleis meiner styret at årsrekneskapen gjev eit
rettvisande bilete av konsernet og morselskapet sine eigedelar,
gjeld, finansielle stilling og resultat.
FRAMTIDSUTSIKTER
Dei store prisskilnadane mellom prisområda i børsområdet
har vedvare etter årsskiftet. Dette gjer at det er utfordrande å
finne effektive måtar å prissikre kraftproduksjonen framover.
Ein vesentleg mindre andel av framtidig kraftproduksjon er
derfor prissikra enn dei siste åra.
Ved inngangen til 2022 var SFE sine vassmagasin noko lågare
enn normalt, medan snømengda i fjellet var om lag som normalt.
2022 starta med mykje nedbør og store tilsig til SFE sine
vassmagasin. I tillegg kom det store snømengder i fjellet slik at
SFE sine snømagasin er i veke 10 ca. 50 GWh større enn normalt.
For SFE som har nesten all produksjonskapasiteten i NO3 er
det svært bekymringsfullt at dei store prisskilnadane mellom
NO3 og resten av Sør-Noreg vedvarer og synest også å vere
aukande. Manglande overføringskapasitet frå dei nordlege
delane av Skandinavia til dei sørlege gjer at i januar og februar
2022 har gjennomsnittsprisen i NO3 vore 22,2 øre/kWh medan
gjennomsnittleg pris i NO5 har vore 128,7 øre/kWh. Dvs. at prisen
sør for Sognefjorden har vore nesten 6 gongar så høg som nord
for Sognefjorden, og skilnaden synest aukande. Situasjonen
i Europa med frykt for aukande mangel på fossile brennstoff
pga krigen Russland har starta i Ukraina og den svært store
prisauken dette har medført, gjer at risikoen for vedvarande og
kanskje aukande prisskilnader på kraft i Noreg synest større
enn for få veker sidan. Den hydrologiske situasjonen med god
ressurstilgong i dei nordlege delane av Skandinavia og ressurs-
mangel i dei sørlege aukar risikoen for store prisskilnader.
SFE ventar ein kraftproduksjon i 2022 om lag som middel-
produksjonen på 2.285 GWh.
Klimautfordringa gjer at dei fleste land i verda har planar
og tiltak for å redusere utslepp av klimagassar. EU har store
ambisjonar for reduksjon av utslepp og gjennom den varsla
taksonomien vil ein også forsøke å påverke finansmarknadane
til å styre investeringane i berekraftig og klimavenleg retning.
Fornybar energi vil erstatte fossile energiberarar dei komande
tiåra, og verdien av fornybar energiproduksjon vil auke. Stor-
parten av den nye fornybare produksjonen i Europa vil vere
uregulerbar produksjon i form av vind- og solkraft. Stabil
overføringskapasitet innanfor Noreg og gjennom samband til
fastlands Europa og Storbritannia sikrar kraftforsyninga, aukar
verdien av energiproduksjonen og bidreg til energiomlegging frå
fossile- til fornybare energiberarar i Europa.
Det er anslått at ei storstilt elektrifisering i Noreg vil skape
behov for 20-25 % auke i kraftproduksjonen. Noreg har store
naturressursar til ein slik auka produksjon både innanfor vass-
og vindkraft. Samtidig har det skjedd ei markant haldnings-
endring til særskilt utbygging av vindkraft dei siste åra. Den auka
motstanden mot vindkraft kan gjere det vanskeleg å realisere
vindkraftprosjekt dei komande åra. Mogleg auka produksjon
innan vasskraft kan bli meir aktuelt.
Det er aukande forventningar om at energiselskapa, i tillegg til
produksjon og distribusjon av fornybar energi, også skal bidra til
elektrifiseringa av samfunnet. Nye utsleppsfrie løysingar innan
transport, næring og industri vil prege tiåret. Det at mykje av den
nye energiproduksjonen er uregulerbar vil gjere «smarte nett»,
og løysingar som sikrar fleksibel produksjon og forbruk viktigare.
Utviklinga i 2021 med svært høge kraftprisar i deler av Sør-
Noreg kan medføre eit stemningsskifte der bedriftene og
hushaldningane sine svært høge straumkostnader kan medføre
mindre vilje i Noreg til å forsyne Europa med fornybar energi.
Regjeringa sine tiltak med å dekke ein stor del av hushaldningane
sine straumkostnader utover 87,5 øre/kWh (inkl. mva)
vurderer vi til å vere eit godt tiltak for å redusere dei mest
uheldige fordelingsverknadane av dei svært høge kraftprisane
i mesteparten av Sør-Noreg.
Inntektsrammeregulering
Investeringsprogrammet for Linja har vore høgt, og dette held
også fram dei næraste åra, sjølv om det vil vere noko fallande.
Slik dagens inntektsrammeregime er utforma vil raskt aukande
nettkapital samanlikna med det typiske for bransjen medføre
lågare målt effektivitet, og dermed lågare avkasting. Det er
viktig å sikre at framtidig nettregulering er balansert og tilpassa
det framtidige fornybarsamfunnet, med store nettinvesteringar
utløyst av meir fornybar produksjon og almen elektrifisering.
Linja sin effektivitet har siste åra vore lågare enn 100% mellom
anna grunna vesentleg høgare investeringar enn det normale
i bransjen. Merksemd rundt lønsemd og nøytral inntekts-
rammeregulering er difor framleis viktig.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
32
SFE Årsrapport 2021
Nettariffregime
Nasjonale politiske føringar og rapportar frå NVE har peika på
at nettinvesteringar øyremerka nettkapasitet for ny, fornybar-
investeringar er ei nasjonal satsing og skal ikkje gå utover
kundane i fornybarområda. Dessverre har ikkje styresmaktene
funne løysing på dette. Linja AS arbeider løpande med
dette temaet. Stortinget vedtok våren 2018 å gje regjeringa/
OED i oppdrag å utgreie ulike modellar for tariffutjamning.
Stortinget peika på at dette ikkje vart følgt opp tilfredsstillande,
og i budsjettforliket/regjeringsforhandlingane hausten 2018
vart det på nytt vedteke at ulike utjamningsmodellar skal
utgreiast og leggast fram for Stortinget som eiga sak.
NVE/RME sende november 2019 dokumentet «Utredning
av virkemidler for utjevning av nettleie» på høyring, med
høyringsfrist 8.januar 2020. OED si tilråding var i hovudsak
å nytte opprinneleg utjamningsmodell med løyving over
Statsbudsjettet, og vedtak for 2021 samt 2022 er bevilgning
på 20 mill kr. over Statsbudsjettet. Dette svarer etter vårt
syn ikkje på utfordringa og dagens systemfeil. Regjerings-
erklæringa frå regjeringa hausten 2021 adresserte tydeleg
ei rettferdig nettleigeordning, og gav grunnlag for optimisme.
Dessverre vart ikkje dette følgt opp i statsbudsjettet for
2022. Vidare står ein samla bransje bak synspunkt om at
innmatingsinntekter for produksjon i regionalt distribusjonsnett
skal gå til nettnivået det matar inn på. Ei løysing på desse
temaene er svært viktig for nettleigenivået Linja sine kundar
møter. Temaene vert difor arbeidd vidare med saman med
aktuelle alliansar.
Intensjonsavtale om å vurdere samordning mellom
nettselskapa Mørenett og Linja
Det er gjort avtale om utgreiing av ei eventuell samanslåing av
nettselskapa Mørenett og Linja. Utgreiinga skal gjennomførast
i løpet av første halvår 2022, og med mål om handsaming i
styrande organ i juni 2022. Linja er 100% eigd av Sogn og
Fjordane Energi, medan Mørenett er eigd av energikonserna
Tussa og Tafjord på Sunnmøre.
Kortsiktige økonomiske utsikter
SFE sin prognose for 2022 viser eit resultat som er vesentleg
betre enn 2021.
Styret takkar alle tilsette og tillitsvalde for god innsats og godt
samarbeid i året som er gått.
INNHALDSSIDE > ÅRSMELDING
Sandane 28.04.2022
Sigurd Erlend Reksnes Jannicke Hilland Henrik Oppen
- styreleiar- -nestleiar- -styremedlem-
Olin Johanne Henden Arvid Andenæs Jan Helge Dale
-styremedlem- -styremedlem- -styremedlem-
Kevin Denton Kjell Asle Bakkebø Erling Austreim
-styremedlem- -styremedlem- -styremedlem-
Johannes Rauboti
-konsernsjef-
33
SFE Årsrapport 2021
RESULTATREKNESKAP 2021
SOGN OG FJORDANE ENERGI – KONSERN
Tal etter International Financial Reporting Standards (IFRS)
Beløp i 1000 kr. Note 2021 2020
DRIFTSINNTEKTER
Sal av kraft 4,9,11 1 030 449 545 448
Sal av overføringstenester 4,11 543 952 345 105
Andre driftsinntekter 4,11 69 370 199 810
Sum driftsinntekter 1 643 771 1 090 362
DRIFTSKOSTNADER
Kjøp av kraft 9,11 659 643 113 284
Kjøp av overføringstenester 4 241 811 67 254
Løn og sosiale kostnader 13,14,34 186 294 166 454
Avskrivingar 19,20 180 674 164 726
Nedskrivingar 19,20 24 342 81 433
Eigedomsskatt/avgifter 15 64 737 58 974
Andre driftskostnader 16 125 478 186 330
Sum driftskostnader 1 482 979 838 453
Driftsresultat 160 792 251 910
FINANSIELLE POSTAR
Resultat frå investering i tilknytta selskap 21 6 848 6 359
Finansinntekter 9,17 61 608 55 656
Finanskostnader 9,17,28 83 957 93 658
Netto finanskostnader 15 501 31 643
Resultat før skatt 145 291 220 267
Overskotsskatt 18 28 952 29 908
Grunnrenteskatt 18 180 982 -9 588
Resultat etter skatt -64 644 199 948
Av dette minoritetsandel 10 428 24 339
Av dette SFE sin andel -75 071 175 609
Resultat pr. aksje (i heile kroner) -9 22
UTVIDA RESULTAT – SFE KONSERN
Beløp i 1000 kr. 2021 2020
Ordinært resultat etter skatt -64 644 199 948
Postar som seinare kan klassifiserast til resultat:
Kontantstraumsikring kraftavtaler etter skatt -19 185 0
Kontantstraumsikring valutaterminkontrakter etter skatt 29 773 -2 195
Kontantstraumsikring valutalån etter skatt 25 997 -19 291
Postar som seinare ikkje kan reklassifiserast til resultat:
Estimatavvik pensjoner etter skatt 29 912 -30 842
Sum innrekna inntekter og kostnader for perioden 1 853 147 620
Av dette minoritetsandel 9 772 24 104
Av dette SFE sin andel -7 918 123 516
INNHALDSSIDE > KONSERN > RESULTATREKNESKAP
34
SFE Årsrapport 2021
BALANSE 31.12.2021
SOGN OG FJORDANE ENERGI – KONSERN
Beløp i 1000 kr. Note 31.12.21 31.12.20
EIGEDELAR
Fallrett 19 1 940 257 1 944 739
Øvrige immaterielle eigedelar 19 689 899 692 380
Varige driftsmiddel 20 5 183 096 4 609 955
Investering i tilknytta selskap 21 362 844 353 068
Øvrige finansielle anleggsmiddel 22 179 632 167 113
Derivat 9 46 543 18 722
Anleggsmiddel 8 402 272 7 785 977
Varelager 23 39 115 30 627
Fordringar 24 574 300 280 040
Derivat 9 220 750 29 777
Kontanter og bankinnskot 25 283 657 561 382
Omløpsmiddel 1 117 823 901 825
SUM EIGEDELAR 9 520 095 8 687 802
GJELD OG EIGENKAPITAL
Innskoten eigenkapital 1 014 691 1 014 691
Opptent eigenkapital 1 352 497 1 435 472
Minoritetsinteresser 593 806 716 034
Eigenkapital 2 960 993 3 166 198
Pensjonsforplikting 14 54 575 111 414
Utsett skatt 18 900 242 838 173
Andre forpliktingar 27 564 542 818 586
Rentebærande langsiktig gjeld 28 3 536 923 3 219 235
Derivat 9 34 946 30 528
Langsiktig gjeld 5 091 229 5 017 937
Rentebærande kortsiktig gjeld 28 327 238 177 238
Betalbar skatt 18 150 864 27 696
Anna rentefri gjeld 29 751 978 286 669
Derivat 9 237 792 12 064
Kortsiktig gjeld 1 467 872 503 667
SUM GJELD OG EIGENKAPITAL 9 520 095 8 687 802
INNHALDSSIDE > KONSERN > BALANSE
Sandane 28.04.2022
Sigurd Erlend Reksnes Jannicke Hilland Henrik Oppen
- styreleiar- -nestleiar- -styremedlem-
Olin Johanne Henden Arvid Andenæs Jan Helge Dale
-styremedlem- -styremedlem- -styremedlem-
Kevin Denton Kjell Asle Bakkebø Erling Austreim
-styremedlem- -styremedlem- -styremedlem-
Johannes Rauboti
-konsernsjef-
35
SFE Årsrapport 2021
OPPSTILLING OVER
ENDRINGAR I EIGENKAPITAL
SOGN OG FJORDANE ENERGI – KONSERN
Innskoten Anna Kontant- Sum opptent Minoritets- Sum
(Beløp i 1000 kr) eigenkapital eigenkapital straumsikring eigenkapital interesser eigenkapital
Eigenkapital 01.01.2020 1 014 691 1 446 392 -15 710 1 430 680 691 931 3 137 302
Årets resultat 175 609 175 609 24 339 199 948
Utbetalt utbytte i 2020 -119 752 -119 752 -119 752
Andre endringar av eigenkapital 1 028 1 028 1 028
Estimatavvik pensjoner -30 842 -30 842 -30 842
Kontantstraumsikring valutaterminkontrakter -1 959 -1 959 -235 -2 195
Kontantstraumsikring valutalån -19 291 -19 291 -19 291
Eigenkapital 31.12.2020 1 014 691 1 472 434 -36 960 1 435 472 716 034 3 166 198
Årets resultat -75 071 -75 071 10 428 -64 644
Utbetalt utbytte i 2021 -75 058 -75 058 -132 000 -207 058
Estimatavvik pensjoner 29 912 29 912 29 912
Kontantstraumsikring kraftkontrakter -18 397 -18 397 -788 -19 185
Kontantstraumsikring valutaterminkontrakter 29 641 29 641 132 29 773
Kontantstraumsikring valutalån 25 997 25 997 25 997
Eigenkapital 31.12.2021 1 014 691 1 352 217 281 1 352 496 593 806 2 960 993
INNHALDSSIDE > KONSERN > OPPSTILLING OVER ENDRINGAR I EIGENKAPITAL
36
SFE Årsrapport 2021
KONTANTSTRAUMANALYSE
SOGN OG FJORDANE ENERGI – KONSERN
(Beløp i 1000 kr) 2021 2020
KONTANTSTRAUM FRÅ OPERASJONELLE AKTIVITETAR
Ordinært resultat før skattekostnad 145 291 220 267
Betalte skattar i perioden -37 532 -194 829
Avskrivingar 180 674 164 726
Nedskrivingar 24 342 81 433
Gevinst(-)/Tap(+) ved sal av driftsmiddel og aksjar -116 -35 113
Kostnad(+)/Inntekt (-) frå investering i tilknytta selskap utan kontanteffekt -6 847 -7 019
Gevinst sal kundeportefølge 0 -64 839
Urealisert verdiendring aksjepostar utan kontanteffekt -17 757 855
Urealisert verdiendring derivat og elsertifikat 200 865 -969
Endring varelager 1 219 6 113
Endring i kundefordringar -370 116 37 298
Endring i leverandørgjeld 120 438 9 911
Endring i pensjonsforpliktingar -19 047 -5 207
Endring i andre tidsavgrensingspostar 282 050 3 995
Netto kontantstraum frå operasjonelle aktivitetar 503 463 216 622
KONTANTSTRAUM FRÅ INVESTERINGSAKTIVITETAR:
Utbetalingar ved kjøp/tilverking av varige driftsmiddel -1 061 875 -466 934
Endring forskotsbetaling til leverandør ved kjøp av varige driftsmiddel 65 484 -96 380
Innbetalingar ved sal av varige driftsmiddel 1 255 27 221
Innbetaling ved sal av aksjar og andelar i andre foretak 955 44 007
Innbetaling ved reduksjon av langsiktig fordring 1 819 0
Utbetalingar ved kjøp av aksjar og andelar i andre foretak -5 759 -2 952
Utbetaling ved utlån -4 233 -100
Innbetaling frå utlån 0 18 004
Kontanteffekt avgang datter -849 -80 226
Innbetaling av utbytte 1 380 660
Innbetalte renter 2 091 3 047
Netto kontantstraum frå investeringsaktivitetar -999 732 -553 653
KONTANTSTRAUM FRÅ FINANSIERINGSAKTIVITETAR:
Innbetalingar ved opptak av ny langsiktig gjeld 550 000 500 000
Utbetalingar ved nedbetaling av langsiktig gjeld -177 238 -27 238
Utbetalte renter -79 160 -74 496
Utbetaling av utbytte -75 058 -119 752
Netto kontantstraum frå finansieringsaktivitetar 218 544 278 514
Netto endring i kontantar og ekvivalentar -277 726 -58 517
Behaldning av kontantar og ekvivalentar 1.1 561 382 619 899
Behaldning av kontantar og ekvivalentar 31.12 283 657 561 382
INNHALDSSIDE > KONSERN > KONTANTSTRAUMANALYSE
37
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
KLIKK PÅ TITTEL FOR Å GÅ TIL SIDA
Note 2 Skjønnsmessige vurderingar, estimat og føresetnader ............................................................................................ 40
Note 3 Hendingar etter balansedagen ................................................................................................................................................. 41
Note 4 Segmentinformasjon .................................................................................................................................................................... 41
Note 5 Transaksjonar ................................................................................................................................................................................... 44
Note 6 Styring av kapitalstruktur ......................................................................................................................................................... 45
Note 7 Marknadsrisiko ............................................................................................................................................................................... 46
Note 8 Kredittrisiko og likviditetsrisiko ............................................................................................................................................ 49
Note 9 Finansielle instrument .................................................................................................................................................................. 51
Note 10 Rekneskapsmessig sikring ...................................................................................................................................................... 56
Note 11 Salsinntekter ................................................................................................................................................................................... 60
Note 12 Nedskriving ..................................................................................................................................................................................... 63
Note 13 Lønskostnader og antal årsverk ........................................................................................................................................... 65
Note 14 Pensjon .............................................................................................................................................................................................. 65
Note 15 Eigedomsskatt og konsesjonsavgifter .............................................................................................................................. 69
Note 16 Andre driftskostnader ............................................................................................................................................................... 69
Note 17 Finanspostar .................................................................................................................................................................................... 69
Note 18 Resultatskattar ............................................................................................................................................................................... 70
Note 19 Immaterielle eigedelar ................................................................................................................................................................ 72
Note 20 Varige driftsmiddel ...................................................................................................................................................................... 73
Note 21 Tilknytta selskap og felleskontrollerte ordningar ......................................................................................................... 75
Note 22 Øvrige finansielle anleggsmiddel ......................................................................................................................................... 78
Note 23 Behaldningar ................................................................................................................................................................................... 78
Note 24 Fordringar ......................................................................................................................................................................................... 79
Note 25 Bankinnskot, kontantar og liknande ................................................................................................................................... 79
Note 26 Aksjekapital og aksjonærinformasjon med meir ......................................................................................................... 79
Note 27 Avsetting for forpliktingar ...................................................................................................................................................... 80
Note 28 Renteberande gjeld ..................................................................................................................................................................... 81
Note 29 Anna kortsiktig gjeld .................................................................................................................................................................. 82
Note 30 Betinga utfall, tvistesaker m.m. ........................................................................................................................................... 82
Note 31 Pantsettingar, garantiansvar og forpliktingar ............................................................................................................... 83
Note 32 Leigeavtaler ................................................................................................................................................................................... 84
Note 33 Honorar til ekstern revisor ..................................................................................................................................................... 86
Note 34 Ytingar til leiande tilsette og styret .................................................................................................................................. 86
Note 35 Nærståande partar .................................................................................................................................................................... 88
Note 36 Konsoliderte selskap ................................................................................................................................................................ 89
Note 1 Generell informasjon og samandrag av vesentlege rekneskapsprinsipp .......................................................... 38
NOTAR SOGN OG FJORDANE ENERGI – KONSERN 2021
INNHALD
SIDE
38
SFE Årsrapport 2021
NOTE 1
GENERELL INFORMASJON OG SAMANDRAG AV
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
GENERELL INFORMASJON
Fjordane Holding AS og 36,80 % av E
viny AS, medan 6 kommunar i Sogn og Fjordane eig til saman 13,69 %. SFE og datterselskapa
utgjer til saman SFE-konsernet. Konsernet sitt hovudkontor er på Sandane og har adresse Sørstrandsvegen 227, 6823 Sandane .
Konsernrekneskapen for SFE vart vedteken av SFE sitt konsernstyre 28.04.2021, og vil bli presentert for godkjenning på årets
generalforsamling 14.06.2022.
SFE sitt konsernrekneskap er avlagt i samsvar med International Financial Reporting Standards (IFRS) som godkjent av EU og
ytterlegare krav i Rekneskapslova. Datterselskapa sine offisielle rekneskap er utarbeidd etter god norsk rekneskapsskikk, men vert
omarbeidd i samsvar med IFRS-prinsipp ved konsolidering i konsernrekneskapen. Tilsvarande vert selskapsrekneskapa til tilknytta
selskap omarbeidd til IFRS ved innarbeiding etter eigenkapitalmetoden.
Konsernet sin presentasjonsvaluta er NOK. Det same er morselskapet og datterselskapa sin funksjonelle valuta. Alle beløpa i
totalresultatet, balansen, oppstilling over endringer i eigenkapital, kontantstraumoppstillinga og notar er førte opp med eitt års
samanlikningstal.
Konsernrekneskapen er utarbeidd basert på historisk kost-prinsippet med unntak av nokre finansielle instrument, derivat og
enkelte element i netto pensjonsmiddel som er vurdert til verkeleg verdi på balansedagen. Historisk kost er generelt basert på
verkeleg verdi av vederlaget som er betalt ved ervervet av eigedelane og tenestene.
Verkeleg verdi er definert som den prisen som ein ville fått ved å selje ein eigedel eller betalt for å overføre ei forplikting i
ein velordna transaksjon mellom marknadsaktørar på måletidspunktet. Målinga av verkeleg verdi er avhengig av om det er
tilgjengelege marknadsprisar eller om andre verdivurderingsteknikkar er lagt til grunn. Ved fastsetjinga av verkeleg verdi skal
leiinga bruke estimat som marknadsaktørar ville ha brukt i ei tilsvarende vurdering. Varebeholdninger vert målt til det høgaste av
anskaffelseskost og netto realisasjonsverdi, og anleggsmiddel vert skrive ned til det høgaste av verkeleg verdi og berekna bruksverdi.
Rekneskapsprinsippa som er gjennomgåande for heile konsernrekneskapen er omtala i denne noten medan dei resterande
rekneskapsprinsippa er omtala i dei relaterte notene. Desse prinsippa er nytta på same måte i alle presenterte periodar, dersom
det ikkje kjem fram noko anna. Omtale av rekneskapsprinsippa elles i konsernrekneskapen utgjer saman med omtala av
prinsippa i denne noten dei totale rekneskapsprinsippa for konsernrekneskapen:
• Oppstilling endringar i eigenkapital
• Kontantstraumoppstilling
• Segmentinformasjon Note 4
• Transaksjonar Note 5
• Finansielle instrument Note 9
NOTAR
SOGN OG FJORDANE ENERGI – KONSERN
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
39
SFE Årsrapport 2021
• Rekneskapsmessig sikring Note 10
• Salsinntekter Note 11
• Nedskriving Note 12
• Pensjon Note 14
• Resultatskatt Note 18
• Immaterielle eigedeler Note 19
• Varige driftsmiddel Note 20
• Behaldningar Note 23
• Bankinnskot, kontantar og liknande Note 25
• Avsetting for forpliktingar Note 27
• Leigeavtaler Note 32
KONSOLIDERINGSPRINSIPP
Konsernrekneskapen består av rekneskape
n til morselskapet Sogn og Fjordane Energi AS og datterselskap. Eit datterselskap
er ei investering der Sogn og Fjordane Energi AS har makt til å styre både finansielt og operativt (kontroll). Kontroll vert normalt
oppnådd gjennom eigarskap, direkte eller indirekte, når ein har meir enn 50 prosent av stemmerettane. For tida har Sogn og
Fjordane Energi AS meir enn 50 prosent av stemmeretten i alle datterselskapa.
Dersom det er nødvendig, vert datterselskapa sine rekneskap justerte slik at dei er i tråd med konsernet sine rekneskapsprinsipp.
Selskapa si interne omsetning og mellomværande, i tillegg til vinst og tap som har oppstått ved transaksjoner mellom selskapa, er
eliminerte. Datterselskapa konsoliderast frå og med det tidspunkt konsernet har fått kontroll og vert tekne ut frå konsolideringa når
ein ikkje lenger har kontroll.
Investeringar i felleskontrollerte ordningar og tilknytta selskap
SFE klassifiserer sine investeringar basert på ei analyse av graden av kontroll og dei underliggande fakta. Dette medfører ei vurdering
av stemmeandel, eigarstruktur og relative styrkeforhold, kjøps- og salsrettar kontrollert av SFE og andre aksjonærar. Vurderinga vert
gjort for kvar investering. Ved endringar av underliggande fakta og forhold må det vurderast korleis investeringa skal klassifiserast.
Felles drift er ei ordning der deltakarane som har felles kontroll over ei eining og har kontraktsmessige rettar til eigedelane samt
ansvar for forpliktingane knytta til eininga. Ved felles drift vil beslutningar knytta til relevante aktivitetar krevje einstemmig samtykke
frå deltakarane som deler kontroll.
Felles drift er innrekna i konsernrekneskapen i samsvar med SFEs eigarandeler i ordninga sine eigedelar, forpliktingar, inntekter og
kostnader. Den forholdsmessige delen av vinstar og tap som kjem frå transaksjonar mellom fullt konsoliderte einingar og einingar i
felles drift vert eliminerte.
Felles verksemder er selskap eller einingar der SFE har felles kontroll med ein eller fleire andre investorer. Ved felles verksemd
vil beslutningar knytta til relevante aktivitetar krevje einstemmig samtykke frå deltakarane som deler kontroll. Andeler i felles
verksemd vert innrekna etter eigenkapitalmetoden i konsernrekneskapen og vert presentert som investering i selskapa rekna inn
etter eigenkapitalmetoden under anleggsmiddel. Konsernet sin del av selskapa sitt resultat etter skatt, korrigert for
meiravskrivingar og eventuelle avvik i rekneskapsprinsipp, vert presentert som resultatandel i selskap rekna inn etter
eigenkapitalmetoden.
Tilknytta selskap er selskap eller einingar der SFE har betydeleg påverknad. Andelar i tilknytta selskap vert rekna inn etter eigen-
kapitalmetoden i konsernrekneskapen og vert presentert som investering i selskap rekna inn etter eigenkapitalmetoden under
anleggsmiddel. Konsernet sin del av selskapa sitt resultat etter skatt, korrigert for meiravskrivinger og eventuelle avvik i
rekneskapsprinsipp, vert presentert som resultatandel i selskap rekna inn etter eigenkapitalmetoden.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
40
SFE Årsrapport 2021
SAMANLIKNINGSTAL OG REKLASSIFISERINGAR
Alle beløpsmessige storleikar i resultatet, balansen, oppstilling over endringar i eigenkapital, kontantstraummoppstilling og notar
vert vist med fjorårets samanlikningstal.
KLASSIFISERING SOM KORTSIKTIG/LANGSIKTIG
Ein post i balansen vert klassifisert som kortsiktig når den vert forventa realisert innan 12 måneder etter balansedag. Andre postar
vert klassifisert som langsiktig med dei unntaka som er nevnt nedanfor. Enkelte derivat som er sikringsinstrument i eit sikringsforhold
vert presentert saman med sikringsobjektet. Første års avdrag på langsiktig gjeld vert presentert som kortsiktig gjeld.
INNFØRING AV NYE OG ENDRA REKNESKAPSSTANDARDAR
I 2021 er følgande nye og endra rekneskapsstandardar blitt innført:
Det er ingen vedtekne endringar i IFRS-standardar eller fortolkingar som ein forventar har noko vesentleg effekt for konsern-
rekneskapen til SFE.
STANDARDAR OG ENDRINGAR SOM ER VEDTEKNE MEN IKKJE TRÅDT I KRAFT
Standardane om finansielle instrument (IFRS 9 og IFRS 7) har vorte tilpassa nye referanserenter. Standarden for leigeavtaler (IFRS 16)
har blitt midlertidig endra for å ta omsyn til endringar i leigebetalingar som er direkte knytta til Covid-19. Ingen av desse endringane
har hatt vesentleg effekt for rekneskapen til SFE.
NOTE 2
SKJØNNSMESSIGE VURDERINGAR, ESTIMAT OG FØRESETNADER
INTRODUKSJON
Bruk av rimelege estimat og utøving av skjønnsmessige vurderingar er eit kritisk element ved utarbeidinga av konsernrekneskapen.
På grunn av den ibuande usikkerheten som kjenneteiknar energiselskapa si verksemd vert rekneskapsprinsipp, driftsresultat,
kontantstraum og balansestorleikar i årsrekneskapa påverka av leiinga sitt skjønn.
Leiinga baserer sine estimat på historiske hendingar i tillegg til ulike andre føresetnader som verkar å vere rimelege, omstenda tatt i
betraktning. Dei viktigaste føresetnadane og estimata er diskutert nedanfor.
OMRÅDE MED VESENTLEG SKJØNNSMESSIG VURDERING
Forventa levetid: Varige driftsmiddel vert avskrive over forventa brukstid og det gjev grunnlaget for årlege avskrivingar i resultat-
rekneskapen. Forventa levetid vert estimert basert på erfaring, historikk og skjønnsmessige vurderingar og vert justert dersom det
oppstår endringar i desse estimata. Det vert teke omsyn til restverdi ved fastsetting av avskrivingane. Vurderinga av restverdi er og
basert på estimat.
Forventa langsiktig kraftpris: Ein av dei viktigaste føresetnadene som vert lagt til grunn når leiinga skal fatte forretnings-
messige avgjerder er forventing om den langsiktige kraftprisen i tillegg til forventinga til utviklinga i marknaden. I tillegg er desse
føresetnadene kritisk input for leiinga relatert til prosessar knytta til deler av årsrekneskapen som for eksempel:
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
41
SFE Årsrapport 2021
• Allokering av verkelig verdi ved oppkjøp Note 5
• Vurdering av nedskriving av varige driftsmiddel Note 12
• Vurdering av nedskriving av selskapa innrekna etter eigenkapitalmetoden Note 12
Verkeleg verdi av bilaterale energikontrakter og frikraftforpliktingar med finansielt oppgjer: Estimert verkeleg verdi av eigedeler og
forpliktingar er basert på vederlaget som vert oppnådd på rapporteringstidspunktet. Når verdsetjinga av verkeleg verdi ikkje kan
understøttast av observerbare marknadsdata, vert det nytta ulike modellar og verdsetjingsmetodar. Føresetnader og data som
vert lagt til grunn er verifisert mot observerbar marknadsinformasjon når slik informasjon er tilgjengeleg. Det vil alltid vere knytta
usikkerhet til slik informasjon. Når det ikkje ligg føre samanliknbare marknadsbaserte transaksjonar, vil leiinga gjere marknadsbaserte
føresetnader, sjå note 27.
ANDRE OMRÅDER
I tillegg til dette vert det utøvd betydeleg skjønn ved vurdering av rekneskapsførte verdiar på følgande område:
• Pensjonar Note 14
• Utsett skattefordel Note 18
BRUK AV REKNESKAPSPRINSIPP
SFE si verksemd kjenneteiknast ved at det er behov for leiinga si utøving av skjønn ved vurderinga av kva rekneskapsprinsipp som
skal nyttast på betydelege rekneskapspostar. Leiinga sin bruk av skjønn har betydeleg innflytelse på SFE sitt konsernrekneskap.
Aktuelle område er:
• Klassifisering av energikontrakter Note 9
• Klassifisering av sikringskontrakter Note 10
NOTE 3
HENDINGAR ETTER BALANSEDAGEN
Vi er ikkje kjent med hendingar etter balansedag som påverkar SFE vesentleg og som såleis skal opplysast om særskilt.
NOTE 4
SEGMENTINFORMASJON
GENERELL INFORMASJON
Konsernet rapporterer driftssegment i samsvar med korleis konsernleiinga tek avgjerder, føl opp og evaluerer desse avgjerdene.
Driftsresultatet i dei operative segmenta vert jamleg rapportert til konsernleiinga.
Konsernet si verksemd er organisert i ulike segment som eigne økonomiske einingar. Internt i konsernet rapporterer ein både på
segment, underkonsern og på selskap.
Segmentet Energi omfattar selskapa SFE Produksjon AS, Firdakraft AS, Bremangerlandet Vindpark AS og Lutelandet Energipark AS.
Svelgen Kraft Holding AS er eigd med 56 % av SFE Produksjon og inngår som ein del av SFE-konsernet. Svelgen Kraft Holding AS
eig 100 % av aksjane i Svelgen Kraft AS. SFE Kraft AS var ein del av konsernrekneskapen for perioden fram til og med 31.08.2020.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
42
SFE Årsrapport 2021
Segmenta er:
Energi omfattar forvalting av konsernet sin samla produksjons-portefølgje frå heileigde og deleigde kraftverk med fysisk
krafthandel på Nordpool Spot og finansiell krafthandel på Nasdaq OMX Commodities. Segmentet omfattar også sal av kraft til
sluttbrukar og forvalting av større sluttbrukarar sitt kraftbehov samt mindre mengder kjøp og sal av kraft engros gjennom bilaterale
avtaler i perioden 01.01.20-31.08.20. I tillegg har vi noko tradingverksemd innanfor definerte rammer, samt sal av opphavsgarantiar.
Nettverksemda omfattar selskapet Linja AS som har overføring og distribusjon av elkraft som si hovudverksemd. Segmentet driv
elles utleige av fiber og noko entreprenørarbeid.
Tenesteyting er selskapet Sogn og Fjordane Energi AS. Sogn og Fjordane Energi er morselskapet i konsernet og yter hovudsakleg
tenester internt i konsernet. Finanspostane innheld resultat frå tilknytt verksemd som resultatandel frå fiberselskapet Enivest AS og
sluttbrukselskapet Wattn AS (perioden 01.09.2020-31.12.2021).
RESULTATSPESIFIKASJON PR. SEGMENT
2021
Beløp i mill. kroner Energi Nettverksemd Tenesteyting Eliminering Konsern
Salsinntekter frå eksterne kundar 1 026 548 0 0 1 574
Salsinntekter frå transaksjonar med andre segment i konsernet 52 56 60 -168 0
Andre driftsinntekter 33 30 7 0 70
Sum driftsinntekter 1 111 634 67 -168 1 644
Kjøp av kraft 660 51 0 -51 660
Kjøp av overføringstenester 43 242 0 -43 242
Lønskostnader 50 93 43 0 186
Avskrivingar 91 83 7 0 181
Nedskrivingar 24 0 0 0 24
Eigedomsskatt/avgifter 55 9 0 0 64
Andre driftskostnader 77 96 26 -72 127
Sum driftskostnader 1 000 574 76 -168 1 482
Driftsresultat 111 59 -10 0 161
Inntekt investering i tilknytta selskap 0 0 7 0 7
Finansinntekter 26 17 103 -84 62
Finanskostnader 52 29 87 -84 84
Resultat før skatt 85 47 13 0 145
Overskotsskatt 19 10 0 0 29
Grunnrenteskatt 181 0 0 0 181
Resultat etter skatt -114 37 13 0 -65
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
43
SFE Årsrapport 2021
EIGEDELAR OG GJELD PR. SEGMENT
31.12.2021
Beløp i mill. kroner Energi Nettverksemd Tenesteyting Konsern
Varige driftsmiddel og immaterielle eigedelar 5 338 2 415 60 7 813
Øvrige anleggsmiddel 177 143 269 589
Anleggsmiddel 5 515 2 558 329 8 402
OMLØPSMIDDEL 935 102 81 1 118
SUM EIGEDELAR 6 450 2 660 410 9 520
EIGENKAPITAL 1 858 751 352 2 961
LANGSIKTIG GJELD 3 253 1 814 24 5 091
KORTSIKTIG GJELD 1 339 95 34 1 468
SUM GJELD OG EIGENKAPITAL 6 450 2 660 410 9 520
RESULTATSPESIFIKASJON PR. SEGMENT
2020
Beløp i mill. kroner Energi Nettverksemd Tenesteyting Eliminering Konsern
Salsinntekter frå eksterne kundar 543 347 0 0 890
Salsinntekter frå transaksjonar med andre segment i konsernet 9 37 62 -108 0
Andre driftsinntekter 127 54 19 0 200
Sum driftsinntekter 679 438 81 -108 1 090
Kjøp av kraft 113 6 0 -6 113
Kjøp av overføringstenester 16 68 0 -17 67
Lønskostnader 45 76 45 0 166
Avskrivingar 86 73 6 0 165
Nedskrivingar 81 0 0 0 81
Eigedomsskatt/avgifter 49 10 0 0 59
Andre driftskostnader 121 129 20 -83 187
Sum driftskostnader 511 362 71 -108 838
Driftsresultat 168 74 10 0 252
Inntekt investering i tilknytta selskap -3 0 9 0 6
Finansinntekter 2 11 112 -70 55
Finanskostnader 51 22 90 -70 93
Resultat før skatt 116 63 41 0 220
Overskotsskatt 25 13 -9 0 29
Grunnrenteskatt -9 0 0 0 -9
Resultat etter skatt 100 50 50 0 200
Sluttbrukaktiviteten i selskapet SFE Kraft inngår i segmentet Energi for perioden 01.01.2020-31.08.2020. Av det samla resultatet
for segmentet representerer Sluttbruk 9,4 mill. kroner av driftsresultatet, 10,0 mill. kroner av resultat før skatt og 7,5 mill. kroner av
resultat etter skatt.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
44
SFE Årsrapport 2021
EIGEDELAR OG GJELD PR. SEGMENT
31.12.2020
Beløp i mill. kroner Energi Nettverksemd Tenesteyting Konsern
Varige driftsmiddel og immaterielle eigedelar 5 079 2 103 64 7 246
Øvrige anleggsmiddel 159 147 234 540
Anleggsmiddel 5 238 2 250 298 7 786
OMLØPSMIDDEL 331 88 483 902
SUM EIGEDELAR 5 569 2 338 781 8 688
EIGENKAPITAL 1 972 544 652 3 168
LANGSIKTIG GJELD 3 233 1 719 65 5 017
KORTSIKTIG GJELD 364 75 64 503
SUM GJELD OG EIGENKAPITAL 5 569 2 338 781 8 688
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 5
TRANSAKSJONAR
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Ved verksemdssamanslutningar vert det nytta oppkjøpsmetoden. Vederlaget vert målt til verkeleg verdi på transaksjons-
tidspunktet som også er tidspunktet for måling av verkeleg verdi av identifiserbare eigedelar, forpliktingar og betinga forpliktingar
som vert overtekne ved transaksjonen. Dersom rekneskapsføringa for ei verksemdsamanslutning ikkje er fullstendig ved slutten av
rapporteringsperioden der transaksjonen er gjennomført, vert det rapportert foreløpige verdiar for dei aktuelle eigedelane og gjelda.
Midlertidige verdiar vert justert løpande i måleperioden på maksimum 12 månadar for å reflektere ny informasjon som er innhenta om
forhold som eksisterte på oppkjøpsdatoen og som ville ha påverka verdivurderinga om dei var kjende. Dersom forholda tilseier det kan
nye eigedeler og gjeld bli rekneskapsført. Transaksjonstidspunktet er når risiko og kontroll er overdrege og fell normalt saman med
gjennomføringstidspunktet.
Ikkje-kontrollerande interesser vert vurdert anten til verkeleg verdi eller til forholdsmessig del av identifiserte netto eigedelar
og gjeld. Vurderinga vert gjort for kvar transaksjon.
Ein eventuell skilnad mellom kostpris på aksjar og identifiserbare netto eigedelar og verkeleg verdi på overtatte eigedelar,
forpliktingar og betinga forpliktingar vert ført som goodwill eller vert inntektsført dersom kostpris er lågast. Det vert ikkje avsett for
utsett skatt på goodwill.
Transaksjonskostnader vert resultatført når dei påløper.
Dersom samanslutningane skjer stegvis må det også bereknast verkeleg verdi av noverande eigardel når faktisk kontroll vert
overført til SFE. Endring i verkeleg verdi vert innrekna i resultatrekneskapen.
Prinsippa for verksemdsamanslutning gjeld i hovudsak tilsvarande for anskaffing av tilknytta selskap og felles verksemd.
45
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
ESTIMAT OG FØRETSETNADER
Kjøpesum for oppkjøpte selskap må allokerast til overtekne eigedelar og forpliktingar og betinga forpliktingar basert på deiras
estimerte verkelege verdi. Denne type verdsettingar krev at leiinga foretek vurderinger for å fastsette verdsettingsmetode,
estimat og føresetnader. Leiinga sine estimat av verkeleg verdi og levetid er basert på føresetnader som er underbygd av
konsernet sine kompetansemiljø, og omfattar ibuande usikkerheit. Som skildra i note 2 er SFE sine langsiktige prisbaner for kraft ein
kritisk føresetnad som er lagt til grunn for å estimere verkeleg verdi av eigedelar og forpliktingar.
SAL OG RESTRUKTURERING AV VERKSEMD I 2021
Kraftfire AS har endra namn til Wattn AS. Etter emisjon i Wattn i 2021 eig SFE 26,52% av aksjane i selskapet. SFE har selt 100%
av aksjane i Flikk AS til Wattn med transaksjonsdato 01.06.2021. Selskapet Etrygg AS vart fusjonert med Eviny Elsikkerhet AS
den 08.05.2021.
SAL OG RESTRUKTURERING AV VERKSEMD I 2020
01.01.2020 fusjonerte selskapa Vestavind Energi AS og SFE Produksjon AS, i tillegg fusjonerte selskapet Trolleskjæret
Næringsbygg AS med Linja AS. 01.09.2020 selde Sogn og Fjordane Energi AS datterselskapet SFE Kraft AS til det nystifta
selskapet Kraftfire AS. Sogn og Fjordane Energi AS eigde 32,5% av aksjane i Kraftfire AS 31.12.2020.
NOTE 6
STYRING AV KAPITALSTRUKTUR
Konsernet sitt overordna mål for kapitalforvaltinga er å trygge fortsatt drift for å sikre avkasting til eigarane. Aksjonærane i SFE-
konsernet legg til grunn eit langsiktig perspektiv for utviklinga av konsernet der konsernet skal oppretthalde ein hensiktsmessig
kapitalstruktur som balanserar omsynet til minimering av kapitalkostnader og konsernet sitt behov for finansiell handlefridom.
Konsernet har ikkje offisiell kredittrating, men overvåker aktivt kvantitative og kvalitative faktorar som påverkar kredittverdigheiten.
Konsernet har ein ambisjon om å oppretthalde ein kredittprofil som tilsvarar ein BBB kredittrating, dvs ein solid “investment grade”
kreditt.
SFE sitt finansieringsbehov vert søkt dekka i kapitalmarknaden til lågast mogleg kapitalkostnad innanfor dei rammer som konsernet
sin finansielle strategi gjev. For å sikre konsernet sin finansielle handlefridom legg vi vekt på å ha kredittlinjer som sikrar rask tilgong
til kapital.
Aksjonærane i SFE legg vekt på ein stabil og forutseieleg utbyttepolitikk. For å styrke selskapet og gjere SFE betre i stand til
å gjennomføre investeringar i ny fornybar energi har styret i samråd med eigarane komme fram til ein utbyttepolitikk som tek omsyn
til selskapet sine investeringar. Ny utbyttepolitikk er gjeldande frå og med rekneskapsåret 2019.
Utbyttepolitikken tek utgangspunkt i morselskapet sitt resultat etter skatt, investeringane det enkelte år og storleiken på
ordinære årlege avskrivingar.
Framtidig utbytte vil bli berekna slik som dette:
Morselskapet sitt resultat etter skatt x 90%
- (Årets investeringar – Årets ordinære avskrivingar) x 30%
= Årets utbytte
46
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
For å sikre tilstrekkeleg stabilitet i utbytte for selskapet sine eigarar, er utgangspunktet at det årlege utbytte vert på minimum
75 mill. kroner, dersom styret finn dette tilrådeleg etter ei samla vurdering av selskapet sin likviditet og soliditet.
Den nye utbyttepolitikken vil sikre at ein større del av verdiskapinga vert verande igjen i selskapet i periodar med høge investeringar.
Dette vil styrke selskapet og gjere SFE betre rusta til å utnytte dei moglegheitene som selskapet sine fornybarkonsesjonar gir. Når
SFE er over den tyngste investeringsperioden vil utbyttet frå selskapet igjen auke og eigarane kan hauste av dei lønsame investeringane
som utbyttepolitikken har gjort mogleg.
Oversikt over kapital som inngår i styring av kapitalstruktur
Beløp i mill. kroner Note 2021 2020
Rentebærande gjeld, langsiktig 28 3 537 3 219
Rentebærande gjeld, kortsiktig 28 327 177
Bankinnskot eksklusiv bundne midlar 25 -265 -541
Netto rentebærande gjeld 3 599 2 855
NOTE 7
MARKNADSRISIKO
GENERELT OM RISIKO OG RISIKOSTYRING AV FINANSIELLE INSTRUMENT
SFE-konsernet sine aktivitetar medfører ulike typar risiki: Marknadsrisiko (inkludert prisrisiko, valutarisiko og renterisiko),
kredittrisiko og likviditetsrisiko. Styring av risiko følgjer mål og rammer fastsett av styret. Energiprisrisiko knytt til krafthandel vert
styrt av SFE Produksjon medan selskapet Sogn og Fjordane Energi styrer rente, valuta og likviditetsrisiko. Konsernet har avgrensa
kredittrisiko. Kredittrisiko vert styrt av det enkelte selskap.
OMTALE AV PRISRISIKO
Produksjonsaktivitetar: Konsernet er utsett for risiko knytt til utviklinga i råvareprisar då konsernet sine framtidige inntekter
frå kraftproduksjon i vesentleg grad vert påverka av utviklinga i straumprisen. For å handsame og redusere denne risikoen har
styret vedteke ein marknadsstrategi som tilseier at ein del av krafta skal vere førehandsseld for dei første åra. På denne måten
vert SFE sitt årsresultat mindre utsett for svingingane i kraftprisane enn det som elles ville vore tilfelle. Det er etablert rutinar som
sørgjer for at dei fastsette posisjonane vert overhaldne. Produkt SFE handlar for å redusere risikoen er futures og forwards på
NASDAQ OMX Commodities og forwards i den bilaterale marknaden. I tillegg handlar SFE sals- og kjøpsopsjonar for sikringsformål.
Resultateffektane frå dei finansielle kraftkontraktene vert vist som salsinntekter på grunn av at SFE ikkje nyttar sikringsbokføring.
Trading: I tillegg vert det inngått finansielle kontrakter som vert definert som tradingportefølje. Tradingportefølja har ei ramme for
totalbeløp og maksimalbeløp for årleg opsjonsramme, samt eit avkastingskrav på anvendt totalbeløp. Resultat vert målt
kontinuerleg. Ramma for tradingportefølje vert sett av konsernstyret. Total ramme er 25 MNOK og maksimal årleg opsjonsramme er
2 MNOK.
Annan aktivitet: Konsernet har frikraftavtalar med finansielt oppgjer som er utsett for prisrisiko. Desse avtalane vert klassifisert som
andre forpliktingar til verkeleg verdi med verdiendring over resultatet. Frikraftavtalane er oppgjer for avståing av fallrettar og slik er
dei også prissikring av framtidig produksjon.
47
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
ANALYSE AV MARKNADSRISIKO
I analysa under er det vist kva innverknad ein auke eller ein reduksjon i terminprisar vil ha på konsernet sitt resultat etter skatt.
For endring i kraftpris er analysa basert på at samtlege terminprisar endrar seg 30 % i kvar retning. Alle andre variablar vert haldne
konstant.
2021
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi + 30 % - 30 %
Finansielle instrument kraftkontrakter -185 744 -73 529 73 529
Sum -185 744 -73 529 73 529
2020
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi + 30 % - 30 %
Finansielle instrument kraftkontrakter 28 445 -126 663 126 663
Sum 28 445 -126 663 126 663
OMTALE AV VALUTA- OG RENTERISIKO
Valutastrategi: SFE har primært valutarisiko i form av transaksjonsrisiko knytta til kraftsalsinntekter frå kraftproduksjon. Styret har
vedteke ein valutastrategi som seier at ein andel av konsernet sine forventa Euro-kontantstraumar frå sal av kraftproduksjon i valuta
kan valutasikrast. SFE sin operative valutarisiko kan sikrast inntil 4 år med fallande sikringsramme utover i tid. Ein andel av SFE sin
langsiktige valutarisiko kan imidlertid sikrast opp til 20 år ved å nytte lån i valuta som sikringsinstrument. Valutarisiko utgjer både
direkte og indirekte ein økonomisk risiko, ved at den fysiske kraftprisen og alle finansielle avtaler på NASDAQ OMX Commodities vert
fastsett i Euro.
SFE si valutasikring oppfyller krava til reknekapsmessig kontantstraumsikring. Endringar i marknadsverdi på valutaderivat grunna
endring i valutakurs vil ikkje påverke konsernet sitt ordinære resultat, men vil bli førte mot utvida resultat. Sjå note 10 for nærare
omtale.
Renterisiko: Rentesvingingar påverkar SFE sin kontantstraum og resultat på fleire måtar. I tillegg til å påverke finans-
kostnadane, påverkar rentesvingingar blant anna inntektsramma for nettverksemda, grunnrenteskatten for produksjonsverksemda
og pensjonskostnadane.
Konsernet sin renterisiko er i størst grad knytt til langsiktig gjeld og sertifikatlån. I tillegg til langsiktig gjeld og sertifikatlån i SFE-
konsernet, er konsernet eksponert mot andel av gjeld i tilknytta selskap. Lån med flytande rente medfører ein risiko for auka
finanskostnader i resultatrekneskapen.
Renterisiko blir overvåka ved bruk av durasjonsmål. SFE skal til einkvar tid halde den gjennomsnittlege rentedurasjonen på gjelds-
portefølja innanfor området 1 til 5 år.
I tillegg har SFE-konsernet langsiktige finansielle kraftforpliktingar som vert påverka av endring i rente. Endring i verkeleg verdi på
desse forpliktingane vert ført til verkeleg verdi over resultatet.
Etterleving av rammer for valuta- og renterisiko vert følgd opp av administrasjonen og rapportert til styret løpande.
48
SFE Årsrapport 2021
ANALYSE AV VALUTA- OG RENTERISIKO
Resultatverknad etter skatt ved endring i rentenivå
2021
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi +50 bp -50 bp
Finansiell utleigeavtaler 142 001 9 490 -9 490
Renteswappar bokført til verkeleg verdi 0 0 0
Utlån eksternt 4 333 1 -1
Langsiktig lånegjeld -3 864 162 -5 406 5 406
Sum -3 717 828 4 085 -4 085
2020
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi +50 bp -50 bp
Finansiell utleigeavtaler 144 835 9 679 -9 679
Renteswappar bokført til verkeleg verdi 0 0 0
Utlån eksternt 100 1 -1
Langsiktig lånegjeld -3 396 473 -4 323 4 323
Sum -3 251 538 5 357 -5 357
Endring i rentenivå gir slike verdiendringar i utvida resultat:
2021
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi +50 bp -50 bp
Sikringsbokførte renteswappar (kontantstraumsikring) 0 0 0
Sum 0 0 0
2020
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi +50 bp -50 bp
Sikringsbokførte renteswappar (kontantstraumsikring) 0 0 0
Sum 0 0 0
Endring i valutakurs gir slike endringar i utvida resultat:
2021
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi Auke EURNOK + 0,1 kr Nedgong EURNOK - 0,1 kr
Sikringsbokførte valutaterminar (kontantstraumsikring) 9 369 -4 778 4 778
Lån i EUR utpeikt som sikringsinstrument i kontantstraumsikring 14 445 -2 340 2 340
Sum 23 814 -7 118 7 118
2020
Beløp i tusen kroner Verkeleg verdi Auke EURNOK + 0,1 kr Nedgong EURNOK - 0,1 kr
Sikringsbokførte valutaterminar (kontantstraumsikring) -28 802 -6 104 6 104
Lån i EUR utpeikt som sikringsinstrument i kontantstraumsikring -18 885 -2 340 2 340
Sum -47 687 -8 444 8 444
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
49
SFE Årsrapport 2021
NOTE 8
KREDITTRISIKO OG LIKVIDITETSRISIKO
BESKRIVING AV KREDITTRISIKO
Kredittrisiko er risiko for at SFE vert påført tap på grunn av at motparten ikkje innfrir sine økonomiske forpliktingar. Kredittrisiko
oppstår ved sal til kundar, handel med derivat samt innskot i bankar og finansinstitusjonar. Konsernet sin kredittrisiko vert totalt sett
vurdert som moderat. Det har historisk vore små tap på fordringar generelt.
Konsernet si omsetning til privat- og bedriftskundar er fordelt på ei diversifisert kundeportefølje som består av mange og små
kundar. Konsernet har følgjeleg ikkje noko vesentleg konsentrasjon av kredittrisiko knytt til kundar. Innføring av gjennomfakturering av
nettleige medfører at størstedelen av nettleiga i dag vert innbetalt via kraftleverandør. Denne motpartrisikoen er vurdert og vert
handtert, og det er etablert rutiner for oppfølging av eksponeringa. SFE har rutinar for kva produkt og kundar som skal kredittsjekkast
før sal. Betaling skjer i hovudsak ved etterskotvis fakturering. Betalingsevna og viljen til kundane har historisk vore god. Verkemiddel
som blir nytta ved oppfølging av kundefordringar er purring på betaling, det vert inngått avdragsordningar for kundar med betalings-
vanskar, det vert nytta inkassoselskap og vi stansar eventuelt våre leveringar. SFE nyttar, med enkelte avvik, standard kundeavtaler
som bransjeforeininga Energi Noreg og Forbrukerombudet er einige om. Kundevilkåra regulerer fakturering og betalingsfristar.
Storleiken på kundefordringane følgjer normalt utviklinga i storleiken på omsetninga. Konsernet har ingen pant som tryggleik.
Motpartsrisiko finansielle kraftkontrakter Av finansielle kontrakter inngått blir tilnærma alt saman cleara mot Nasdaq OMX
eller inngått med solide finansielle aktørar som td bankar som tilbyr slike tenester. Når handlane vert cleara på Nasdaq OMX er det
dette selskapet som er juridisk motpart og garanterer for oppgjeret, noko som gjer at motpartsrisiko vert minimal. Nasdaq OMX har
clearinglisens frå Finanstilsynet. For kontrakter som vert gjort opp bilateralt er motparten foretak som SFE har gjort vurderingar
av før kontraktsinngåing.
Kredittrisiko øvrige finansielle kontrakter SFE har kredittrisiko ved plassering av overskotslikviditet og som følgje av motparts-
risiko ved bruk av sikringsinstrument som blant anna rentebytteavtaler, o.l. Kredittrisikoen er avgrensa ved at berre bankar og selskap
med høg kredittrating er motpartar.
Fordringar Postar som inngår her er andre kortsiktige fordringar, fordringar på nærståande partar og andre langsiktige fordringar.
Kredittrisiko vert vurdert som liten då større postar er mot solide motpartar og øvrige postar er fordelt på mange motpartar.
Konsernet har ingen pant som tryggleik. Skilnad mellom bokført verdi og kredittrisiko skuldast at nokon rekneskapspostar ikkje vert
definert som kredittrisiko i henhold til IFRS 7, eksempelvis forskotsbetalte kostnader.
ANALYSE AV KREDITTRISIKO
31.12.2021 31.12.2020
Beløp i tusen kroner Bokført verdi Kredittrisiko Bokført verdi Kredittrisiko
Derivat 46 543 46 543 18 722 18 722
Finansiell lease 142 001 142 001 144 835 144 835
Andre fordringar 4 391 4 391 232 232
Anleggsmiddel 192 935 192 935 163 789 163 789
Kundefordringar og andre fordringar 574 300 574 300 280 040 280 040
Derivat 220 750 220 750 29 777 29 777
Bankinnskot, kontantar og liknande 283 657 283 657 561 382 561 382
Omløpsmiddel 1 078 707 1 078 707 871 199 871 199
SFE har stilt bankgarantiar ovanfor NordPool AS og eSett Oy i samband med kraftomsetting.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
50
SFE Årsrapport 2021
Forfallsanalyse av kundefordringar og andre fordringar Fordringar, forfalt med
2021 Mindre enn Meir enn Forfalt og
Beløp i tusen kroner Ikkje forfalt 90 dager 90 dager nedskrive Sum
Kundefordringar 497 342 1 198 34 0 498 574
Andre fordringar 44 830 44 830
Sum 542 172 1 198 34 0 543 404
Tapsført i året 541
Fordringar, forfalt med
2020 Mindre enn Meir enn Forfalt og
Beløp i tusen kroner Ikkje forfalt 90 dager 90 dager nedskrive Sum
Kundefordringar 119 036 6 278 441 0 125 755
Andre fordringar 57 905 57 905
Sum 176 941 6 278 441 0 183 660
Tapsført i året 331
BESKRIVING AV LIKVIDITETSRISIKO
Likviditetsrisiko er risiko for at konsernet ikkje har likviditet til å dekke sine løpande betalingsforpliktingar. SFE påtek seg
likviditetsrisiko ved at løpetida på finansielle forpliktingar ikkje fell saman med den kontantstraumen som eigedelane generer. I
tillegg har SFE likviditetsrisiko ved utlegg ved kontantsikkerhet knytta til både handel i finansielle kraftkontrakter og finansielle
derivat. Likvidetsrisikoen vert redusert gjennom likviditetsprognose, tilgang til ulike lånekjelder og marknader, og gjennom at vi
sikrar ein jamn forfallsprofil på ekstern gjeld, i tillegg til ein tilstrekkeleg likvidtetsbuffer. Det vert utarbeidd likviditetsprognoser for
planlegging av fremtidige finansieringsbehov, samt plassering av konsernets overskuddslikviditet.
Pr. 31.12 består likviditetsreserven av bankinnskot og liknande på 265 MNOK og unytta rammer på trekkrettar/kassakredittar på 800
MNOK. SFE sine innlån skal ha ein diversifisert forfallsstruktur der maksimalt 40 % av samla lån forfell i ein 12 månaders periode.
Summen av SFE sine likviditetskjelder definert som likviditetsbehaldning pluss kommiterte trekkrettar og kassakreditt skal minimum
vere like stor som konsernet sitt totale likviditetsbehovet dei komande 6 månadane. Dei nemnde forhold saman med SFE sin høge
kredittverdigheit medfører at konsernet sin likviditetsrisiko vert vurdert som låg.
ANALYSE AV LIKVIDITETSRISIKO
Forfallsanalyse for finansielle forpliktingar
2021 1. halvår 2. halvår
Beløp i tusen kroner 2022 2022 2023 2024 Seinare Sum
Energiderivat 79 721 79 721 20 025 6 646 -369 185 744
Renteinstrument (netto) -3 775 1 424 -4 365 0 0 -6 716
Valutaderivat 78 125 314 827 7 018 8 362
Langsiktig gjeld og sertifikat 83 014 338 170 702 195 508 887 2 735 334 4 367 600
(inkl prog rentebetalingar)
Sum 159 038 419 440 718 169 516 360 2 741 983 4 554 990
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
51
SFE Årsrapport 2021
2020 1. halvår 2. halvår
Beløp i tusen kroner 2021 2021 2022 2023 Seinare Sum
Energiderivat -12 510 -12 510 -1 594 -308 -1 523 -28 445
Renteinstrument (netto) -3 995 1 068 -2 712 -4 362 -10 001
Valutaderivat 3 700 3 761 4 666 3 500 20 769 36 396
Avsetting mogleg kjøpskostnad (Østerbø) 1) 0 374 205 0 0 0 374 205
Langsiktig gjeld og sertifikat 59 923 186 912 409 849 693 024 2 445 871 3 795 579
(inkl prog rentebetalingar)
Sum 47 118 553 436 410 209 691 854 2 465 117 4 167 734
1) Østerbø kraftverk er eit felleseige mellom SFE (58%) og Eviny (42%). Eviny har rett til å selje sin andel av kraftverket til SFE til
kostpris. Denne retten må Eviny bruke seinast i juli 2021. Denne eventuelle kjøpskostnaden er oppført som forplikting i balansen
med varige driftsmiddel på aktivasida i balansen som motpost.
Konsernet har ei stor behaldning av finansielle instrument, vist som derivat i balansen. Både derivat med positiv og negativ marknads-
verdi pr 31.12 framgår av oppstillinga.
NOTE 9
FINANSIELLE INSTRUMENT
GENERELL INFORMASJON
Finansielle instrument utgjer ein vesentleg del av SFE sin totale balanse og har vesentleg betydning for konsernet si finansielle
stilling og resultat. Det største omfanget av finansielle instrument er i hovudkategoriane energihandel og finansaktivitetar. I tillegg
har konsernet finansielle instrument i form av kundefordringar, leverandørgjeld, kontantar, kortsiktige likviditetsplasseringar og
eigenkapitalinvesteringar.
Finansielle instrument i energihandel vert primært nytta for å oppnå løpande optimalisering av framtidige inntekter av forventa
produksjon. Balanseførte derivat er vist på eigne linjer i balansen og vert vurdert til verkeleg verdi med verdiendring over resultatet.
Som følge av at konsernet sin framtidige eigenproduksjon av kraft ikkje kvalifiserer for balanseføring, vil effekten av verdiendringar på
finansielle energiderivat kunne gje store resultateffektar utan at dette nødvendigvis gjenspeglar underliggande verksemd. Konsernet
har også noko energihandel definert som trading med formål å oppnå gevinstar på endringar i marknadsverdiar for energiprodukt.
Finansielle instrument innanfor finansaktivitetar består hovudsakleg av lån, rentebytteavtaler og valutaterminar. Finansielle derivat
vert nytta som sikringsinstrument i henhold til konsernet sin økonomiske sikringsstrategi. Sikringsobjekta er primært framtidige
kontantstraumar eller finansielle låneforhold vurdert til amortisert kost. Utvalde låneforhold der det er bytta fra fast til flytande
rente (verkeleg verdisikring) er vist som rekneskapsmessig sikringsforhold. Verdiendringar på finansielle instrument som ikkje er ein
del av eit rekneskapsmessig sikringsforhold, vil medføre volatilitet i resultatet utan at dette nødvendigvis gjenspeglar underliggande
verksemd.
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Finansielle instrument blir rekneskapsført når konsernet blir part i kontraktsmessige betingelsar knytt til instrumentet.
Finansielle eigedelar og finansiell gjeld blir klassifisert på grunnlag av art og formål med instrumenta til kategoriane «finansielle
instrument vurdert til verkeleg verdi over resultatet », «finansielle eigedelar vurdert til verkeleg verdi over utvida resultat» og
«finansielle instrument vurdert til amortisert kost». Første gongs innrekning er til verkelig verdi for alle kategoriar. Det er gitt ei
beskriving av kategoriane nedanfor.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
52
SFE Årsrapport 2021
Finansielle instrument vurdert til verkeleg verdi over resultatet
• Fysiske energikontrakter, som lett kan gjerast om i kontantar og som ikkje er «eige bruk»-kontrakt, blir som hovudregel målt til
verkeleg verdi.
• Finansielle kontrakter om kjøp og sal av energirelaterte produkt er klassifisert som derivat. Energiderivat består av frittståande
derivat som og er ført opp til verkeleg verdi.
• Valuta- og rentederivat som ikkje inngår i kontantstraumsikring.
• Langsiktige aksjepostar, der SFE ikkje har kontroll eller betydeleg innflytelse. SFE har ikkje nytta moglegheita for å føre
verdiendringane i utvida resultat.
• Andre finansielle instrument haldne for handelsformål.
• Gjeldsinstrument når kriteria for bruk av verkeleg verdi-opsjon er tilstades.
Finansiell instrument vurdert til amortisert kost
• Eigedelar (gjeldsinstrument) blir klassifisert i denne kategorien dersom kontantstraumane frå instrumentet i hovudsak gjeld
renter og hovudstol, samt at SFE har som intensjon å halde instrumentet til forfall.
• Forpliktingar (gjeldsinstrument) blir klassifisert i denne kategorien med mindre instrumentet vert halde for handelsføremål.
• For både eigedelar og forpliktingar blir instrumenta i etterfølgjande periodar målt til amortisert kost ved å bruke effektiv rentes
metode. Effektiv rente blir lik over heile instrumentet si levetid. Kredittap på eigedelar vert trekt frå den bokførte verdien og
innrekna i resultatet.
Finansiell instrument til verkelig verdi over resultat med deler mot utvida resultat
• Verdiendring knytt til eigen kredittrisiko for gjeldsinstrument vurdert til verkeleg verdi skal skillast ut og førast mot utvida
resultat. SFE har utpeika ein del av verdipapirgjelda til verkeleg verdi over resultat, sjå note 28. Verdiendringar som skuldast
endringar i eigen kredittrisiko for verdipapirgjelda vil normalt vere uvesentleg og det er så langt ikkje ført verdiendring mot
utvida resultat.
SKJØNNSMESSIGE VURDERINGAR
SFE har eit betydelig volum av energikontrakter. Eit kjennetegn med energikontrakter er at dei kan bli rekneskapsført som leigeavtaler,
finansielle instrument eller som kontrakter med kundar, avhengig av vilkår og betingelsar.
Leigeavtaler: Skjønn vert utøvd for å vurdere korvidt ei kraftkjøpsavtale inneheld ein lease. Ei kraftkjøpsavtale inneheld ein lease
når oppfyllinga av avtalen er avhengig av ein spesifikk eigedel og avtala gir ein rett til å kontrollere den underliggande eigedelen.
Sjå note 32 for meir informasjon.
«Eige bruk»-kontrakter: Fysiske kraftkontrakter er inngått for SFE sitt eige bruk når formålet med krafthandelen er forbeholdt
forventa kjøp, sal eller krav til eige bruk. Desse kontraktene kvalifiserer ikkje for balanseføring. «Eige bruk»-kontrakter har typisk
ein stabil kundemasse (for eksempel bilaterale kontrakter) og er alltid gjort opp ved fysisk leveranse av kraft. Fysiske energikontrakter
som fell utanfor “eige bruk”-unntaket vert behandla som derivat (finansielle instrument). Leiinga har vurdert kva slags kontrakter som
vert omfatta av definisjonen av finansielt instrument og kva slags kontrakter som ikkje er omfatta som følge av «eige bruk»-unntaket.
ESTIMAT OG FØRESETNADER
Verkeleg verdi-hierarki SFE klassifiserer verkeleg verdimålingar ved å bruke et verkeleg verdi-hierarki som reflekterer betydninga av
data som vert nytta i utarbeidinga av målingane. Verkeleg verdi-hierarkiet har følgande nivå:
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
53
SFE Årsrapport 2021
Nivå 1: Notert pris i ein aktiv marknad for ein identisk eigedel eller forplikting.
Nivå 2: Verdsetting etter andre observerbare faktorar enten direkte (pris) eller indirekte (utleda av prisar) enn notert pris for
eigedelen eller forpliktinga.
Nivå 3: Verdsetting etter faktorar som ikkje er henta frå observerbare marknader (ikkje observerbare føresetnader).
Nivå 1 omfattar kraftderivat handla på Nasdaq OMX.
Nivå 2 omfattar valuta- og rentekontrakter, bilaterale kraftkontrakter, samt obligasjonslån som er sikra til verkeleg verdi.
Verdien av valutaterminkontraktene blir berekna på grunnlag av berekna terminkurs for EURNOK, løpetid for kontrakta og avtalt
valutabeløp. Terminkursen blir berekna ut frå spotkursen på verdsettingstidspunktet og marknadsrentekurvene for hhv norske-renter
og eurorenter (dekka renteparitet).
Verkeleg verdi av rentebytteavtaler bereknast ut frå framtidig rentekurve. Verkeleg verdi av finansielle instrument som ikkje
vert handla i ein aktiv marknad vert fastsatt ut frå verdsettingsmetodar. Desse verdsettings-metodane maksimerer bruken av
observerbare data der det er tilgjengeleg og er minst mogleg bygd på konsernet sine eigne estimat.
Verdien av bilaterale kraftkontrakter vert berekna på grunnlag av marknadspriskurva hos Nord Pool (systempris) dei næraste åra
og deretter på eigne prisestimat basert på input frå ulike aktørar i kraftmarknaden samt avtalte kraftvolum og prisar. Europrisane
på kraft vert omrekna til norske kroner. Omrekningskursen/terminkursen for EURNOK vert berekna på grunnlag av EURNOK spotkurs
og marknadsrentekurvene for høvesvis norske renter og eurorenter.
Obligasjonslån som er sikra til verkeleg verdi ved bruk av rentebytteavtalar der verkeleg verdi på sikra lån blir rekneskapsført under
obligasjonslån. Motpost er verkeleg verdi på rentebytteavtalar som er rekneskapsført under derivat.
Nivå 3 omfattar aksjar og frikraftforpliktingar.
Verdsetjing av aksjer i nivå 3 er basert på leiinga sin marknadskunnskap i den relevante bransjen. Endringer i verkeleg verdi vert
vurdert til ikkje å ha vesentleg effekt for konsernrekneskapen.
Verkeleg verdi av frikraftforpliktingar er fastsett ut frå neddiskonterte framtidige kontantstraumar der føresetnadane er basert på
observerbare data der det er tilgjengeleg og er elles bygd på konsernet sine eigne estimat.
BALANSEFØRT VERDI PR. MÅLEKATEGORI - EIGEDELAR 31.12.2021
2021
Note Eigedelar til Eigedelar med Eigedelar til Finansielle Total Verkeleg
Beløp i tusen kroner verkeleg verdi verdiendring amortisert eigedelar verdi
over resultatet over utvida kost tilgj. for sal
resultat (OCI)
Øvrige finansielle anleggsmiddel 22 0 0 148 175 31 457 179 632 179 632
Derivat langsiktige 35 907 10 637 0 0 46 544 46 544
Kortsiktige fordringar 24 0 0 529 470 0 529 470 529 470
Kortsiktige finansielle plasseringar 24 0 0 44 830 0 44 830 44 830
Derivat kortsiktige 213 656 7 094 0 0 220 750 220 750
Grøne sertifikat 23 0 0 0 20 518 20 518 20 518
Bankinnskot, kontantar og liknande 25 0 0 283 657 0 283 657 283 657
Sum eigedelar 249 563 17 731 1 006 132 51 975 1 325 401 1 325 401
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
54
SFE Årsrapport 2021
BALANSEFØRT VERDI PR. MÅLEKATEGORI - FORPLIKTINGAR 31.12.2021
2021
Note Forpliktingar til Derivat med Forpliktingar Total Verkeleg
Beløp i tusen kroner verkeleg verdi verdiendring til amortisert verdi
over resultatet over utivida kost
resultat (OCI)
Renteberande langsiktig gjeld 28 3 250 298 3 250 298 3 247 936
Langsiktig lån i EUR, utpeika som sikringsinstrument 28 286 626 286 626 301 071
Frikraftforpliktingar 27 183 085 183 085 183 085
Avsetting mogleg kjøpskostnad Østerbø 27 0 0
Utsett inntekt anleggstilskot kundar 27 309 078 309 078 309 078
Derivat langsiktige 26 787 8 159 34 946 34 946
Renteberande kortsiktig gjeld 28 327 238 327 238 327 238
Anna rentefri gjeld 29 751 978 751 978 751 978
Derivat kortsiktige 237 590 203 237 793 237 793
Sum forpliktingar 447 462 8 362 4 925 218 5 381 042 5 393 125
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
FINANSIELLE INSTRUMENT ETTER KATEGORI
2021 Verkeleg verdimåling ved periodeslutt:
Beløp i tusen kroner Nivå 1 Nivå 2 Nivå 3 Sum
Derivat vurdert til verkeleg verdi over resultat
Energiderivat Anleggsmiddel 33 545 33 545
Energiderivat Omløpsmiddel 213 656 213 656
Energiderivat Langsiktig gjeld -26 787 -26 787
Energiderivat Kortsiktig gjeld -237 590 -237 590
Energiderivat Netto 0 -17 176 0 -17 176
Valuta- og rentederivat Anleggsmiddel 2 362 2 362
Valuta- og rentederivat Omløpsmiddel 0
Valuta- og rentederivat Langsiktig gjeld 0 0
Valuta- og rentederivat Kortsiktig gjeld 0
Valuta- og rentederivat Netto 0 2 362 0 2 362
Andre finansielle eigedelar vurdert til verkeleg verdi over resultat
Aksjar Anleggsmiddel 31 457 31 457
Aksjar Sum 0 0 31 457 31 457
Finansielle eigedelar vurdert til verkeleg verdi over utvida resultat
Valuta- og rentederivat Anleggsmiddel 10 637 10 637
Valuta- og rentederivat Omløpsmiddel 7 094 7 094
Valuta- og rentederivat Langsiktig gjeld -8 159 -8 159
Valuta- og rentederivat Kortsiktig gjeld -203 -203
Valuta- og rentederivat Netto 0 9 369 0 9 369
55
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
BALANSEFØRT VERDI PR. MÅLEKATEGORI - EIGEDELAR 31.12.2020
2020
Note Eigedelar til Eigedelar med Eigedelar til Finansielle Total Verkeleg
Beløp i tusen kroner verkeleg verdi verdiendring amortisert eigedelar verdi
over resultatet over utvida kost tilgj. for sal
resultat (OCI)
Øvrige finansielle anleggsmiddel 22 0 0 154 227 12 886 167 113 167 113
Derivat langsiktige 11 208 7 514 0 0 18 722 18 722
Kortsiktige fordringar 24 0 0 125 755 0 125 755 125 755
Kortsiktige finansielle plasseringar 24 0 0 57 905 0 57 905 57 905
Derivat kortsiktige 29 696 81 0 0 29 777 29 777
Grøne sertifikat 23 0 0 0 9 815 9 815 9 815
Bankinnskot, kontantar og liknande 25 0 0 561 382 0 561 382 561 382
Sum eigedelar 40 904 7 595 899 269 22 701 970 469 970 469
BALANSEFØRT VERDI PR. MÅLEKATEGORI - FORPLIKTINGAR 31.12.2020
2020
Note Forpliktingar til Derivat med Forpliktingar Total Verkeleg
Beløp i tusen kroner verkeleg verdi verdiendring til amortisert verdi
over resultatet over utivida kost
resultat (OCI)
Renteberande langsiktig gjeld 28 2 899 279 2 899 279 2 893 174
Langsiktig lån i EUR, utpeika som sikringsinstrument 28 319 956 319 956 301 071
Frikraftforpliktingar 27 186 087 186 087 186 087
Avsetting mogleg kjøpskostnad Østerbø 27 374 205 374 205 374 205
Utsett inntekt anleggstilskot kundar 27 234 702 234 702 234 702
Derivat langsiktige 1 593 28 935 30 528 30 528
Renteberande kortsiktig gjeld 28 177 238 177 238 177 238
Anna rentefri gjeld 29 286 669 286 669 286 669
Derivat kortsiktige 4 603 7 461 12 064 12 064
Sum forpliktingar 192 283 36 396 4 292 049 4 520 728 4 495 738
FINANSIELLE INSTRUMENT ETTER KATEGORI
2020 Verkeleg verdimåling ved periodeslutt:
Beløp i tusen kroner Nivå 1 Nivå 2 Nivå 3 Sum
Derivat vurdert til verkeleg verdi over resultat
Energiderivat Anleggsmiddel 5 103 5 103
Energiderivat Omløpsmiddel 29 696 29 696
Energiderivat Langsiktig gjeld -1 593 -1 593
Energiderivat Kortsiktig gjeld -4 603 -4 603
Energiderivat Netto 0 28 603 0 28 603
Valuta- og rentederivat Anleggsmiddel 6 105 6 105
Valuta- og rentederivat Omløpsmiddel 0
Valuta- og rentederivat Langsiktig gjeld 0 0
Valuta- og rentederivat Kortsiktig gjeld 0
Valuta- og rentederivat Netto 0 6 105 0 6 105
56
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 10
REKNESKAPSMESSIG SIKRING
GENERELL INFORMASJON
Konsernet er eksponert for pris-, rente- og valutarisiko, og inngår finansielle instrument for å redusere risikoen. Sjå note 7 for
ytterlegare informasjon om korleis konsernet operasjonelt forvaltar risikoen. SFE nyttar kraftprisderivat for kontantstraumsikring
av energihandel. Derivat inngått for å styre prisrisiko tilfredsstiller dei formelle krava til sikringsbokføring og verdiendringar
på desse derivata blir såleis ført over OCI (utvida resultat). Sikringsinneffektivitet blir ført over resultatet. Derivat inngått for å
sikre Euro-kontantstraumar frå sal av kraftproduksjon blir sikringsbokført som kontantstraumsikring. Konsernet har òg einskilde
rentebytteavtalar som blir sikringsbokført som kontantstraumsikring og verdisikring av fastrenteinnlån.
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Finansielle instrument som inngår i sikringsbokføring: Identifisering av finansielle instrument som skal inngå som sikringsinstrument
i ei sikringsføring skjer med utgangspunkt i intensjonen ved kjøpet av det finansielle instrumentet. Dersom finansielle instrument
er kjøpt med intensjon om å oppnå ein økonomisk sikringseffekt, vert det gjort ei nærare vurdering for å kunne dokumentere at
instrumentet oppfyller kravet til sikringsføring.
Kontantstraumsikring: Endringer i verkeleg verdi av eit derivat som er øyremerka som sikringsinstrument i ei kontantstraumsikring
vert innrekna i det utvida resultatet og presentert som sikringsreserve og er ein del av eigenkapitalen. Beløp som er innrekna i det
utvida resultatet vert overført til resultat i samme periode som sikringsobjektet påverkar resultatet. Ved overføring til resultatet vert
det nytta same linje i oppstillinga av totalresultatet for sikringsobjektet og sikringsinstrumentet. Ineffektivitet i sikringsforholdet vert
rekna inn direkte i resultatet.
Når sikringsinstrumentet ikkje lenger tilfredstiller kriteria for sikringsbokføring, utgår eller vert seldt, avsluttast, vert utøvd, eller
øyremerkinga vert oppheva, vert sikringsbokføringa avvikla. Akkumulert gevinst eller tap som er innrekna i andre inntekter og
kostnader og presentert i sikringsreserven vert ståande der til den forventa transaksjonen påverkar resultatet. Ved sikring av forventa
transaksjoner der transaksjonen ikkje lenger vil forventa å skje, skal beløpet som er innrekna i utvida resultat innreknast i resultatet.
I andre tilfelle vert beløpet som er innrekna i utvida resultat overført til resultat i same periode som sikringsobjektet påverkar
resultatet.
Verkeleg verdi sikring: Endring i verkeleg verdi for eit derivat (sikringsinstrument) øyremerka som ei verkeleg verdisikring, vert
innrekna i resultatet. Sikringsobjektet vert også vurdert til verkeleg verdi når det gjeld den risikoen som blir sikra. Gevinst eller tap
som kan henførast til den sikra risikoen vert innrekna i resultatet og justerer sikringsobjektets balanseførte verdi. Ineffektiviteten i
sikringane vert innrekna i resultatet.
Verkeleg verdimåling ved periodeslutt:
Beløp i tusen kroner Nivå 1 Nivå 2 Nivå 3 Sum
Andre finansielle eigedelar vurdert til verkeleg verdi over resultat
Aksjar Anleggsmiddel 12 886 12 886
Aksjar Sum 0 0 12 886 12 886
Finansielle eigedelar vurdert til verkeleg verdi over utvida resultat
Valuta- og rentederivat Anleggsmiddel 7 514 7 514
Valuta- og rentederivat Omløpsmiddel 81 81
Valuta- og rentederivat Langsiktig gjeld -28 935 -28 935
Valuta- og rentederivat Kortsiktig gjeld -7 461 -7 461
Valuta- og rentederivat Netto 0 -28 801 0 -28 801
57
SFE Årsrapport 2021
Kategori: Kontantstraumsikringar EUR
Framtidig risikoutsett Kraftsal i EUR
kontantstraum, sikringsobjekt:
Sikringsinstrument: Terminar sal EUR Valutainnlån EUR
Leiinga sin risikostrategi Målet med valutasikringa er å redusere Målet med denne valutasikringa er å ha
variasjonar i inntektene frå kraftproduksjonen framtidige betalingar av renter og avdrag i
som blir solgt i EUR. Utan sikring vil inntektene same valuta som inntekter frå
frå kraftproduksjonen variere med den spotkurs kraftproduksjonen som blir solgt i EUR.
som til einkvar tid er gjeldende for sal av euro. Ved å ha inn- og utbetalingar i same valuta blir
Ved inngåing av sikringskontrakter blir det avtalt valutarisikoen redusert.
ein fast kurs for sal av valuta fram i tid. Dermed
vil SFE oppnå ei valutasikring der valutakursen er
fastsett for den delen av kontantstraumen i
EUR som blir valutasikra.
ANALYSE AV REKNESKAPSMESSIG SIKRING
Periode for inngåtte
sikringsinstrument pr. 31.12.21 2022-2027 2022-2034
Informasjonen under gjeld for
perioden (der informasjonen er
mest aktuell i høve til gjeldande
sikringsstrategi): 2022-2031
Beløp framtidige
sikringsinstrument 31.12.2021 84,5 mill EUR
Tilhøyrande beløp sikringsobjekt
31.12.21 641 mill EUR
Andel av eksponering som er sikra
31.12.21 13,2 %
Sikringspris / Sats 31.12.21 10,61 (snittkurs framtidige år) Rente på EUR lån 0,805% + avdrag frå 2022-2031
Beløp framtidige sikringsinstrument
31.12.2020 98 mill EUR
Tilhøyrande beløp sikringsobjekt
31.12.20 478 mill EUR
Andel av eksponering som er sikra
31.12.20 20,5 %
Sikringspris / Sats 31.12.20 10,50 (snittkurs framtidige år) Rente på EUR lån 0,805% + avdrag frå 2021-2030
Profil sikringsgrad for framtidige Åra i perioden 2022-2027 har sikringar. Størst andel Alle åra i perioden har sikringar. Størst andel sikring
periodar sikring i 2022, deretter fallande profil. i periodar etter 2023 når ein startar å betale avdrag.
Fornying av utløpte sikringar Fornying av utløpte sikringar blir vurdert løpande i Fornying av utløpte sikringar blir vurdert løpande i
samsvar med gjeldande finansstrategi. samsvar med gjeldande finansstrategi.
Moglege kjelder til sikrings- Oversikring, motpartsrisiko eller at instrument og Oversikring, motpartsrisiko eller at instrument og
ineffektivitet (av betydning) objekt har oppgjer på ulike tidspunkt. objekt har oppgjer på ulike tidspunkt.
Avdekka/bokført
sikringsineffektivitet i 2021 Nei Nei
Avdekka/bokført
sikringsineffektivitet i 2020 Nei Nei
Verkeleg verdi sikringsinstrument 9,4 mill NOK -299,7 mill NOK (opphaveleg lånebeløp vurdert til
31.12.21 *) EUR kurs på balansedagen)
Verkeleg verdi sikringsinstrument -28,8 mill NOK -314,1 mill NOK (opphaveleg lånebeløp vurdert til EUR
31.12.20 *) kurs på balansedagen)
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
58
SFE Årsrapport 2021
Verknad av realiserte effektar av Utgjer -2,3 mill NOK av rekneskapslinja Salsinntekter Sikringa (inntekter og kostnader i same valuta)
sikringsbokføring 2021 i resultat medfører ingen sikringseffektar som blir bokført
Verknad av realiserte effektar av Utgjer -15,8 mill NOK av rekneskapslinja Salsinntekter Sikringa (inntekter og kostnader i same valuta)
sikringsbokføring 2020 i resultat medfører ingen sikringseffektar som blir bokført
Verknad av urealiserte effektar Sikringsinstrumenta blir ført til verkeleg verdi i Sikringsinstrumenta blir ført til sluttkurs EUR i
av sikringsbokføring i resultat, balansen i linjene “Derivat” og inngår i resultatet balansen i linja “Langsiktig renteberande gjeld”.
eigenkapital og balanse *) under “Utvida resultat”. For informasjon om Årets valutajustering inngår i resultatet under
verknaden på eigenkapital vert det vist til “Endringar i “Utvida resultat”. For informasjon om verknad på
i konsernet sin eigenkapital”. Viser til note 7, 8 og 9 eigenkapital vert det vist til “Endringar konsernet
for ytterlegare informasjon. sin eigen kapital”. Viser til note 7, 8,9 og 28 for
ytterlegare informasjon.
Kategori: Kontantstraumsikring
Framtidig risikoutsett kontantstraum, sikringsobjekt: Inntekter frå eigen kraftproduksjon og kjøp av småkraft til
fastpris i MWh
Sikringsinstrument: Finansielle og fysiske kraftkontrakter (frikraftforpliktingar og
Leiinga sin risikostrategi levering av konsesjonskraft)
Målet med denne sikringa er å redusere variasjonen i inntekter
frå kraftproduksjonen. Utan sikring vil inntektene frå
kraftproduksjon variere med den til einkvar tid noterte spot-
prisen for kraft på NordPool Spot for det aktuelle prisområdet
krafta er produsert.
Periode for inngåtte sikringsinstrument pr. 31.12.21 2022-2024
Informasjonen under gjeld for perioden (der informasjonen 2022-2024
er mest aktuell i høve til gjeldande sikringsstrategi):
Volum og beløp framtidige sikringsintrument 31.12.2021 Volum 1.354 MWh. Beløp MNOK 150
Tilhøyrande volum og beløp sikringsobjekt 31.12.2021 Volum 6.820 MWh Beløp MNOK 1.759
Andel av eksponering som er sikret 31.12.2021 Volum 19,85%, Beløp 8,54%
Sikringspris / Sats 31.12.2021 NOK/MWh 111,0
Beløp framtidige sikringsinstrument 31.12.2020 Sikringsbokføring etablert i 2021
Tilhøyrande beløp sikringsobjekt 31.12.2020 Sikringsbokføring etablert i 2021
Andel av eksponering som er sikra 31.12.2020 Sikringsbokføring etablert i 2021
Sikringspris / Sats 31.12.2020 Sikringsbokføring etablert i 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
Profil sikringsgrad for framtidige periodar Alle åra i perioden 2022-2024 har sikring men sikringsgraden er
fallande der siste året har vesentleg lågare sikringsgrad enn
første året.
Fornying av utløpte sikringar Fornying av utløpte sikringar blir vurdert løpande i samsvar med
gjeldande krafthandelsstrategi.
Moglege kjelder til sikringsineffektivitet (av betydning) For finansielle sikringskontrakter inngått med systempris som
referansepris/avrekningspris er avvik mellom systempris og
områdepris ei kjelde til sikringsinneffektivitet.
Avdekka / bokført sikringsineffektivitet i 2021 Sikringsinneffektivitet reduserer rekneskapslinja Salsinntekter
med 201 mill NOK. Vi vurderer store delar av prissikringa av
framtidige kraftinntekter til å vere rekneskapsmessig inneffektiv
som følje av store forskjellar mellom områdepris (NO3-pris) og
systempris. Prissikring av kraft produsert i prisområde NO5
vurderer vi som effektiv og er sikringsbokført. Kraftvolum
produsert i NO5 utgjer ca 4% av totalt produsert volum.
59
SFE Årsrapport 2021
Avdekka / bokført sikringsineffektivitet i 2020 Sikringsbokføring etablert i 2021
Verkeleg verdi sikringsinstrument 31.12.21*) Sikringsbokføring av kraftderivat medfører at eit tap på 19 mill NOK
etter skatt er ført over utvida resultat. Dette gjeld kraftderivat der
sikringa er vurdert som effektiv.
Verkeleg verdi sikringsinstrument 31.12.20 *) Sikringsbokføring etablert i 2021
Verknad av realiserte effektar av sikringsbokføring 2021 i resultat Rekneskapslinja Salsinntekter er redusert med 185 mill NOK
som er tap knytt til inngåtte sikringskontrakter som vart realisert i
2021 som følje av store skilnader mellom områdepris og systempris.
Verknad av realiserte effektar av sikringsbokføring 2020 i resultat Sikringsbokføring etablert i 2021
Verknad av urealiserte effektar av sikringsbokføring i resultat, Sikringsinstrumenta blir ført til verkeleg verdi i balansen i linjene
eigenkapital og balanse *) ”Derivat” og inngår i resultatet under ”Utvida resultat”. For
informasjon om verknaden på eigenkapital vises det til ”Endringar
i konsernet sin eigenkapital”. Viser til note 7, 8 og 9 for ytterlegare
informasjon.
Kategori: Verkeleg verdi sikring NOK
Framtidig risikoutsett kontantstraum, sikringsobjekt: Verdi på innlån med fast rente
Sikringsinstrument: Renteswap med flytande rente
Leiinga sin risikostrategi Målet med verdisikringa er å sikre at verdien på obligasjonslånet
ikkje svingar med endringar i rentenivå. Utan sikring vil
marknadsverdien på lånet variere med variasjonar i fastrentene.
Ved inngåing av sikringsinstrument blir det avtalt å betale
flytande rente og motta fast rente. Dermed vil SFE oppnå ei
sikring der verdiendringa på obligasjonsånet eksakt vil samsvare
med vediendringa på rentebytteavtala.
Beløp sikringsobjekt 31.12.21 300 mill NOK
Beløp framtidige sikringsinstrument 31.12.2021 100 mill NOK
Sikringsgrad 31.12.21 33 %
Beløp sikringsobjekt 31.12.20 300 mill NOK
Beløp framtidige sikringsinstrument 31.12.2020 100 mill NOK
Sikringsgrad 31.12.20 33 %
Tidfesting av periode for sikringsinstrumenter 2013-2023
Profil sikringsgrad for framtidige periodar Uendra
Fornying av utløpte sikringar Lån og sikringsinstrument utløper ved forfall i januar 2023.
Eventuelle nye verkeleg verdi sikringar blir vurdert i samsvar
med gjeldande finansstrategi.
Moglege kjelder til sikringsineffektivitet (av betydning) Oversikring, motpartsrisiko eller at instrument og objekt har
oppgjer eller rentefastsetting på ulike tidspunkt.
Avdekka / bokført sikringsineffektivitet i 2021 Nei
Avdekka / bokført sikringsineffektivitet i 2020 Nei
Verkeleg verdi sikringsinstrument 31.12.21 + 2,4 mill NOK *)
Verkeleg verdi sikringsinstrument 31.12.20 + 6,1 mill NOK *)
Verknad av realiserte effektar av sikringsbokføring 2021 i Utgjer -3,0 mill NOK av rekneskapslinja Finanskostnader
resultat
Verknad av realiserte effektar av sikringsbokføring 2020 i Utgjer -2,6 mill NOK av rekneskapslinja Finanskostnader
resultat
Verknad av urealiserte effektar av sikringsbokføring i resultat, *) Sikringsinstrumenta blir ført til verkeleg verdi i balansen i linjene
eigenkapital og balanse ”Derivat”, motposten ”Langsiktig rentebærande gjeld” er auka
tilsvarande. Verknaden i resultat og eigenkapital er netto kroner
null. Viser til note 7, 8, 9 og 28 for ytterlegare informasjon.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
60
SFE Årsrapport 2021
NOTE 11
SALSINNTEKTER
GENERELL INFORMASJON
Konsernet sine salsinntekter og energikjøp er delt inn i to hovudkategoriar:
Sal av kraft inkluderer salsinntekter fra kraftproduksjon og sal til sluttbrukarmarknaden. Kategorien kraftproduksjon omfattar
spotsal, bilaterale industrikontrakter, konsesjonskraft, elsertifikat, grøne sertifikat og finansiell handel i energikontrakter. Kategorien
sluttbrukarmarknaden omfattar sal til sluttbrukar med ulike kontraktsformer og ulik kontraktslengde.
Sal av overføringsinntekter tilsvarer årets leverte volum avrekna til fastsett tariff for leveringsåret (tariffinntekta). Tariffinntekta
er såleis bestemt av volum og tariff som er fastsett i nettselskapet. Tariff skal setjast slik at overføringsinntekter over tid skal dekke
nettselskapet si inntektsramme, kostnad til overliggande og sodeliggande nett, eigedomsskatt og FoU.
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Hovudprinsippet i IFRS 15 er å bokføre inntekter til eit beløp som reflekterer beløpet som eininga forventar å ha ein rett til i byte
mot overføring av varer eller tenester til ein kunde. For å oppnå dette brukar IFRS 15 ein femstegsmodell til å bokføre inntekter frå
kontrakter med kundar.
Sal av kraft
Inntektene fra Sal av kraft omfattar sal av eigenprodusert kraft og sal til sluttbrukarmarknaden. Leveringsforpliktinga er å levere ei
rekkje spesifikke varer, hovudsakleg kraft, og transaksjonsprisen er godtgjeringa som SFE ventar å motta, til enten spotpris, regulert
pris eller kontraktspris. Leveringsforpliktinga vert oppfylt over tid, noko som medfører at inntekta skal reknast inn for kvar enhet
levert til transaksjonspris. SFE nyttar ei praktisk tilnærming i henhold til IFRS 15 der inntekta frå krafta for dei fleste kontraktene blir
bokført til det beløpet som eininga har rett til å fakturere. Retten til å fakturere oppstår når krafta er produsert og levert, og retten til å
fakturere godtgjeringa vil normalt samsvare direkte med verdien for kunden. I dei tilfella der SFE sel kraft via børs (for eksempel Nord
Pool), er børsen definert som kunden. Dette er basert på at SFE har bindande kontrakter med børsen.
SFE nyttar derivat knytt til kraftprisar og valuta for å sikre framtidig salsinntekt. Konsernet nyttar ikkje rekneskapsmessig
sikringsbokføring for sikring av kraftprisar. Realiserte og urealiserte verdiendringar knytt til kraftderivat som er inngått for
økonomisk sikring av framtidig salsinntekt resultatførast under Sal av kraft. Konsernet nyttar rekneskapsmessig sikringsbokføring av
valutakontantstraumar slik det er gjort greie for i note 10.
Innan enkelte geografiske område er SFE pålagt å levere en del av kraftproduksjonen til fylke og kommunar der krafta er produsert. Sal
av konsesjonskraft vert inntektsført ved levering.
Tildelte elsertifikat vert inntektsført i takt med produksjonen.
Sal av overføringsinntekter
Distribusjon av elektrisk kraft skjer gjennom forsyningsnett som er eit naturleg monopol. Reguleringsmyndighet er Noregs
Vassdrags- og Energidirektorat (NVE). Det er NVE som set inntektsramme for nettselskapa i Noreg, og reguleringa skal sikre at
bransjen samla får ei rimeleg avkasting på investert kapital. Tillatt inntekt for SFE består i hovudsak av eiga inntektsramme og
kostnader for leige av overliggande forsyningsnett (Statnett).
Kunden betalar nettleige for tilgangen til forsyningsnettet og for distribusjon av elektrisk kraft. Samla nettleige består i hovudsak av
fastleddsinntekter, effektinntekter og energiinntekter (nettariff multiplisert med overført volum i forsyningsnettet). Summen av desse
inntektene er faktisk inntekt fra nettverksemda og det er denne inntekta som blir resultatført i nettverksemda i konsernrekneskapen.
Nettleie representerer konsernets løpande levering av tilgang til straumnettet. Inntektsføring skjer over perioden og ved distribusjon
av kraft.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
61
SFE Årsrapport 2021
Det er mange årsaker til at tillatt inntekt vil avvike frå faktisk inntekt. Dersom faktisk inntekt er høgare enn tillatt inntekt så oppstår
meirinntekt. I motsett tilfelle oppstår mindreinntekt. Meir- eller mindreinntekt vert definert i henhold til IFRS som ei regulatorisk gjeld
eller eigedel som ikkje kvalifiserer til balanseføring. Grunngjevinga for dette er at gjeld eller fordring ikkje er knytta til kontrakt med ein
bestemt kunde, og at oppgjer av fordringa eller gjelda er betinga av framtidige leveringar. Nettariffen vert fastsett med utgangspunkt i
at faktisk inntekt over tid skal tilsvare tillatt inntekt.
Konsernet har plikt til å levere straum til nettkundar som ikkje har avtale med kraftleverandør. Inntektsføring skjer på basis av retten til
å fakturere kunden, det vil seie på leveringstidspunktet.
Anleggstilskot
Nettverksemda har også inntekt fra anleggstilskot som vert betalt av den aktuelle kunde for å dekke faktiske utgifter i høve etablering
av nettilknytningar eller ved forsterking av nettet til eksisterande kundar. SFE si vurdering er at slike vederlag frå kundar er betalingar
som skal sjåast i samanheng med fastsetjing av prisen på framtidige leveringar til kundane (ei leveringsforplikting) Anleggstilskot
vert derfor ikkje vurdert som ei separat leveringsforplikting. Dette medfører at anleggstilskotet vert inntektsført over anlegget si
berekna levetid.
DISAGGREGERING AV INNTEKTER FRÅ KUNDEKONTRAKTER
Tabellane under viser disaggregerte inntekter frå kundekontrakter. I tabellen under vert det skilt mellom kortsiktige og langsiktige
kundekontrakter. Med kortsiktige kundekontrakter er det meint spotsal og eingangsinntekter, medan langsiktige kontrakter er sal til
sluttbrukar med løpetid meir enn eitt år.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
2021
Segment
Beløp i tusen kroner Energi Nettverksemd Tenesteyting Eliminering Sum
Sal av kraft til sluttbruker 997 742 0 0 0 997 742
Konsesjonskraft 20 152 0 0 0 20 152
Kraftsal engros 423 145 0 0 0 423 145
Realiserte/urealiserte effektar av derivat -410 590 0 0 0 -410 590
Sal av overføringstenester 0 543 952 0 0 543 952
Andre driftsinntekter 32 776 30 234 6 360 0 69 370
Sum driftsinntekter frå kundekontrakter 1 063 225 574 186 6 360 0 1 643 772
Tidspunkt for overføring av varer og tenester
Beløp i tusen kroner
Kortsiktige kundekontrakter 1 043 073 574 186 6 360 0 1 623 619
Langsiktige kundekontrakter 20 152 0 0 0 20 152
Sum driftsinntekter frå kundekontrakter 1 063 225 574 186 6 360 0 1 643 772
Avstemming av driftsinntekter frå kundekontrakter mot informasjon i segmentnote
Beløp i tusen kroner
Eksterne kundar 1 059 273 578 139 6 360 0 1 643 772
Konserninterne kundar 52 007 55 948 60 157 -168 112 0
Sum driftsinntekter frå kundekontrakter 1 111 280 634 087 66 517 -168 112 1 643 772
62
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
2020
Segment
Beløp i tusen kroner Energi Nettverksemd Tenesteyting Eliminering Sum
Sal av kraft til sluttbruker 72 634 0 0 0 72 634
Konsesjonskraft 16 615 0 0 0 16 615
Kraftsal engros 265 900 0 0 0 265 900
Realiserte/urealiserte effektar av derivat 190 299 0 0 0 190 299
Sal av overføringstenester 0 345 105 0 0 345 105
Andre driftsinntekter 130 258 53 890 15 662 0 199 810
Sum driftsinntekter frå kundekontrakter 675 706 398 995 15 662 0 1 090 364
Tidspunkt for overføring av varer og tenester
Beløp i tusen kroner
Kortsiktige kundekontrakter 657 855 398 995 15 662 0 1 072 512
Langsiktige kundekontrakter 17 851 0 0 0 17 851
Sum driftsinntekter frå kundekontrakter 675 706 398 995 15 662 0 1 090 364
Avstemming av driftsinntekter frå kundekontrakter mot informasjon i segmentnote
Beløp i tusen kroner
Eksterne kundar 670 670 401 164 18 530 0 1 090 364
Konserninterne kundar 8 847 36 887 62 434 -108 168 0
Sum driftsinntekter frå kundekontrakter 679 517 438 051 80 964 -108 168 1 090 364
REALISERTE- OG UREALISERTE EFFEKTAR FRÅ DERIVAT PRESENTERT SOM
DRIFTSINNTEKTER
SFE inngår kraft- og valutaderivat som ein del av ein økonomisk sikringsstrategi. Kraftderivata tilfredsstiller ikkje kriteria for sikrings-
bokføring av kontrakter under IFRS. Valutaderivata tilfredsstiller kriteria for sikringsbokføring. Tabellen viser den rekneskapsmessige
effekten av dei ulike derivata. Note 10 viser ytterlegare informasjon om nytta rekneskapsprinsipp.
2021
Beløp i tusen kroner Urealisert Realisert Sum
Kraftderivat sikringsformål 128 -408 416 -408 288
Kraftderivat trading -25 777 90 -25 687
Valutaderivat sikringsformål 0 -2 302 -2 302
Energisal 0 1 466 726 1 466 726
Sum inntekter frå energisal -25 649 1 056 098 1 030 449
2020
Beløp i tusen kroner Urealisert Realisert Sum
Kraftderivat sikringsformål 2 846 203 298 206 1446
Kraftderivat trading -15 553 2 660 -12 893
Valutaderivat sikringsformål 0 -15 845 -15 845
Energisal 0 368 042 368 042
Sum inntekter frå energisal -12 707 558 155 545 448
63
SFE Årsrapport 2021
NOTE 12
NEDSKRIVING
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Varige driftsmiddel og immaterielle eigedeler vert vurdert for verdifall ved utgangen av kvart halvår. Når det er indikatorar på at
framtidig inntening ikkje kan forsvare balanseført verdi vert det berekna gjenvinnbart beløp for å kunne vurdere om nedskriving for
verdifall må gjennomførast. Gjenvinnbart beløp er det høgaste av verkeleg verdifråtrekt salskostnader og bruksverdi. Immaterielle
eigedeler med udefinert utnyttbar levetid vert ikkje avskrivne, men vert vurdert for verdifall ein gong i året og når det er forhold som
tilseier at ei verdivurdering må gjennomførast.
Ved vurdering av verdifall vert anleggsmidlane gruppert på det lågaste nivået der det er mogleg å skilje ut uavhengige kontant-
straummer (kontantgenererende einingar (KGE). KGE i SFE er definerte slik:
Vasskraftverk: Kraftverk som ligg i same vassdrag og som vert styrt samla for å optimalisere kraftproduksjonen. Ved test for
verdifall vert fallrettane, teknisk goodwill og andre rettar gruppert saman med dei tilhøyrande kraftverka som til saman utgjer dei
kontantgenererande einingane.
Nettverksemd Sentral og regional/distribusjonsnett.
Investeringar i selskap innrekna etter eigenkapitalmetoden testast for nedskriving når det føreligg indikatorar på mogleg
verdifall. Investeringar vert nedskrivne dersom gjenvinnbart beløp, estimert som det høgaste av verkeleg verdi med frådrag for
salskostnader og bruksverdi, er lågare enn balanseført verdi.
Reversering: I dei tilfelle berekningane viser at balanseført verdi er høgare enn gjenvinnbart beløp vert verdinedgangen
rekneskapsført i rekneskap og balanse. Tilsvarande prosedyre vert gjennomført ved reversering av tidlegare nedskrivingar. Eventuell
nedskriving vert gjort i følgjande rekkefølgje: Først teknisk goodwill, deretter fallrett og så fysiske driftsmiddel. For kvar rapportering
vurderer ein grunnlaget for reversering av tidlegare nedskrivingar unntatt for teknisk goodwill der tidlegare nedskrivingar ikkje er
reversible.
SKJØNNSMESSIGE VURDERINGAR
Vurdering av indikator: Nedskriving av balanseført verdi av eigedeler vert vurdert kvart halvår som ein del av den ordinære
rapporteringsprosessen i konsernet. Nedskrivingsvurderingar vert gjort både for driftsmiddel som er i bruk og driftsmiddel under
oppføring. Indikatorar som kan tyde på eit nedskrivingsbehov vert analysert og diskutert med segmenta og SFE sitt ekspertmiljø.
Dersom analysa viser at det er indikasjon på verditap vert det gjort berekningar. I dei tilfelle berekningane viser at balanseført verdi er
høgare enn gjenvinnbart beløp vert verdinedgangen rekneskapsført i rekneskap og balanse. Tilsvarande prosedyre vert gjennomført
ved reversering av tidlegare nedskrivingar. Eventuell nedskriving vert gjort i følgjande rekkefølgje: først teknisk goodwill, deretter
fallrett og så fysiske driftsmiddel. For kvar rapportering vurderer ein grunnlaget for reversering av tidlegare nedskrivingar unntatt
for teknisk goodwill der tidlegare nedskrivingar ikkje er reversible. SFE sitt revisjonsutval vert informert kvart halvår om forhold
som kan medføre nedskriving av eigedelar. Særleg merksemd vert retta mot dei eigedelar der følgjande situasjon er til stades:
• Forskjellen mellom bokført verdi og gjenvinnbart beløp er liten.
• Anlegg under oppføring.
• Lågare forventingar til marknaden, usikkert regulatorisk rammeverk eller usikkerheit knytt til gjennomføring av prosjekt.
• Strukturelle endringar i marknadsforhold som medfører endra forventingar til langsiktige kraftprisar.
• Nedskriving er gjennomført i tidlegare periodar.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
64
SFE Årsrapport 2021
ESTIMAT OG FØRESETNADER
Bruksverdi er noverdien av framtidige kontantstraumar diskontert ved bruk av eit avkastingskrav som svarar til marknaden sitt
avkastingskrav for tilsvarande eigedelar innanfor vår bransje. Driftskostnadane er basert på årets faktiske kostnader og budsjett for
dei komande åra. Restruktureringsaktivitetar som SFE endå ikkje har forplikta seg til og betydelege framtidige investeringar som vil
auke eigedelen si yting vert ikkje hensynteke i kontantstraumane. Forventa vedlikehaldskostnadar blir inkludert for kraftverk som er i
drift. Fjerningsforpliktingar er normalt ikkje inkludert i berekninga av bruksverdien.
Antakelsar når bruksverdi vert vurdert: Estimert bruksverdi er spesielt sensitiv for endringar i framtidige kraftprisar, avkastings-
krav, produsert volum og driftskostnader. For vasskraft vert nedskrivingsvurderingane gjort i eit evigvarande perspektiv, då
fallrettane er evigvarande og vi vurderer vasskrafta til å vere ein langsiktig etterspurd ressurs.
Kraftprisar: SFE har ikkje modellar for utarbeiding av eigen fundamental analyse for kraftpris- og elsertifikatprisprognose, men
oppdaterer årleg forventingane til utvikling i langsiktige kraftprisar basert på observerbare marknadsdata og prognoser frå ulike
anerkjente analyseselskap. Resultatet av den årlege oppdateringa av forventingar til langsiktige kraftprisar gjev grunnlag for både
strategiske avgjerder og blir nytta i budsjett og langtidsprognoser som er handsama av styret. Dei same kraftprisane legg SFE til grunn
ved berekning av verdi på konsernet sine varige driftsmiddel og immaterielle eigedelar.
Produksjonsvolum som inngår i dei neddiskonterte kontantstraumane er den langsiktige forventa produksjon frå kraftverka.
Volumestimata er ein kombinasjon av ekstern hydrologisk informasjon, historiske produksjonsdata og interne estimat.
Diskonteringsrente Berekna bruksverdi er basert på nominelle diskonteringsrenter etter skatt, der skatteeffekten er
hensynteken i dei berekna kontantstraumane. Dette betyr at berekna gjenvinnbart beløp er konsistent med før-skatt berekningar.
Diskonteringsrentene som vert nytta tek omsyn til eigedelen eller grupper av eigedelar sin risikoprofil i det relevante segmentet.
Antakelser når verkeleg verdi fråtrekt salskostnader vert vurdert: Vurderingar av gjennvinnbart beløp i form av salsverdi inngår
i vurderingane når ein kan vise til marknadstransaksjonar som er relevante for vurderinga.
Beløp i mill. kroner 2021 2020
Nedskriving 24 342 81 433
Reversering 0 0
Sum nedskriving konsolidert verksemd 24 342 81 433
Selskap innrekna etter eigenkapitalmetoden 0 0
Sum nedskriving 24 342 81 433
NEDSKRIVINGAR I 2021
Nedskriving gjeld eit vindkraftverk-prosjekt der vi har fått konsesjon for bygging.
NEDSKRIVINGAR I 2020
Nedskriving gjeld to vindkraftverk, eitt under bygging og eitt prosjekt der vi har fått konsesjon for bygging.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
65
SFE Årsrapport 2021
NOTE 13
LØNSKOSTNADER OG ANTAL ÅRSVERK
Lønskostnader
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Løn 132 054 111 741
Arbeidsgjevaravgift 25 149 25 594
Pensjonskostnader 23 233 21 067
Andre ytingar 5 859 8 053
Sum netto lønskostnader 186 294 166 454
Årsverk
Årsverk 235 244
Menn 197 197
Kvinner 38 47
NOTE 14
PENSJON
GENERELL INFORMASJON
SFE sine pensjonsplanar omfattar både ytelsesplan og innskotsplanar.
Ytelsesplan i sikra ordning SFE og datterselskapa har to parallelle pensjonsordningar som oppfyller krava i lov om obligatorisk
tenestepensjon og samsvarande tariffesta AFP-ordningar. Det er ein offentleg kollektiv pensjonsordning (ytelsesplan) for personar
som vart tilsett før 01.04.2016. Tilsette etter 01.04.2016 og tidlegare tilsette som valde det innan 01. oktober 2016, har teneste-
pensjon med innskotsordning. Personell født i 1963 eller seinare vart overført til innskotsordninga med verknad frå 01.januar 2020.
Påslagsordninga i ny offentleg tenestepensjon som vart vedteke av Stortinget i juni 2019 er derfor ikkje innført.
Innskotsordning til SFE vert forvalta av DNB. Innskotsatsane som vert betalt av arbeidsgjevar er 6 % av løn opp til 7,1 G og 18% for løn
mellom 7,1 G og 12 G.
SFE og datterselskapa har ei offentleg, kollektiv pensjonsordning i Eviny pensjonskasse som er lukka. Pensjonsordninga er ei
bruttoordning tilsvarande offentlege ordningar. Den gir dei tilsette ei bestemt framtidig pensjonsyting basert på talet på år med
opptening og lønsnivået ved pensjonsalder. Ytelsesplanen omfattar alders-, uføre-, etterlatte og barnepensjon. Alderspensjonen
utgjer ved full opptening 66 % av pensjonsgrunnlaget for løn opp til 12G. Alle født i 1943 eller seinare vil få pensjonen sin justert for
levealder, noko som kan føre til ei pensjonsutbetaling som er mindre enn 66 % av pensjonsgrunnlaget. Pensjonen vert regulert i
samsvar med regelverket for offentleg pensjon. Ordninga vert finansiert ved at medlemmane betaler 2 % av pensjonsgrunnlaget og,
avkasting på midlar i pensjonsordninga. Resterande pensjonspremie vert dekka av SFE.
Avtalefesta pensjon og ytelsesplan i usikra (ikkje fondsbaserte) ordningar Dei usikra ordningane er lukka og omfattar AFP
(avtalefesta pensjon) for tilsette med ytelsespensjon (offentleg ordning) og driftspensjonsordning for enkelte tilsette med løn over 12
G. Desse er samla presentert som usikra ordning. Det vert ikkje gitt statstilskot til AFP-ordninga som er omfatta av offentleg kollektiv
pensjonsordning. Arbeidsgjevar er dermed fullt ut ansvarleg for alle forpliktingar etter denne ordninga og desse er føresatt inkludert
i usikra forpliktingar. Tilsette som er omfatta av den innskotsbaserte pensjonsordninga har krav på privat AFP som er eit livsvarig
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
66
SFE Årsrapport 2021
tillegg til alderspensjonen frå Folketrygda, ref. AFP-tilskottsloven kap. 2. Denne AFP-ordninga vert finansiert ved at staten gir eit tilskot
som utgjer 1/3 av pensjonen, medan arbeidsgjevar dekker det resterande. AFP-ordninga vert rekneskapsført som ei innskotsordning.
Ordninga vert administrert av rettssubjektet Fellesordningen for avtalefesta pensjon. Arbeidsgjevar sin del utgjer 2,5 % av løn
mellom 1 G og 7,1 G for arbeidstakarar frå og med kalenderåret dei fyller 13 år til og med kalenderåret dei fyller 61 år.
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Den balanseførte forpliktinga knytt til ytelsesplanar er noverdien av dei framtidige pensjonsytingane redusert for verkeleg verdi av
pensjonsmidlane.
Netto pensjonsmiddel for overfinansierte ordninger er balanseført til verkeleg verdi, og klassifisert som langsiktig eigedel. Netto
pensjonsforpliktingar for underfinansierte ordningar og ikkje fondsbaserte ordningar som vert dekka over drift er klassifisert som
langsiktig gjeld.
Positive og negative estimatavvik som skuldast endringar i aktuarmessige føresetnader eller grunnlagsdata vert ført løpande direkte
mot utvida resultat.
Perioden sin netto pensjonskostnad er inkludert i løn og andre personalkostnader, og består av summen av perioden si pensjons-
opptening, rentekostnad på den berekna forpliktinga og berekna avkasting på pensjonsmidlane.
ESTIMAT OG FØRESETNADER
Berekning av pensjonsforplikting medfører bruk av skjønn og estimat på ei rekkje parameter. Noverdi av opptent pensjonsforplikting
for ytelsesplanar og noverdi av årets pensjonsopptening blir berekna ved bruk av påløpte ytingars metode. Netto pensjonsforplikting
i balansen er justert for forventa framtidig lønsregulering fram til pensjonsalder. Berekningane tek utgangspunkt i medlemsstand og
lønsdata ved utgongen av året.
Diskonteringsrenta Diskonteringsrenta er sett med grunnlag i obligasjoner med fortrinnsrett (OMF). SFE vurderer at OMF-
marknaden representerer ein tilstrekkeleg djup og likvid markad med relevante løpetider som kvalifiserer for referanserente i
henhold til IAS 19.
Estimatavvik Årets estimatavvik innrekna i utvida resultat skuldast i hovudsak endring i føresetnader knytt til lønsregulering og
regulering av folketrygda sitt grunnbeløp (G).
Demografiske føresetnader SFE vurderer dødelighetstabellen K2013BE som det beste estimat for dødelighet i dei aktuarielle
berekningane pr. 31.12.2018. K2013BE vert nytta som uttrykk for Finans Noreg sitt beste estimat på dødeligheitsgrunnlag basert
på Finanstilsynet sitt gjeldande forsikringstekniske berekningsgrunnlag i kollektiv pensjonsforsikring (K2013). Uføretabellar er
basert på K63.
Kurva reallønsvekst Forventa individuelt karrieretillegg i SFE sine berekningar av pensjonsforplikting legg til grunn Gabler sin
regresjonsmodell. Modellen bruker alder som ein forklaringsvariabel for storleiken på arbeidstakarane sine individuelle karriere-
tillegg. Ut frå historiske bestandsdata i pensjonskassa, er det laga ei lønskurve som viser at den gjennomsnittlege veksten i individuelt
karrieretillegg for tilsette i SFE er fallande med alder. Berekningar viser at kurva lønsvekst gjev lågare pensjonsforplikting enn ved
bruk av lineær lønskurve.
Gjennom ytelsesbaserte ordningar er konsernet påverka av ei rekke risikoar som følgje av usikkerheit i føresetnader og framtidig
utvikling. Dei mest sentrale risikoane er omtala under:
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
67
SFE Årsrapport 2021
Forventa levetid Konsernet har teke på seg ei forplikting til å utbetale pensjon for dei tilsette livet ut. Auke i forventa levealder blant
medlemane medfører ei auka forplikting for konsernet.
Risiko knytt til avkasting Konsernet vert påverka ved ei endring i faktisk avkasting på pensjonsmidlane som vil medføre endring i
netto forplikting for konsernet.
Risiko knytt til inflasjon- og lønsvekst Konsernet si pensjonsforplikting har risiko knytta til både inflasjon og lønsutvikling, sjølv
om lønsutviklinga er nært knytta til inflasjon. Høgare inflasjon og lønsutvikling enn kva som er lagt til grunn i pensjonsberekninga,
medfører auka forplikting for konsernet.
Lågt rentenivå Ved neddiskontering av pensjonsutbetalingar nyttar ein marknadsrenter. Generelt lågt eller fallande rentenivå aukar
brutto pensjonsforplikting for konsernet medan aukande rentenivå reduserer forpliktinga.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
Følgjande føresetnader er brukt i berekningane: 2021 2020
Årleg avkasting 2,20 % 1,50 %
Diskonteringsrente 2,20 % 1,50 %
Årleg lønsvekst 2,75 % 2,00 %
Årleg vekst G-beløp 2,50 % 1,75 %
Regulering av løpande pensjonar 1,75 % 1,00 %
AFP-uttak 25 % ved 62 år 25 % ved 62 år
Demografiske føresetnader ved dødelighet og uførhet K2013BE/K63 K2013BE/K63
Medlemar av ytelsesplaner 2021 2020
Tilsette 117 135
Pensjonister og personar med oppsette pensjonsrettar 158 157
Spesifikasjon av netto innrekna ytelsesbasert pensjonsforplikting
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Noverdi av opptent pensjonsforplikting for ytelsesplaner i fondsbaserte 549 899 534 761
Verkeleg verdi på pensjonsmiddel 536 249 474 851
Netto pensjonsforplikting for ytelsesplaner i fondsbaserte ordninger 13 650 59 910
Noverdi av opptent pensjonsforplikting for ytelsesplaner i ikkje fondsbaserte ordningar 34 245 39 692
Arbeidsgjevaravgift 5 077 10 558
Netto pensjonsforplikting i balansen ytelsesbasert pensjonsforplikting 52 973 110 160
Netto pensjonsforplikting i balansen innskotsplaner 1 602 1 254
Netto pensjonsforplikting i balansen 54 575 111 414
Bevegelse i brutto ytelsesbasert pensjonsforplikting
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Brutto ytelsesbaserte pensjonsforplikting pr. 01.01. 534 761 511 932
Netto endring i forplikting ved tilgang/avgang -68 655 -22 514
Noverdien av årets pensjonsopptening 7 842 9 880
Rentekostnader 8 677 12 226
Estimatavvik 70 257 39 450
Utbetalte ytingar -2 983 -16 213
Brutto ytelsesbaserte pensjonsforpliktingar pr. 31.12. 549 899 534 761
68
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
Bevegelse i verkeleg verdi på pensjonsmiddel for ytelsesbaserte
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Verkeleg verdi på pensjonsmiddel pr. 01.01. 474 851 468 452
Netto endring i pensjonsmiddel ved tilgang/avgang 0 -19 544
Forventa avkasting på pensjonsmiddel 7 146 10 709
Estimatavvik 28 469 2 972
Totalt tilskot 29 470 21 649
Utbetalte ytingar -3 687 -9 387
Verkeleg verdi på pensjonsmiddel pr. 31.12. 536 249 474 851
Pensjonsmiddel består av 2021 2020
Eigenkapitalinstrument 206 288 193 919
Renteberande instrument 258 633 245 452
Anna 71 328 35 480
Verkeleg verdi pensjonsmiddel pr. 31.12 536 249 474 851
Estimatavvik innrekna i utvida resultat
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Estimatavvik forplikting 70 257 42 513
Estimatavvik midler -28 469 -2 972
Akkumulert estimatavvik innrekna i utvida resultat før skatt 31.12. 41 788 39 541
Pensjonskostnad innrekna i resultatrekneskapen Ytelsesplaner
Beløp i tusen kroner
Noverdi av årets pensjonsopptening 7 091 8 926
Rentekostnad 8 677 12 226
Forventa avkasting på pensjonsmidlane -7 146 -10 709
Resultatført netto forplikting ved oppgjør 0 -2 971
Administrasjonskostnader 3 817 3 381
Arbeidsgjevaravgift 751 954
Netto pensjonskostnad ytelsesplaner 13 190 11 807
Innskotsplaner
Arbeidsgjevars tilskot 10 043 9 260
Totale pensjonskostnader - sjå note 13 23 233 21 067
Diskonteringsrente Lønsregulering Regulering av G
Sensitivitetsanalyse ved endring i føresetnader 1 % -1 % 1 % -1 % 1 % -1 %
Auke (+)/reduksjon (-) i periodens netto pensjonskostnad ytelsesplaner -852 1 049 423 -433 591 -528
Auke (+)/reduksjon (-) i brutto pensjonsforplikting pr. 31.12. -83 327 107 700 11 133 -11 060 95 784 -75 889
69
SFE Årsrapport 2021
NOTE 15
EIGEDOMSSKATT OG KONSESJONSAVGIFTER
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Konsesjons- og tilsynsavgifter 14 115 16 780
Konsesjonspålagde tiltak 938 984
Erstatningar 670 2 001
Frikraftutbetalingar 5 922 3 125
+Auke/-Reduksjon i frikraftforpliktingar 217 307
Eigedomsskatt 42 876 35 777
Sum eigedomsskattar og avgifter 64 737 58 974
Konsesjonsavgifter vert prisjustert ved første årsskifte fem år etter at konsesjonen er gitt og deretter kvart femte år.
NOTE 16
ANDRE DRIFTSKOSTNADER
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Reparasjonar og vedlikehald 23 484 57 988
Forsikringar 6 128 4 956
Leigekostnader 5 624 6 561
Andre driftskostnader 90 699 116 536
Tap på krav -458 288
Sum andre driftskostnader 125 478 186 330
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 17
FINANSPOSTAR
2021 2020
Beløp i tusen kroner Urealisert Realisert SUM Urealisert Realisert SUM
Rentekostnader 0 80 572 80 572 0 88 237 88 237
Nedskriving aksjepostar 0 0 0 0 0 0
Agiotap 0 3 385 3 385 0 5 421 5 421
Sum finanskostnader 0 83 957 83 957 0 93 658 93 658
2021 2020
Beløp i tusen kroner Urealisert Realisert SUM Urealisert Realisert SUM
Renteinntekter 0 56 463 56 463 0 28 549 28 549
Rentederivat sikringsformål 0 0 0 1 222 0 1 222
Leasinginntekter 0 11 897 11 897 0 3 925 3 925
Kursauke verdipapir, aksjar 0 96 96 0 21 960 21 960
Sum finansinntekter 0 68 456 68 456 1 222 54 434 55 656
70
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 18
RESULTATSKATTAR
GENERELL INFORMASJON
Konsernet sin kraftproduksjonsverksemd i Noreg er underlagt dei særskilte reglene for skattlegging av kraftforetak. Konsernet sin
skattekostnad omfattar derfor i tillegg til ordinær resultatskatt også naturressursskatt og grunnrenteskatt.
Resultatskatt blir berekna etter ordinære skattereglar og nyttar til eikvar tid vedteken skattesats. Skattekostnaden er knytt til det
rekneskapsmessige resultatet og består av betalbar skatt og endring i utsett skatt/skattefordel. Betalbar skatt vert berekna på
grunnlag av årets skattemessige resultat. Utsett skatt/skattefordel vert berekna på grunnlag av midlertidige skilnadar mellom
rekneskapsmessig og skattemessig verdi, i tillegg til skatteverknader av underskot til framføring.
Naturressursskatt er ein overskotsuavhengig skatt og vert berekna på grunnlag av det enkelte kraftverket sin gjennomsnittlege
produksjon dei siste sju åra. Skattesatsen er sett til 1,3 øre pr. kWh. Betalbar resultatskatt vert avrekna mot betalt naturressursskatt.
Grunnrenteskatt er overskotsavhengig og vert berekna på grunnlag av netto grunnrenteinntekt for kvart enkelt kraftverk.
Grunnrenteinntekta vert berekna på grunnlag av det enkelte kraftverket sin produksjon time for time, multiplisert med spotprisen i
den korresponderande timen. Faktisk kontraktspris vert nytta for leveranser av konsesjonskraft og for kraft på langsiktige fysiske
kontrakter med ein varighet på over sju år. Inntekter frå elsertifikat inngår i brutto grunnrenteinntekt. Det vert gjort frådrag for
faktiske driftskostnader, avskrivingar og ei friinntekt. tillegg vert det frå 2021 gjort frådrag for kraftverksspesifikk alminneleg
inntektsskatt og påkostningar i kraftverket. Dette er også bakgrunnen for at skattesatsen vart auka frå 37% til 47,4% for 2021.
Friinntekta vert fastsett årleg på grunnlag av skattemessig verdi av driftsmiddel i kraftverket multiplisert med ei normrente.
Negativ grunnrenteinntekt pr. kraftverk frå inntektsåret 2006 eller tidlegare år skal fremførast med renter mot seinare positiv
grunnrenteinntekt i same kraftverk. Negativ grunnrenteinntekt pr. kraftverk berekna frå og med inntektsåret 2007 skal samordnast
med positiv grunnrenteinntekt for andre kraftverk.
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
For skatt på postar som er ført mot utvida resultat er også skatten ført mot utvida resultat, og skatt på postar knytta til eigenkapital-
transaksjonar vert ført mot eigenkapital.
Utsett skatt og utsett skattefordel vert presentert netto når dei vert forventa å bli reversert i same periode. Tilsvarande gjeld for
utsett skatt og utsett skattefordel knytta til grunnrenteskatt. Utsette skatteposisjonar knytt til betalbar resultatskatt kan ikkje
utliknast mot utsette skatteposisjonar knytta til grunnrenteskatt. Den delen av naturressursskatten som overstig betalbar resultat-
skatt, kan framførast med rente til seinere år, og blir balanseført som forskotsbetalt skatt.
Friinntekt vert behandla som ein permanent skilnad i det året som den vert berekna for, og påverkar såleis ikkje berekninga av utsett
skatt knytt til grunnrente.
ESTIMAT OG FØRESETNADER
Balanseføring av utsett skattefordel medfører bruk av skjønn, og vert nytta i den grad det er sannsynleggjort at fordelen vil bli utnytta.
Utsett skattefordel vedrørande grunnrenteinntekt til framføring er balanseført med det beløp som vert venta nytta innanfor ein
tidshorisont på ti år. Tidspunkt for når negativ grunnrenteinntekt kan verte nytta vert estimert på grunnlag av forventingar om
normalproduksjon og prisbaner.
Anna utsette skattefordel vert balanseført dersom den vert venta nytta innanfor ein tidshorisont på fem år.
71
SFE Årsrapport 2021
Nominelle norske skattesatsar i resultatrekneskapen 2021 2020
Resultatskatt 22,0 % 22,0 %
Grunnrenteskatt 47,4 % 37,0 %
Nominelle norske skattesatsar i balansen (utsett skatt) 2021 2020
Resultatskatt 22,0 % 22,0 %
Grunnrenteskatt 47,4 % 37,0 %
Skattekostnad i resultatrekneskapen
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Betalbar resultatskatt 78 638 13 179
Betalbar grunnrenteskatt 100 725 1 273
Betalbar skattekostnad tidlegare år 12 364 -1 759
Endring i utsett resultatskatt netto etter konsernbidrag -62 077 17 075
Endring i utsett grunnrenteskatt 80 284 -9 449
Skattekostnad i resultatrekneskapen 209 934 20 320
Betalbar skatt i balansen
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Betalbar resultatskatt 55 193 16 161
Betalbar naturressursskatt 34 394 9 162
Betalbar grunnrenteskatt 61 277 2 373
Betalbar skatt tidlegare år 0 0
Betalbar skatt i balansen 150 864 27 696
Skatt inkludert i fordringar
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Forskotsbetalt skatt 0 9 162
Skatt inkludert i fordringar 0 9 162
Avstemming av norsk nominell skattesats mot effektiv skattesats
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Resultat før skattekostnad 62 187 108 473
Forventa skattekostnad etter nominell sats 13 681 23 864
Skatteeffekt av
Grunnrenteskatt 177 818 -6 414
Endring i skattesats 0 0
Resultatandel i selskap innrekna etter eigenkapitalmetoden 23 663 -2 049
Skattefrie inntekter -4 339 -26 644
Endringer vedrørande tidlegare år -842 0
Endring utsett skatt på føringar direkte mot eigenkapital -5 124 8 747
Andre permanente skilnader 5 077 22 814
Skattekostnad 209 934 20 319
Effektiv skattesats 337,6 % 18,7%
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
72
SFE Årsrapport 2021
Spesifikasjon av utsett skatt alminneleg inntekt
Beløp i tusen kroner 31.12.21 31.12.20
Anleggsmiddel -517 101 -596 706
Omløpsmiddel 165 153
Gevinst/tapskonto -2 354 -2 962
Pensjonsforpliktingar 7 735 24 446
Langsiktig gjeld 73 717 31 644
Kortsiktig gjeld 22 144 6 667
Framførbart underskot 254 491
Sum netto utsett skatt -415 440 -536 267
Ikkje balanseført utsett skatt 14 488 116 375
Sum utsett fordel/gjeld (-) i balansen -400 952 -419 892
Spesifikasjon av utsett grunnrenteskatt
Anleggsmiddel -580 097 -502 300
Pensjonsforpliktingar 12 243 14 218
Negativ grunnrenteinntekt 71 900 69 800
Sum utsett fordel/gjeld (-) i balansen -495 954 -418 282
Utsatt skatteffekt knytt til alminneleg inntekt(47,4% * 22 %) -3 337 0
Sum netto utsett fordel/gjeld (-) i balansen -499 291 -418 282
Netto utsett fordel/gjeld i balanse -900 242 -838 173
Utsett skatt ført mot utvida resultat
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Estimatavvik pensjon 1 448 -6 785
Endring i verdi på finansielle instrument 8 049 -4 727
Sum utsett skatt ført mot utvida resultat 9 496 -11 512
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 19
IMMATERIELLE EIGEDELAR
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Immaterielle eigedeler er rekneskapsført til anskaffelseskost fråtrekt avskrivingar. Utgifter til immaterielle eigedeler, herunder
goodwill, vert balanseført når det er sannsynleg at eigedelen vil gje økonomiske fordelar og at den kan målast påliteleg. Goodwill
og immaterielle eigedeler med ubegrensa levetid vert ikkje avskrivne, men vert årleg testa for verdifall. Vannfallsrettar vert ikkje
avskrivne, då verdiane er å sjå på som evigvarande under føresetnad av at det ikkje føreligg heimfall. Vannfallsrettar vert presentert
som Fallrett ettersom SFE har ein evigvarande avtale om rett til å nytte vannfallet, sidan fallretten ikkje vert avskriven vert den testa
årleg for verdifall på same måte som goodwill. Ved erverv av kraftverk inkludert fallrett krev rekneskapsreglane at det skal bereknast
utsett skatt forplikting på fallretten. Som motpost til denne utsett skatt forpliktinga er det balanseført eigedel som har betegnelsen
teknisk goodwill.
73
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
Andre Sum
2021 Teknisk Andre immaterielle immaterielle
Beløp i tusen kroner Fallrett goodwill rettar eigedelar eigedelar
Anskaffelseskost 01.01 1 947 226 734 405 243 075 0 2 924 706
Akkumulert av og nedskriving 01.01 2 488 195 000 90 099 0 287 587
Balanseført verdi 01.01 1 944 738 539 405 152 976 0 2 637 119
Tilgang 0 0 0 0 0
Avgang -4 481 0 0 0 -4 481
Anskaffelseskost 31.12 1 942 745 734 405 243 075 0 2 920 225
Akkumulert av og nedskriving 31.12 2 488 195 000 92 580 0 290 068
Balanseført verdi 31.12 1 940 257 539 405 150 495 0 2 630 157
Årets ordinære avskrivingar 0 0 2 481 0 2 481
Nedskriving 0
Antatt økonomisk levetid 38 år 10 år
Andre Sum
2020 Fallrett Teknisk Andre immaterielle immaterielle
Beløp i tusen kroner goodwill rettar eigedelar eigedelar
Anskaffelseskost 01.01 1 946 728 734 405 243 075 29 524 2 953 732
Akkumulert av og nedskriving 01.01 2 488 195 000 87 618 4 059 289 165
Balanseført verdi 01.01 1 944 240 539 405 155 457 25 465 2 664 567
Tilgang 498 0 0 0 498
Avgang -23 883 -23 883
Anskaffelseskost 31.12 1 947 226 734 405 243 075 5 641 2 930 347
Akkumulert av og nedskriving 31.12 2 488 195 000 90 099 5 641 293 228
Balanseført verdi 31.12 1 944 738 539 405 152 976 0 2 637 119
Årets ordinære avskrivingar 1 0 2 481 1 582 4 063
Nedskriving 0
Antatt økonomisk levetid 38 år 10 år
NOTE 20
VARIGE DRIFTSMIDDEL
GENERELL INFORMASJON
Investeringar i produksjonsanlegg og andre varige driftsmiddel vert rekneskapsført til anskaffelseskost, fråtrekt akkumulerte
av- og nedskrivingar. Avskrivingane startar når eigedelane er ferdigstilt og kan takast i bruk. Anskaffelseskost for varige driftsmiddel
omfattar utgifter for å anskaffe eller utvikle eigedelen slik at den er klar for bruk. Direkte henførbare lånekostnadar vert lagt til
anskaffelseskost. Utgifter påløpt etter at driftsmiddelet er teke i bruk, til dømes reparasjonar og vedlikehald, resultatførast løpande,
medan øvrige utgifter som aukar framtidig produksjonskapasitet vert balanseført. Estimert fjerningsforpliktingar er inkludert i
anlegget sin balanseførte verdi.
Utgifter vert balanseført når det er sannsynleg at eigedelen vil gje økonomiske fordelar og at den kan målast påliteleg.
74
SFE Årsrapport 2021
Avskriving er berekna ved bruk av lineær metode over forventa levetid. Restverdi vert hensynteke ved berekning av årlege avskrivingar.
Periodisk vedlikehald blir balanseført med avskriving over perioden fram til neste vedlikehald er planlagt gjennomført. Avskrivingstida
er tilpassa konsesjonsperioden. Forventa levetid, avskrivingsmetode og restverdi vert vurdert kvar år.
Tomtar vert ikkje avskrivne, då verdiane er å sjå på som evigvarande.
ESTIMAT OG FØRESETNADER
Varige driftsmiddel vert avskrive over forventa levetid. Forventa levetid vert estimert på bakgrunn av erfaring, historikk og
skjønnsmessige vurderingar og vert justert dersom det oppstår endringar i forventingane. Det vert teke omsyn til restverdi ved
fastsetjing av avskrivingane og vurdering av restverdi er også gjenstand for estimat.
2021 Kraft Vindkraft- Fiber- / Rør- Inventar og Tomter og Anlegg i Sum varige Bruksrett
Beløp i tusen kroner stasjonar anlegg Nettanlegg anlegg utstyr bygningar arbeid driftsmiddel eigedelar Sum
Anskaffelseskost 01.01 3 196 776 0 2 895 445 24 220 223 910 215 929 526 214 7 082 494 34 268 7 116 762
Akkumulerte avskring/ 1 143 741 0 1 068 129 15 213 171 876 68 623 35 000 2 502 582 14 052 2 516 634
nedskr. 01.01
Balanseført verdi 01.01 2 053 035 0 1 827 318 9 008 52 034 147 304 491 216 4 579 915 20 216 4 600 128
Tilgang kjøpte 444 461 644 719 214 897 696 24 836 26 338 303 883 1 659 830 20 329 1 680 159
anleggsmiddel
Tilgang eige tilvirka 2 377 0 42 788 137 464 639 1 375 47 780 0 47 780
anleggsmiddel
Herav balanseførte 1 279 6 243 4 135 0 140 604 -2 379 10 022 0 10 022
lånekostnader
Avgang 354 526 0 474 0 705 0 596 560 952 265 0 952 265
Nedskriving 0 2 905 0 0 0 0 21 437 24 342 0 24 342
Anskaffelseskost 3 289 088 644 719 3 152 656 25 053 248 505 242 906 234 912 7 813 497 54 597 7 892 436
31.12
Akkumulerte 1 228 642 39 742 1 123 764 16 512 184 252 65 153 21 437 2 679 502 29 840 2 709 342
avskriving/nedskr. 31.12
Balanseført verdi 2 060 444 604 977 2 028 893 8 541 64 255 177 754 213 475 5 133 996 29 840 5 183 096
31.12
Årets ordinære 84 906 1 837 56 885 1 299 12 467 5 011 0 162 405 15 788 178 193
avskrivingar
Årets nedskriving 0 2 905 0 0 0 0 21 437 24 342 0 24 342
Antatt økonomisk levetid 30 år 25 år 50 år 16 år 15 år 44 år
(snitt) år
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
75
SFE Årsrapport 2021
2020 Kraft Fiber- / Rør- Inventar og Tomter og Anlegg i Sum varige Bruksrett
Beløp i tusen kroner stasjonar Nettanlegg anlegg utstyr bygningar arbeid driftsmiddel eigedelar Sum
Anskaffelseskost 01.01 2 334 082 2 694 825 23 558 212 417 222 864 1 081 452 6 569 198 36 235 6 605 433
Akkumulerte avskring/ 1 063 026 1 017 221 13 903 158 700 64 772 0 2 317 622 3 397 2 321 019
nedskr. 01.01
Balanseført verdi 01.01 1 271 057 1 677 603 9 654 53 717 158 094 1 081 452 4 251 579 32 838 4 284 417
Tilgang kjøpte 837 275 152 467 477 8 728 2 603 377 632 1 379 182 0 1 379 182
anleggsmiddel
Tilgang eige tilvirka 25 416 49 521 279 3 387 0 -3 598 75 005 0 75 005
anleggsmiddel
Herav balanseførte 333 487 0 0 0 2 866 3 686 0 3 686
lånekostnader
Avgang 0 118 94 482 1 053 882 841 884 588 1 967 886 555
Nedskriving 0 0 0 0 0 81 433 81 433 0 81 433
Anskaffelseskost 3 196 773 2 896 695 24 220 224 050 224 414 572 645 7 138 797 34 268 7 173 067
31.12
Akkumulerte 1 143 741 1 068 129 15 214 171 923 68 622 81 433 2 549 064 14 052 2 563 116
avskriving/nedskr. 31.12
Balanseført verdi 2 053 035 1 828 569 9 009 52 130 155 795 491 215 4 589 736 20 219 4 609 954
31.12
Årets ordinære 80 715 50 910 1 311 13 223 3 850 0 150 009 10 655 160 664
avskrivingar
Årets nedskriving 0 0 0 0 0 81 433 81 433 0 81 433
Antatt økonomisk 30 år 50 år 16 år 15 år 44 år
levetid (snitt) år
Tilgang i 2021 av varige driftsmiddel på 1.727.939 tusen kroner. Korrigert for avgang anlegg i arbeid er beløpet 1.166.379 tusen
kroner. Beløpet inkluderer tilgang immaterielle eigedelar. Tilgang bestod av både investeringar i ny kapasitet, vedlikehaldsinvesteringar
og andre investeringar. Vedlikehaldsinvesteringar og andre investeringar utgjorde ca. 136.000 tusen kroner. Investeringene i auka
kapasitet var ca. 1.030.000 tusen kroner. Dei største prosjekta gjaldt kraftstasjonane Jølstra og Lutelandet vindkraftverk samt ulike
investeringar i nettanlegg med anna kjøp av 132 kV anlegg i Sogn frå Statnett.
NOTE 21
TILKNYTTA SELSKAP OG FELLESKONTROLLERTE ORDNINGAR
SKJØNNSMESSIGE VURDERINGAR
Skjønnsmessige vurderingar er påkrevd for å vurdere klassifisering av investeringar saman med tredjepart. Eit nøkkelelement for å
vurdere om ei investering er eit datterselskap, felles drift, felles verksemd eller tilknytta selskap er grada av kontroll. For å vurdere
kontrollgrada blir alle fakta og omstende evaluert. Avgjerda knytta til dei relevante aktivitetane som i vesentleg grad påverkar
avkastinga av investeringa er dei elementa som krev høgast grad av skjønn.
For å konkludere på kontrollgrada har SFE systematisk definert dei relevante aktivitetane og verdidriverane for kvar enkelt teknologi.
I tillegg blir det føreteke ei vurdering av kvar enkelt investering for å vurdere fakta og omstende for øvrig. Det blir føreteke ei nøye
analyse av investeringar der SFE er operatør.
Når det føreligg avtaler som krev einstemmigheit mellom partane for å påvirke dei relevante aktivitetane i ei investering, samt dei
øvrige kriteria i IFRS 11 er oppfylt, blir investeringa klassifisert som felleskontrollert ordning. Skjønnsmessige vurderingar er påkrevd
når ein skal vurdere om ei felleskontrollert ordning er felles drift eller felles verksemd. Vurderinga er basert på kva rettar og plikter
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
76
SFE Årsrapport 2021
deltakarane har, samt underliggande fakta. For å vurdere om investeringa er felles drift vil aksjonæravtaler og avtaler mellom
aksjonær og den legale eininga overstyre den legale forma ei investering har. Verksemd oppretta for kraftproduksjon og der
deltakarane er dei eneste kjøparane av kraftproduksjonen, i tillegg til å sørge for både kort- og langsiktig finansiering av verksemda,
vil som regel verte vurderte til å vere felles drift. Når SFE har rettar til netto eigedeler i verksemda, vert verksemda vurdert til å vere
felles verksemd.
Kraftverk med delt eigarskap, der SFE har felles kontroll, er rekneskapsført som felles drift.
FELLES VERKSEMD, FELLES DRIFT OG TILKNYTTA SELSKAP
Aksjar i selskap klassifisert som felles verksemd og tilknytta selskapa er handsama etter eigenkapitalmetoden i konsernrekneskapen.
SFE reknar inn sin del av eigedeler, forpliktingar, inntekter og kostnader i selskap klassifisert som felles drift line for line i konsern-
rekneskapen.
Forretningskontor Eigarandel Stemmeandel
Felles verksemd
Elbåtlader DA Florø 50 % 50 %
Skipskraft AS Florø 50 % 50 %
Tilknytta selskap
Fossheim Energiverk AS Førde 30,00 % 30,00 %
Enivest AS Førde 38,70 % 38,70 %
Innvik Kraftverk AS Stryn 30,00 % 30,00 %
Hyfuel AS Florø 33,33 % 33,33 %
Wattn AS Ålesund 26,52 % 26,52 %
Gloppen Energi AS Sandane 30,00 % 30,00 %
Falck Renewables Vind AS Sandane 11,36 % 10,13 %
Felles drift
Jølstra Kraft DA Førde 50 % 50 %
Østerbø Kraftverk (sameige) Sandane 58 % 58 %
Aksjane i selskapa ovanfor er ikkje notert på offentleg marknadsplass.
Felles verksemd
Inngåande Tilgang/ Andel av Avskriving Overføring Utgåande
2021 saldo avgang i året årets resultat meirverdi til/frå selskap saldo
Elbåtlader DA 0 850 -149 0 0 701
Skipskraft AS 0 1 021 -42 0 0 978
Sum 0 1 871 -191 0 0 1 679
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
77
SFE Årsrapport 2021
Finansiell informasjon for felles drift
Oppstilling under gjev informasjon om innrekning av felles driftselskap i samsvar med SFE sin eigardel i ordningane sine inntekter,
kostnader, eigedeler og gjeld. For Østerbø vert 100% innrekna sjølv om Eviny Fornybar AS eig 42% fordi SFE har kontroll over
driftsordninga.
Drifts- Drifts- Finans- Anleggs- Omløps- Langsiktig Kortsiktig
2021 inntekt kostnad postar Årsresultat middel middel Eigenkapital gjeld gjeld
Jølstra Kraft DA 6 252 9 135 -48 -2 932 458 376 26 961 417 036 58 206 10 095
Østerbø Kraftverk (Sameige) 48 624 12 505 0 36 120 485 779 499
Sum 54 876 21 640 -48 33 188 944 155 26 961 417 036 58 705 10 095
Drifts- Drifts- Finans- Anleggs- Omløps- Langsiktig Kortsiktig
2020 inntekt kostnad postar Årsresultat middel middel Eigenkapital gjeld gjeld
Jølstra Kraft DA 1 673 5 074 98 -3 305 379 975 26 672 340 467 58 205 7 975
Østerbø Kraftverk (Sameige) 3502 3859 -5 337 -5 694 842 952 374 696
Sum 5 175 8 933 -5 239 -8 999 1 222 927 26 672 340 467 432 901 7 975
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
Finansiell informasjon for tilknytta selskap
Oppstilling under gjev informasjon om innrekning av tilknytta selskap i samsvar med eigenkapitalmetoden.
Inngåande Tilgang/ Andel av Avskriving Overføring Utgåande
2021 saldo avgang i året årets resultat meirverdi til/frå selskap saldo
Fossheim Energiverk AS 12 578 -506 -49 12 023
Enivest AS 53 006 8 728 61 734
Innvik Kraftverk AS 20 679 1 254 21 933
Eviny Elsikkerhet AS 1 454 -1 299 -155 0
Wattn AS 155 073 -1 479 153 594
Hyfuel AS 0 1 015 -1 194 -179
Gloppen Energi AS 49 997 417 50 414
Falck Renewables Vind AS 60 279 1 342 25 61 646
Sum 353 068 1 058 7 088 -49 0 361 165
Inngåande Tilgang/ Andel av Avskriving Overføring Utgåande
2020 saldo avgang i året årets resultat meirverdi til/frå selskap saldo
Fossheim Energiverk AS 12 652 -25 -49 12 578
Enivest AS 44 590 7 966 450 53 006
Innvik Kraftverk AS 22 006 -1 327 20 679
Eviny Elsikkerhet AS 1 189 265 1 454
Wattn AS 0 154 324 749 155 073
Gloppen Energi AS 51 766 -1 979 210 49 997
Falck Renewables Vind AS 60 181 98 60 279
Sum 192 386 154 324 5 747 -49 660 353 068
Ut frå rettar i aksjonæravtale definerer SFE sitt eigarskap i Falck Renewables Vind AS som eit eigarskap i tilknytta selskap.
78
SFE Årsrapport 2021
NOTE 22
ØVRIGE FINANSIELLE ANLEGGSMIDDEL
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Øvrige finansielle anleggsmiddel
Lån til tilsette 12 10
Lån til foretak 4 380 9 382
Framførbar naturressursskatt 1 782 0
Finansiell utleigeavtale fiber 142 001 144 835
Andre aksjer og andeler 31 457 12 886
Sum 179 632 167 113
Finansielle utleigeavtaler
Resultat
Andre finansinntekter frå finansielle leigeavtaler 11897 3 925
Sum 11897 3 925
Balanse
Brutto fordring finansielle utleigeavtaler fiber 243 550 251 300
Ikkje opptent leigeinntekt 101 549 106 465
Sum 142 001 144 835
Forfallsanalyse 2022 2023 2024 2025 2026 Deretter Sum
Udiskonterte leigeinnbetalinger 9 612 9 612 9 612 9 612 9 612 195 490 243 550
Det har ikkje funne stad vesentlege endringar i den balanseførte verdien av nettoinvesteringa i finansielle leigeavtaler.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 23
BEHALDNINGAR
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Verdien av lagerført materiell for drift og vedlikehald er ført opp etter innkjøpskost. Oppføringa samsvarar med listepris frå
leverandør. I rekneskapen er det avsett for ukurans.
Elsertifikat innkjøpt i sluttbrukarverksemda er bokført til kjøpskost og klassifisert som varelager. Deretter regulert til lågaste
verdi av kjøpskost eller marknadsverdi. Elsertifikatregisteret utsteder elsertifikat månaden etter kraftproduksjonen har funne stad,
eit elsertifikat for kvar MWh elsertifikatberettiga kraftproduksjon. Elsertifikata vert inntektsført ved utsteding og er klassifisert
som kraftsalsinntekter. Sertifikata vert balanseført som varelager. Dersom det går meir enn ein rekneskapsperiode før elsertifikata
vert mottatt, vert fordringa vurdert til lågaste verdi av verkeleg verdi på produksjonstidspunktet og netto realisasjonsverdi der verdi-
endringa vert ført som ei justering av kraftsalsinntekter. Statnett utsteder opphavsgarantiar, ein opphavsgaranti for kvar produsert
MWh. Opphavsgarantiar vert inntektsført ved utsteding og er klassifisert som kraftsalsinntekter. Garantiane vert balanseført som
varelager.
79
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 26
AKSJEKAPITAL OG AKSJONÆRINFORMASJON MED MEIR
Aksjonærar 31.12.2021 A-aksjar B-aksjar Sum aksjar Sum pålydande Eigarandel
Sogn og Fjordane Holding AS 2 556 604 1 278 300 3 834 904 383 490 400 49,51 %
Eviny AS 1 900 275 950 138 2 850 413 285 041 300 36,80 %
Kinn kommune 239 537 119 769 359 306 35 930 600 4,64 %
Gloppen kommune 178 385 89 192 267 577 26 757 700 3,45 %
Bremanger Eigedom AS 127 495 63 748 191 243 19 124 300 2,47 %
Askvoll kommune 76 314 38 157 114 471 11 447 100 1,48 %
Stad kommune 81 347 40 676 122 023 12 202 300 1,58 %
Sunnfjord kommune 3 974 1 988 5 962 596 200 0,08 %
Sum 5 163 931 2 581 968 7 745 899 774 589 900 100,0 %
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Elektromateriell 19 336 21 656
-Avsetting for ukurans 749 844
Bokført verdi ferdigvarer 18 587 20 812
Elsertifikat/Opphavsgarantiar 20 518 9 815
Sum varer 39 105 30 627
NOTE 24
FORDRINGAR
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Kundefordringar 498 574 125 755
Forskotsbetalte varer og tenester 30 896 96 380
Andre fordringar 44 830 57 905
Sum 574 300 280 040
NOTE 25
BANKINNSKOT, KONTANTAR OG LIKNANDE
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Bankinnskot 265 174 541 248
Skattetrekkskonti 9 564 10 385
Bundne middel 7 494 8 494
Bundne middel, pensjonsinnskot 1 424 1 254
Sum 283 657 561 382
Andre bundne middel er til fordel for NordPool Spot, NASDAQ OMX Commodities og Statnett. SFE har konsernkontoordning med ein
kassekreditt på 100 mill. kroner som er unytta pr. 31.12.2021
80
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
A-aksjane kan berre eigast av aktørar som kan definerast som offentlege etter industrikonsesjonslova. Elles er det ingen skilnader
mellom A og B-aksjane.
Resultat pr aksje
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Årsresultat -64 644 199 948
Herav minoritet 10 428 24 339
Herav SFE -75 071 175 609
2021 2020
Tal aksjar 7 745 899 7 745 899
Resultat i kroner for den del som gjeld selskapet sine aksjonærer (A og B aksjar) -8,35 25,81
Herav SFE -9,69 22,67
Beløp pr aksje Sum utbytte
(kr) (tusen kr)
Utbetalt utbytte for 2020 9,69 75 057 761
NOTE 27
AVSETTING FOR FORPLIKTINGAR
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Avsettingar, betinga eigedeler og betinga forpliktingar Det vert berre rekna inn ei avsetting når det er ei eksisterande plikt som
er resultat av ei tidlegare hending og det er meir enn 50 % sannsyn for at ei forplikting har oppstått, samt at avsettinga kan målast
påliteleg. Avsettingar vert rekna med eit beløp som er uttrykk for beste estimat av dei utgiftene som krevst for å gjere opp den
eksisterande forpliktinga på balansedagen. Dersom sannsynet er mindre enn 50 % vert det opplyst om forholda i note 30 dersom
dette er vurdert som vesentleg.
Vesentlege tapskontrakter Forpliktingar som følge av vesentlege tapskontrakter vert innrekna og målt som avsettingar. Ei vesentleg
tapskontrakt oppstår når konsernet har inngått ei uoppseieleg kontrakt og kontantstraumane for å oppfylle vilkåra under kontrakta
overstig dei forventa inntektene som kan relaterast til den same kontrakta.
Konsesjonskraft Det vert årleg levert konsesjonskraft til kommunar til myndighetsbestemte prisar fastsett av Stortinget. Levering av
konsesjonskraft vert inntektsført løpande i henhold til fastsett konsesjonskraftpris. For enkelte konsesjonskraftavtaler er det inngått
avtaler om finansielt oppgjør, der SFE dekkjer skilnaden mellom spot- og konsesjonsprisen. Konsesjonskontrakter er ikkje innrekna i
rekneskapen. Kapitalisert verdi av framtidig konsesjonsforpliktingar er estimert og vist i note 31.
Fjerningsforpliktingar Fjerningsforpliktingar oppstår normalt når SFE har rettar til tidsbegrensa konsesjonar.
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Vesentlege tapskontrakter
1)
45 320 45 022
Finansielle forpliktingar
1)
137 765 141 065
Avsetting mogleg kjøpskostnad Østerbø kraftverk
3)
0 374 205
Utsett inntekt anleggstilskot frå kundar 309 078 234 702
Andre avsettingar
2)
72 379 23 592
Bokført verdi 31.12 564 542 818 586
81
SFE Årsrapport 2021
1) Tapskontrakter knytt til ikkje utbygde fallrettar og fallrettsavtaler med finansielt oppgjer
2) Forplikting knytt til finasielle leigeavtaler, fjerningsforpliktingar og gjeld knytt til forvalting kraftderivat på vegne av eksterne.
3) Østerbø kraftverk er eit felleseige mellom SFE (58%) og Eviny (42%). Eviny hadde ein rett til å selje sin andel av kraftverket til SFE
til kostpris. Denne retten måtte nyttast seinast juli 2021 og er no utløpt. Denne eventuelle kjøpskostnaden var pr. 31.12.2020
oppført som forplikting i balansen med varige driftsmiddel på aktivasida i balansen som motpost.
Avstemming av bevegelsar gjennom året
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Bokført verdi 01.01 818 586 730 569
Tilgang i løpet av året 141 121 102 738
Avsettingar brukt/reversert i løpet av året -395 165 -14 721
Reklassifiseringar 0 0
Bokført verdi 31.12 564 542 818 586
NOTE 28
RENTEBERANDE GJELD
Renteberande gjeld, kortsiktig
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Første års avdrag på langsiktig gjeld 327 238 177 238
Kontantsikkerhet 0 0
Andre kortsiktige lån 0 0
Sum 327 238 177 238
Renteberande gjeld, langsiktig
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Obligasjonslån 2 752 362 2 506 105
Gjeld til kredittinstitusjonar 190 667 217 905
Lån i EUR 286 626 319 956
Andre lån 307 269 175 269
Sum 3 536 924 3 219 235
Sum renteberande gjeld 3 864 162 3 396 473
Obligasjonslån
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Obligasjonslån vurdert til amortisert kost 3 050 000 2 650 000
Obligasjonslån vurdert til verkeleg verdi 102 362 106 105
Sum 3 152 362 2 756 105
Obligasjonslån vurdert til verkeleg verdi
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Amortisert kost 100 000 100 000
Justering til verkeleg verdi *) 2 362 6 105
Sum 102 362 106 105
*) Av dette endring i eigen kredittrisiko 0 0
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
82
SFE Årsrapport 2021
Kontantstraumar frå renteberande gjeld
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Total renteberande gjeld 01.01 3 396 473 2 897 515
Opptak av ny gjeld (innbetaling) 682 000 500 000
Nedbetaling av gjeld (utbetaling) -177 238 -27 238
Verdiendring swap, verdisikring -3 743 1 464
Verdiendring lån i EUR -33 330 24 732
Total renteberande gjeld 31.12 3 864 162 3 396 473
Andre lån, langsiktig gjeld, vedrører eigarlån frå Tafjord Kraftproduksjon AS og Sognekraft AS til SFE sitt datterselskap Svelgen Kraft
Holding AS på 307,3 mill. kr, ei utviding på 132 mill. kr. i 2021. Det ikkje skal betalast avdrag på låna frå Tafjord Kraftproduksjon AS og
Sognekraft AS og renter på låna blir berre betalt dersom likviditeten i Svelgen Kraft Holding AS er tilfredsstillande.
NOTE 29
ANNA KORTSIKTIG GJELD
Renteberande kortsiktig gjeld
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Kortsiktig del av langsiktig gjeld 327 238 177 238
Sum 327 238 177 238
Anna rentefri gjeld
Beløp i tusen kroner 2020 2019
Skuldig offentlege avgifter med meir 81 077 42 389
Leverandørgjeld 234 525 114 087
Skyldig elsertifikat 0 0
Opptente feriepengar 22 257 20 383
Påløpte renter 47 542 40 975
Anna kortsiktig gjeld 366 577 68 835
Sum 751 978 286 669
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 30
MEIR- MINDREINNTEKT, TVISTESAKER M.M.
I nettverksemda kan det oppstå skilnader mellom inntektsramma bestemt av NVE og kva som faktisk vert utfakturert i nettleige.
Dersom fakturert beløp er lågare enn inntektsramma, oppstår det mindreinntekt, og dersom fakturert beløp er høgare, oppstår det
meirinntekt. Meir-/mindreinntekt vert utlikna over tid i tråd med at faktisk fakturering vert justert. Inntektsføringa i rekneskapen er
basert på faktisk fakturering. Akkumulert meir-/mindreinntekt vert rekneskapsført i framtidige periodar.
83
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
NOTE 31
PANTSETTINGAR, GARANTIANSVAR OG FORPLIKTINGAR
PANTSETTINGAR
SFE har overfor Danske Bank og Nordiske Investeringsbanken og i samband med opptak av obligasjonsgjeld gjeve negativ pant-
settingserklæring. SFE har såleis ikkje eigedelar som er pantsett som tryggleik for gjeld.
GARANTIANSVAR
Konsernkontoavtale inngått med Danske Bank inkluderer kassakreditt og garantiar ovanfor Nord Pool AS, eSett Oy og Falck
Renewables Vind AS i samband med kraftomsetning. Alle konsernselskapa har gjensidig garantert for desse kredittane.
Konsernet har desse garantiane som ikkje er balanseført:
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Morselskapsgaranti på vegne av datterselskap 0 0
Morselskapsgaranti på vegne av tilknytta selskap og felleskontrollerte ordningar 0 0
Øvrige 0 0
Sum garantiar i morselskap 0 0
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Garantiar utstedt av av datterselskap 0 250
Garantiar utstedt av tilknytta selskap og fevlleskontrollerte ordningar
0 0
Øvrige 0 0
Sum i datterselskap, tilknytta selskap og felleskontrollerte ordningar 0 250
Sum garantiar 0 250
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Mindreinntekt overført til seinare år 7 555 1 173
Meirinntekt overført til seinare år -51 140 -48 739
Netto meir (+)/mindreinntekt(-) -43 585 -47 566
Brann i administrasjons- og montørbasebygg i Linja AS
I desember 2021 var det brann i Linja AS sitt administrasjons- og basebygg i Florø. Bygget vart utsett for omfattande sot- og
røykskader. Dette er ei forsikringssak. I rekneskapen er det avsett for eigenandelar og eigne kostnader på 6,0 MNOK knytt til brannen.
Øvrige kostnader er føresett dekka av forsikring. Det er ingen indikasjonar på at forsikringa ikkje vil dekke denne skaden.
Tvistesaker
Konsernet er til tider involvert i tvistesaker av ulik karakter. Det vil vere usikkerheit knytt til tvistesakene, men basert på tilgjengeleg
informasjon er konsernet av den oppfatning at sakene vil bli løyst uten vesentleg negativ påverknad, verken individuelt eller samla
på konsernet sitt resultat eller likviditet. I tvistesaker der konsernet vurderer at det er meir enn 50 % sannsyn for at det vil oppstå ei
økonomisk forplikting, har konsernet føreteke avsetting basert på leiinga sitt beste estimat.
Endring av likning
Skatteetaten har varsla SFE Produksjon om at det kan bli tatt opp endringssak knytt til grunnrenteskatt for 2013-2020.
Mogleg endring i grunnrenteskatt er 39,3 MNOK, endring i eigedomsskatt er 5,0 MNOK og moglege renter på 3,6 MNOK. Det er gjort
rekneskapsmessig avsetjing inkludert renter som kortsiktig gjeld for beløpa.
84
SFE Årsrapport 2021
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
KONTRAKTSFORPLIKTINGAR
SFE-konsernet har følgande vesentlege forpliktingar som ikkje er balanseført:
Konsesjonsavgifter er i all hovudsak relatert til vannkraftverk. Noverdien av forpliktingar knytta til framtidige konsesjonsavgifter,
som ikkje er rekneskapsført, er for konsernet berekna til 500 millioner kroner. Det er nytta ei diskonteringsrente på 2,7 % i henhold til
forskrift om justering av konsesjonsavgifter, årlege erstatninger og fond med meir. I 2020 var tilsvarande tall 652 millioner kroner med
ei diskonteringsrente på 2,5 %.
Kraftkjøpsavtaler (fastpris) med 1 års horisont. Kjøpsforpliktinga er 17 millioner kroner.
KONSESJONSKRAFTKONTRAKTER
Konsernet reknar inn konsesjonskraft som normalt kjøp og sal i henhold til fastsett konsesjonskraftpris ved levering, uavhengig av om
oppgjeret skjer ved fysisk levering eller finansielt oppgjer. Normalt er konsesjonskraftkontrakter evigvarande. Partene kan imidlertid
avtale finansielt oppgjer for ein periode.
Ved utgangen av 2021 utgjorde konsesjonskraftkontrakter med finansielt oppgjer et årleg volum i størrelsesorden 153,6 GWh og
gjennomsnittspris frå OED var 11,57 øre pr. kWh. Estimert verkeleg verdi (netto) pr. 31. desember 2021 for gjenværande kontrakter med
finansielt oppgjør er 1.153 millioner kroner.
NOTE 32
LEIGEAVTALER
GENERELL INFORMASJON
SFE sine leigekontrakter omfattar i hovudsak følgande type eigedelar:
Avtalane som i hovudsak vil påverke rekneskapsføringa av leigeforpliktingar og bruksretteigedelar etter den nye standarden er avtalar
om leige av køyretøy, kontorlokale og samband.
VESENTLEGE REKNESKAPSPRINSIPP
Det er IFRS 16 som omhandlar leigekontrakter.
På tiltredelsesdato for ei leigeavtale innreknar SFE som leigetaker forpliktinga til noverdien av framtidige leigebetalinger og
ein tilsvarande eigedel som gjenspeglar retten til å nytte den underliggande eigedelen i leigeperioden (bruksretteigedelen).
Standarden omfattar ei rekkje frivillige unntak ved førstegangsinnrekning. Leigetaker må vise rentekostnader på leigeforpliktinga og
avskrivingskostnad på bruksretteigedelen separat i resultatrekneskapen.
Vurdering av om ei avtale er eller inneheld ei leigeavtale etter IFRS 16:
Definisjonen av ei leigekontrakt knyttar seg i hovudsak til begrepet kontroll. IFRS 16 set fast om ei kontrakt inneheld ei
leigekontrakt på bakgrunn av om ein kunde har rett til å kontrollere bruken av ein identifisert eigedel i ein periode mot vederlag.
Leigeforpliktinga vert målt til noverdien av gjenståande leigebetalingar neddiskontert ved bruk av marginal lånerente.
Bruksretteigedelen vert målt individuelt til ein verdi tilsvarande leigeforpliktinga justert for eventuelle forskotsbetalinger og/eller
utsette leigebetalingar. Avskriving av bruksretteigedeler og rentekostnader på leigeforpliktingar vert innrekna i resultatrekneskapen.
Operasjonelle leigeavtaler vert som hovudregel resultatført lineært over leigeperioden. Ved leige av produksjonsanlegg der bruk
er nært relatert til produksjonen vert leiegutgiftene målt etter forbruk og presentert som energikjøp. Sjå note 22 Øvrige finansielle
anleggsmiddel for ytterligere informasjon
85
SFE Årsrapport 2021
ESTIMAT OG FØRESETNADER
Måling
SFE har vurdert om opsjoner til å fornye ei leigeavtale, ikkje terminere ei leigeavtale eller å kjøpe den underliggande eigedelen med
rimeleg sikkerhet vil bli utøvd. Alle relevante forhold som kan gje SFE økonomiske insentiv til å utøve opsjonar, herunder kontrakts-,
eigedels-, selskaps, eller marknadsbaserte forhold er blitt vurdert. Ved implementeringa vil avtalar om leige av kontorbygg og som
inneheld opsjonar i hovudsak bli rekneskapsført uten beløp frå opsjonsperioder.
Opsjoner om forlengi
ng av avtaler om leie av lokaler og produksjonsanlegg som er spesifikt innretta og tilpassa SFE si verksemd vil bli
inkludert i berek
na balanseførte beløp.
Ei leigeforplikting vil bli revurdert under gitte hendingar og omstende som ved endring i leigebetingelsar, endringar i framtidige
leigebetalingar som følge av endringar av ein indeks eller rente som inngår i fastsetjing av betalt beløp. Generelt vil endringa som følge
av remåling av forpliktinga bli justert mot bruksretteigedelen med eit tilsvarande beløp.
Bruksretteigedelar og leigeforpliktingar vil ikkje bli vist på eigne linjer i balanseoppstillinga, men beløpa og kva balanselinje beløpa
inngår i, er vist i denne noten.
ESTIMAT OG FØRESETNADAR
Marginale lånerenter er berekna som ein sum av valutaavhengige marknadsrenter og selskapsspesifikke kredittmarginar for kvart
relevante år for kvar enkelt eigedel. Dei marginale lånerentene som er nytta ved neddiskontering av framtidige forpliktingar er
gjennomsnitt av slike årliee lånerenter, basert på kontraktslengda for kvar enkelt leigeavtale.
Sum framtidig minsteleige i henhold til uoppseielege leigeavtaler for kvar av de følgande periodane er:
Inntil 1 år Mellom 1 og Meir enn 5 år
etter periodens 5 år etter etter periodens
Beløp i tusen kroner slutt periodens slutt slutt Sum
Husleigeavtaler 1 451 5 742 15 188 22 381
Køyretøy 1 877 725 0 2 602
Øvrige leigeavtaler 122 674 1 336 2 132
Sum 3 450 7 141 16 524 27 115
Leigebeløp knytta til leigeavtaler rekneskapsført i perioden og spesifisert på følgande måte:
Kostnader Kostnader Inntekter
Beløp i tusen kroner minsteleige variabel leige og framleige
Husleigeavtaler 1 444 8 0
Køyretøy 1 633 244 0
Øvrige leigeavtaler 122 0 0
Sum 3 199 252 0
Majoriteten av SFE sine leigekostnader og framtidige leigeforpliktingar er tilknytta leige av køyretøy og kontorlokale.
Konsernbalanse
Varige driftsmiddel 2021 2020
Herav bruksretteigedelar 24 757 20 216
Andre forpliktingar
Herav leigeforpliktingar 25 552 23 596
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
86
SFE Årsrapport 2021
NOTE 33
HONORAR TIL EKSTERN REVISOR
Ernst & Young AS vart på generalforsamlinga i juni 2020 valt som revisor for SFE-konsernet og reviderer alle revisjonspliktige
datterselskap.
Totale honorar (eksklusiv merverdiavgift) for revisjon og øvrige tenester utgjer følgande:
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Revisjonshonorar, valt revisor 780 510
Revisjonshonorar, andre revisorar 0 450
Rådgjevingstenester 0 0
Attestasjonstenester 46 64
Andre tenester utanfor revisjon 7 432
Tenester frå samarbeidande selskap 190 0
Sum 1 023 1 456
NOTE 34
YTINGAR TIL LEIANDE TILSETTE OG STYRET
SFE er organisert i resultateiningar og støtteeiningar. Leiarane for desse rapporterer til konsernleiinga som består av konsern-
direktørar og konsernsjef.
Løn og andre ytingar til leiande tilsette
2021 Pensjons- Anna
Beløp i heile kroner Løn utgifter godgjering Sum
Johannes Rauboti Konsernsjef 2 505 454 454 015 154 992 3 114 461
Erling Sande Konserndirektør Strategi og utvikling 952 506 106 142 89 526 1 148 174
Asgeir Aase Konserndirektør Linja 1 695 897 498 625 128 382 2 322 904
Martin Holvik Konserndirektør Økonomi og finans 1 360 981 150 788 142 237 1 654 006
Ola Lingaas Konserndirektør Produksjon 1 570 220 585 081 147 171 2 302 472
Bjarte Lofnes Hauge Konserndirektør IKT og digitalisering 389 941 41 219 45 102 476 262
Ole Bent Søreide Konserndirektør HR og organisasjon 1 267 240 470 456 148 032 1 885 728
Jannicke Lindvik Konserndirektør Kommunikasjon 1 170 047 132 333 148 032 1 450 412
Sum 10 912 286 2 438 659 1 003 474 14 354 419
For Erling Sande gjeld beløpa over for perioden 01.01-31.08 og for Bjarte Lofnes Hauge for perioden 01.09-31.12
2020 Pensjons- Anna
Beløp i heile kroner Løn utgifter godgjering Sum
Johannes Rauboti Konsernsjef 2 409 694 395 382 141 972 2 947 048
Erling Sande Konserndirektør Strategi og utvikling 1 264 708 129 469 140 025 1 534 202
Asgeir Aase Konserndirektør Linja 1 656 173 333 357 130 369 2 119 899
Martin Holvik Konserndirektør Økonomi og finans 1 330 516 141 387 133 101 1 605 004
Ola Lingaas Konserndirektør Produksjon 1 518 768 311 626 135 421 1 965 815
Bjarne Dybvik Konserndirektør Kraft 886 877 196 585 90 336 1 173 798
Ole Bent Søreide Konserndirektør HR og organisasjon 1 235 889 294 664 148 092 1 678 645
Jannicke Lindvik Konserndirektør Kommunikasjon 933 873 74 371 56 092 1 064 336
Sum 11 236 498 1 876 841 975 408 14 088 747
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
87
SFE Årsrapport 2021
Konsernleiinga har ikkje motteke godtgjeringar eller økonomiske fordelar fra andre føretak i konsernet enn det som er vist over.
Det er ikkje gjeve tilleggsgodtgjering for spesielle tenester utanfor dei normale funksjoner for ein leiar. Årets rekneskapsførte
pensjonskostnad reflekterer perioden den tilsette har vore i konsernleiinga.
Godtgjersle til styret og revisjonsutval, samt deltaking på styremøter
2021 Styre- Revisjons- Deltaking på
Beløp i heile kroner godtgjersle utval Sum styremøte
Per Atle Kjøllesdal (01.01-21.06) 90 498 0 90 498 3
Sigurd Reksnes (22.06-31.12) 92 502 0 92 502 3
Jannicke Hilland 101 000 0 101 000 6
Arvid Andenæs 87 948 29 796 117 744 7
Arvid Lillehauge (01.01-21.06) 43 548 0 43 548 3
Jan Helge Dale 87 948 0 87 948 7
Olin Johanne Henden 87 948 29 796 117 744 7
Henrik Oppen (22.06-31.12) 44 400 0 44 400 4
Kjell Asle Bakkebø 87 948 29 796 117 744 7
Kevin Denton 87 948 0 87 948 7
Erling Austrheim 87 948 0 87 948 7
Sum 899 636 89 388 989 024
2020 Styre- Revisjons- Deltaking på
Beløp i heile kroner godtgjersle utval Sum styremøte
Per Atle Kjøllesdal 177 996 0 177 996 12
Jannicke Hilland 50 000 0 50 000 5
Ketil Konglevoll 48 500 0 48 500 5
Arvid Andenæs 75 084 14 748 89 832 12
Anne Marit Steen 10 512 3 562 14 074 0
Arvid Lillehauge 85 596 0 85 596 12
Jan Helge Dale 85 596 0 85 596 11
Olin Johanne Henden 85 596 28 998 114 594 12
Geir Magne Evebø 42 048 14 250 56 298 5
Kjell Asle Bakkebø 85 596 14 748 100 344 12
Kjartan Skår 42 048 0 42 048 5
Kevin Denton 43 548 0 43 548 6
Erling Austrheim 43 548 0 43 548 7
Sum 875 668 76 306 951 974
Styret har ikkje avtale om anna vederlag enn styrehonorar og vederlag for deltaking i utvalgsarbeid, og det er heller ikke gjeve lån eller
stilt sikkerhet til fordel for medlemar av styret.
Styregodtgjersla Jannicke Hilland, Ketil Konglevoll og Anne Marit Steen har hatt rett til, er utbetalt deira arbeidsgjevar. Overfor styret
føreligg det ingen forpliktingar utover ordinært styrehonorar. Konsernsjefen er tilsett på fastløn og har fri bil. Konsernsjefen har rett til
eingongsutbetaling av etterløn tilsvarande løn og tilleggsytingar i 12 månadar ved fråtrede.
Dei øvrige leiande tilsette har bilordning vurdert etter tenestleg behov. For leiande tilsette er det avtalt innbetaling av eit årleg innskot
på 12% utover 12G til eigen innskotspensjon. Ingen av dei leiande tilsette, unnateke konsernsjef, har særskilt avtale om godtgjersle
ved opphøyr av arbeidsforholdet. Av leiande tilsette har Ola Lingaas og Asgeir Aase høve til å gå over i anna stilling etter 62 år og
rett til tidlegpensjon mellom 64 og 67 år med 66% av lønsgrunnlaget. Arbeidsgjevar kan også be om at leiande tilsette tek tidleg
pensjon frå 64 år.
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
88
SFE Årsrapport 2021
NOTE 35
NÆRSTÅANDE PARTAR
Alle datterselskap som er opplista i note 4 er nærstående partar av SFE. Mellomverande og transaksjoner mellom konsoliderte
selskap vert eliminerte i SFE sitt konsernrekneskap og vert ikkje vist i denne noten.
Personar som vert vist i note 33 er ein del av konsernet si leiing eller styre og er også nærståande partar av SFE.
Tabellen under viser transaksjonar og mellomværande med nærståande partar klassifisert som tilknytta selskap eller felleskontrollert
verksemd og som ikkje er eliminert i konsernrekneskapen.
Beløp i tusen kroner 2021 2020
Inntekter 690 648 183 770
Kostnader 65 581 16 380
Fordringar ved periodens slutt 334 424 29 247
Varige driftsmiddel ved periodens slutt 351 550 273 150
Beløp i tusen kroner Nærstående part 2021 2020
I brutto driftsinntekter inngår:
Sal tenester Eigar 4 667 57 116
Sal tenester Tilknytta selskap 26 144 88 684
Sal av kraft Tilknytta selskap 638 138 34 855
Sal tenester Felleskontrollert verksemd 1 177 1 442
Sal av kraft Felleskontrollert verksemd 6 252 1 673
I driftskostnader inngår:
Sal tenester Eigar 1 057 2 705
Kjøp av kraft Tilknytta selskap 57 204 9 844
Sal tenester Felleskontrollert verksemd 7 320 3 831
I finansinntekter og kostnader inngår:
Finansinntekt finansiell leigeavtale Tilknytta selskap 14 271 13 288
I varige driftsmiddel inngår:
Kjøp varige driftsmiddel Felleskontrollert verksemd 98 496 110 097
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
89
SFE Årsrapport 2021
NOTE 36
KONSOLIDERTE SELSKAP
Aksjar i konsoliderte datterselskap
Forretnings- Eigar og
Navn kontor Morselskap stemmeandel
Sogn og Fjordane Energi AS Sandane
Linja AS Florø Sogn og Fjordane Energi AS 100 %
SFE Produksjon AS Sandane Sogn og Fjordane Energi AS 100 %
Firdakraft AS Sandane SFE Produksjon AS 100 %
Bremangerlandet Vindpark AS Sandane SFE Produksjon AS 100 %
Lutelandet Energipark AS Sandane SFE Produksjon AS 100 %
Jølstra Kraft DA Førde SFE Produksjon AS 50 %
Svelgen Kraft Holding AS Sandane SFE Produksjon AS 56 %
Svelgen Kraft AS Sandane Svelgen Kraft Holding AS 100 %
INNHALDSSIDE > KONSERN > NOTAR
90
SFE Årsrapport 2021
(Beløp i 1000 kr.) Notar 2021 2020
Driftsinntekter:
Salsinntekter 2 66 517 78 074
Sum driftsinntekter 66 517 78 074
Driftskostnader:
Løn og sosiale kostnader 3 43 386 44 815
Avskrivingar 8 5 824 5 652
Eigedomsskatt/avgifter 5 118 115
Andre driftskostnader 3,4 26 871 20 078
Sum driftskostnader 76 199 70 660
Driftsresultat -9 682 7 414
Finansinntekter og finanskostnader:
Inntekt på investering i datterselskap 9 -111 003 84 509
Inntekt på investering i tilknytta selskap 9 7 880 10 155
Renteinntekt fra foretak i samme konsern 6 80 325 68 331
Anna renteinntekt 6 8 468 107 785
Anna finansinntekt 6 235 207
Rentekostnad til foretak i samme konsern 6 1 881 1 085
Anna rentekostnad 6 85 793 88 558
Netto finanskostnad -101 768 181 344
Resultat før skatt -111 450 188 758
Overskotsskatt 7 -1 857 1 175
Resultat etter skatt -109 593 187 583
Overføringar:
Avsett til utbytte 17 0 75 058
Overført fond for vurderingsforskjellar 17 -99 162 134 912
Overført annan eigenkapital 17 -10 431 -22 387
Sum overføringar -109 593 187 582 V
RESULTATREKNESKAP
SOGN OG FJORDANE ENERGI AS
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > RESULTATREKNESKAP
91
SFE Årsrapport 2021
(Beløp i 1000 kr.)
EIGEDELAR Notar 31.12.21 31.12.20
Immaterielle eigedelar
Utsatt skattefordel 7 0 3 240
Sum immaterielle eigedelar 0 3 240
Varige driftsmiddel
Tomtar, bygningar o.a. fast eigedom 8 49 272 49 590
Diverse anleggsaktiva 8 10 958 15 025
Sum varige driftsmiddel 60 230 64 614
Finansielle driftsmiddel
Investeringar i datterselskap 9 2 104 998 2 214 162
Lån til foretak i same konsern 11 3 556 123 3 206 123
Investeringar i tilknytta selskap 9 218 157 209 085
Investering i felleskontrollert verksemd 1 679 750
Investeringar i aksjar og andelar 9 9 468 4341
Obligasjonar og andre fordringar 10 4 333 100
Sum finansielle anleggsmiddel 5 894 759 5 634 560
Sum anleggsmiddel 5 954 989 5 702 415
Fordringar
Kundefordringar 11 2 635 671
Andre kortsiktige fordringar 11 262 153 209 869
Sum fordringar 264 788 210 540
Investeringar
Bankinnskot, kontantar 13 73 616 441 141
Sum omløpsmiddel 338 404 651 681
SUM EIGEDELAR 6 293 393 6 354 097
BALANSE 31.12.2021
SOGN OG FJORDANE ENERGI AS
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > BALANSE
92
SFE Årsrapport 2021
GJELD OG EIGENKAPITAL NOTE 31.12.2021 31.12.2020
Innskoten eigenkapital
Aksjekapital 14,15 774 590 774 590
Overkurs 14 240 102 240 102
Sum innskoten eigenkapital 1 014 691 1 014 691
Opptent eigenkapital
Fond for vurderingsforskjeller 14 495 441 594 604
Anna eigenkapital 14 970 284 950 803
Sum opptent eigenkapital 1 465 725 1 545 407
SUM EIGENKAPITAL 2 480 416 2 560 098
Gjeld
Avsetting for forpliktingar
Pensjonsforpliktingar 16 16 030 36 566
Utsett skatt 355 0
Sum avsetting for forpliktingar 16 386 36 566
Anna langsiktig gjeld
Obligasjonslån 17,18 3 568 976 3 196 214
Sum anna langsiktig gjeld 3 568 976 3 196 214
Kortsiktig gjeld
Leverandørgjeld 11 4 434 4 377
Betalbar skatt 7 0 1 021
Skuldig offentlege avgifter 3 581 2 321
Utbytte 0 75 058
Anna kortsiktig gjeld 11 219 600 478 441
Sum kortsiktig gjeld 227 615 561 218
Sum gjeld 3 812 977 3 793 998
SUM GJELD OG EIGENKAPITAL 6 293 393 6 354 097
Sandane, 28.04.2022
Sigurd Erlend Reksnes Jannicke Hilland Arvid Andenæs
-styreleiar- -nestleiar-
Olin Johanne Henden Jan Helge Dale Kjell Asle Bakkebø
Kevin Denton
Erling Austreim Henrik Oppen
Johannes Rauboti
-konsernsjef-
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > BALANSE
93
SFE Årsrapport 2021
(Beløp i 1000 kr) 2021 2020
KONTANTSTRAUM FRÅ OPERASJONELLE AKTIVITETAR
Ordinært resultat før skattekostnad -111 450 188 757
Betalte skattar i perioden -1 020 -33 995
Avskrivingar 5 824 5 652
Kostnad(+)/Inntekt (-) frå invest i datterselskap utan kontanteff 111 003 -84 509
Kostnad(+)/Inntekt (-) frå invest i tilknytta selskap utan kontanteff -7 881 -10 155
Gevinst ved sal av aksjar -96 -88 542
Gevinst ved sal av varige driftsmiddel -20 -12 015
Endring i kundefordringar -1 964 2 670
Endring i leverandørgjeld 57 995
Endring i pensjonsforpliktingar -2 556 -168
Endring i andre tidsavgrensingspostar -312 564 527 383
Netto kontantstraum frå operasjonelle aktivitetar -320 668 496 074
KONTANTSTRAUM FRÅ INVESTERINGSAKTIVITETAR:
Utbetalingar ved kjøp/tilverking av varige driftsmiddel -1 516 -5 614
Utbetalingar ved kjøp av aksjar og andelar -7 264 -2 952
Innbetalingar ved sal av aksjar og andelar 955 44 007
Innbetaling ved sal av varige driftsmiddel 97 24 953
Innbetaling frå utlån 0 54 085
Netto kontantstraum frå investeringsaktivitetar -7 728 114 478
KONTANTSTRAUM FRÅ FINANSIERINGSAKTIVITETAR:
Innbetalingar ved opptak av ny langsiktig gjeld 550 000 500 000
Utbetalingar ved nedbetaling av langsiktig gjeld -177 238 -27 238
Utbetaling ved utlån -354 233 -1 113 077
Mottak av konsernbidrag 65 000 188 000
Utbetalt konsernbidrag -55 500 -25 700
Utbetaling av utbytte -75 058 -119 752
Innbetaling av tilleggsutbytte 7 900 0
Netto kontantstraum frå finansieringsaktivitetar -39 129 -597 767
Netto endring i kontantar og ekvivalentar -367 525 12 786
Behaldning av kontantar og ekvivalentar 1.1 441 141 428 356
Behaldning av kontantar og ekvivalentar 31.12 73 616 441 141
KONTANTSTRAUMANALYSE
SOGN OG FJORDANE ENERGI AS
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > KONTANTSTRAUMANALYSE
94
SFE Årsrapport 2021
KLIKK PÅ TITTEL FOR Å GÅ TIL SIDA
Note 2 Salsinntekter ...................................................................................................................................................................................... 97
Note 3 Lønskostnader, tall tilsette, godtgjeringar med meir .................................................................................................... 97
Note 4 Andre driftskostnader .................................................................................................................................................................. 99
Note 5 Eigedomsskatt, avgifter og godtgjersler ............................................................................................................................ 99
Note 6 Finanskostnader og –inntekter ............................................................................................................................................... 99
Note 7 Skattar ................................................................................................................................................................................................ 100
Note 8 Varige driftsmiddel ........................................................................................................................................................................ 101
Note 9 Investeringar i aksjar, datterselskap og tilknytta selskap ......................................................................................... 101
Note 10 Utlån/Langsiktige fordringar ................................................................................................................................................ 102
Note 11 Mellomverande mellom selskap i same konsern og transaksjonar mellom nærståande partar ......... 103
Note 12 Finansiell marknadsrisiko ....................................................................................................................................................... 103
Note 13 Bank ................................................................................................................................................................................................... 104
Note 14 Eigenkapital ................................................................................................................................................................................... 104
Note 15 Aksjekapital og aksjonærinformasjon ............................................................................................................................. 105
Note 16 Pensjonskostnader og – forpliktingar .............................................................................................................................. 105
Note 17 Renteberande gjeld og avsettingar ..................................................................................................................................... 108
Note 18 Pansettingar og garantiar ........................................................................................................................................................ 109
Note 19 Informasjon om datterselskap .............................................................................................................................................. 109
Note 1 Rekneskapsprinsipp ....................................................................................................................................................................... 95
NOTAR SOGN OG FJORDANE ENERGI AS 2021
INNHALD
SIDE
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
95
SFE Årsrapport 2021
NOTE 1
REKNESKAPSPRINSIPP
Sogn og Fjordane Energi AS er ført i samsvar med rekneskapslova av 1998 og reglane for god rekneskapsskikk i Noreg.
GRUNNLEGGANDE FORHOLD
Årsrekneskapen for Sogn og Fjordane Energi AS består av resultatrekneskap, balanse, kontantstraumanalyse og noteopplysningar.
Alle interne resultat- og balansepostar som skuldast interne transaksjonar er utlikna. Ved konsolideringa er anskaffelseskostnaden
til aksjane i datterselskapa eliminert mot eigenkapitalen på oppkjøpstidspunktet. Meir- og mindreverdiar av aksjane i datterselskapa
i forhold til bokført eigenkapital i selskapet er i konsernrekneskapen fordelt til dei ulike eigedelane i datterselskapa og vert avskrive
planmessig.
PRINSIPP FOR INNTEKTS- OG KOSTNADSFØRING
Inntektsføring i rekneskapen skjer ved levering av varer eller tenester til kunde. Kostnader vert medteke i rekneskapen i den perioden
dei påløper. Det er ikkje kostnadsført avsettingar til periodisk vedlikehald.
HOVUDREGEL FOR VURDERING OG KLASSIFISERING AV BALANSEPOSTAR
Eigedelar som er bestemt til varig eige eller bruk er klassifisert som anleggsmiddel. Andre eigedelar er klassifisert som omløpsmiddel.
Fordringar som skal tilbakebetalast innan eit år er klassifisert som omløpsmiddel. Ved klassifisering av kortsiktig og langsiktig
gjeld er tilsvarande kriterium lagt til grunn. Anleggsmiddel er vurdert til anskaffelseskost, men vert nedskrive til verkeleg verdi når
verdifallet ikkje forventast å vere forbigåande. Dersom anleggsmiddelet har avgrensa økonomisk levetid vert det avskrive planmessig
over levetida. Ved vurdering av omløpsmiddel er lågaste verdis prinsipp nytta, slik at omløpsmiddel er vurdert til lågaste verdi av
anskaffelseskost og marknadsverdi.
Langsiktig gjeld vert balanseført til pari kurs. Kortsiktig gjeld vert balanseført til motteke beløp på lånetidspunktet, og vert ikkje opp-
skrive til verkeleg verdi som følgje av renteendring.
Enkelte postar er vurdert etter andre reglar og desse er det gjort greie for nedanfor.
VARIGE DRIFTSMIDDEL OG AVSKRIVINGAR
Varige driftsmiddel vert avskrive lineært over forventa levetid. Avskriving vert som hovudregel starta året etter investeringsåret.
Eigne investeringsarbeid vert aktiverte på driftsmiddelet etter marknadsmessig timesats. Det vert aktivert byggelånsrenter på større
investeringar med byggetid på meir enn 6 månadar, medan mindre investeringar ikkje vert aktiverte med byggelånsrenter. Vedlikehalds-
utgifter vert kostnadsførte når utgifta vert betalt.
NOTAR
SOGN OG FJORDANE ENERGI AS 2021
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
96
SFE Årsrapport 2021
FORDRINGAR
Kundefordringar og andre fordringar er oppført til pålydande etter frådrag for avsetting til forventa tap. Avsetting til tap er gjort på
grunnlag av ei individuell vurdering av den enkelte fordring. I tillegg er det for andre kundefordringar avsett ei uspesifisert avsetting
for å dekke forventa tap.
AKSJAR I DOTTERSELSKAP OG TILKNYTTA SELSKAP
Investeringar i datterselskap og tilknytta selskap er vurdert etter eigenkapitalmetoden.
PENSJONAR
Selskapet har både ytelsespensjon og innskotspensjon.
Ytelsespensjon:
Sogn og Fjordane Energi AS rekneskapsfører pensjon i samsvar med IAS 19 slik NRS 6 gir høve til. Årlege estimatavvik vert
balanseført mot eigenkapitalen. Estimert pensjonskostnad ved utløpet av forrige rekneskapsår dannar grunnlaget for pensjons-
kostnaden for neste år. Avvik mellom estimert pensjonskostnad og faktisk pensjonskostnad vert balanseført direkte mot eigen-
kapitalen saman med aktuarielle gevinstar og tap i perioden. Ved rekneskapsføring av pensjon er lineær oppteningsprofil og forventa
sluttlønn som oppteningsgrunnlag lagt til grunn. Arbeidsgjevaravgift er inkludert i tala. Pensjonsmidlane vert vurdert til verkeleg verdi.
Innskotspensjon:
I ei innskotsordning betaler selskapet årleg det selskapet har forplikta seg til ved avtale. Selskapet har ikkje ytterlegare forpliktingar
utover denne betalinga. Innskotet vert ført som ein lønskostnad når det vert betalt.
PRINSIPP FOR KONTANTSTRAUMANALYSE
Kontantstraumanalyse er utarbeida med basis i den indirekte metoden. Dette medfører at ein i analysa tek utgangspunkt i foretaket
sitt årsresultat for å kunne presentere kontantstraumar tilført frå høvesvis ordinær drift, investeringsverksemda og finansierings-
verksemda.
SKATTAR
Overskotsskatt vert berekna etter dei ordinære skattereglane. Skattekostnaden i resultatrekneskapen er samansett av betalbar
skatt og endring i utsett skattefordel/skatteforplikting. Betalbar skatt vert berekna på grunnlag av året sitt skattemessige resultat.
Utsett skattefordel/skatteforplikting vert berekna på grunnlag av midlertidige skilnader mellom rekneskapsmessige og skattemessige
verdiar. Utsett skatt er rekna etter nominell verdi.
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
97
SFE Årsrapport 2021
NOTE 2
SALSINNTEKTER
Mor
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Eksterne husleigeinntekter 421 549
Driftsinntekter 5 884 3 098
Salsgevinst 20 12 015
Sal av tenester konserninternt 60 192 62 413
Sum salsinntekter 66 517 78 074
NOTE 3
LØNSKOSTNAD, ANTAL TILSETTE,
GODTGJERINGAR MED MEIR
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Løn 31 167 31 518
Arbeidsgjevaravgift 4 120 3 609
Pensjonskostnader 4 812 4 709
Andre ytingar 3 288 4 979
Sum 43 386 44 815
Tal årsverk 34,6 36,3
Tal menn 24 20
Tal kvinner 18 19
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
98
SFE Årsrapport 2021
Ytingar til leiande tilsette:
Beløp i 1000 kr Løn Pensjons- Anna Sum
utgifter godtgjering
Konsernsjef Johannes Rauboti 2 505 454 155 3 114
Konserndirektør Strategi og utvikling Erling Sande (01.01.-31.08) 953 106 89 1 148
Konserndirektør Økonomi- og finans Martin Holvik 1 361 151 142 1 654
Konserndirektør HR og organisasjon Ole Bent Søreide 1 267 470 148 1 886
Konserndirektør Kommunikasjon Jannicke Lindvik 1 170 132 148 1 450
Konserndirektør IKT og digitalisering Bjarte Lofnes Hauge (01.09-31.12) 390 41 45 476
Ytingar til konsernstyret
Beløp i 1000 kr Styre- Honorar Sum
godtgjersle revisjonsutval
Styreleiar Per Atle Kjøllesdal (01.01-21.06) 90 0 90
Styreleiar Sigurd Reksnes (22.06-31.12) 93 0 93
Nestleiar Jannicke Hilland 101 0 101
Arvid Andenæs 88 30 118
Arvid Lillehauge (01.01-21.06) 44 0 44
Jan Helge Dale 88 0 88
Olin Johanne Henden 88 30 118
Henrik Oppen (22.06-31.12) 44 0 44
Kjell Asle Bakkebø 88 30 118
Kevin Denton 88 0 88
Erling Austrheim 88 0 88
Styregodtgjersla Jannicke Hilland har rett til er utbetalt til arbeidsgjevar. Overfor styret føreligg det ingen forpliktingar utover
ordinært styrehonorar. Konsernsjef er tilsett på fastløn og har fri bil. Konsernsjef har rett til eingongsutbetaling av etterløn tilsvarande
løn og tilleggsytingar i 12 månadar ved fråtrede.
Dei øvrige leiande tilsette har bilordning vurdert etter tenestleg behov. For leiande tilsette er det avtalt innbetaling av eit årleg innskot
på 12% utover 12G til eigen innskotspensjon. Ingen av dei leiande tilsette, unnateke konsernsjef, har særskilt avtale om godtgjersle ved
opphøyr av arbeidsforholdet. Av leiande tilsette har Ola Lingaas og Asgeir Aase høve til å gå over i anna stilling etter 62 år og rett til
tidlegpensjon mellom 64 og 67 år med 66% av lønsgrunnlaget. Arbeidsgjevar kan også be om at leiande tilsette tek tidleg pensjon frå
64 år.
Kostnader til revisor:
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Revisjonshonorar, valt revisor 313 120
Revisjonshonorar andre revisorer 0 100
Rådgjevingstenester 0 0
Attestasjonstenester 0 0
Andre tenester utanfor revisjonen 7 9
Tenester frå samarbeidande selskap 91 0
Sum 411 229
Beløpa over viser godtgjersle til Ernst&Young AS, og samarbeidande selskap for revisjon og revisjonsrelaterte tenester, samt
godtgjersle for andre tenester. Kostnadane er utan meirverdiavgift.
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
99
SFE Årsrapport 2021
NOTE 4
ANDRE DRIFTSKOSTNADER
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Reparasjonar og vedlikehald 8 542 8 428
Forsikringar 196 194
Leigekostnader 793 868
Andre driftskostnader 17 340 10 588
Sum andre driftskostnader 26 871 20 078
NOTE 5
EIGEDOMSSKATT, AVGIFTER OG GODTGJERSLER
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Konsesjons- og tilsynsavgifter 5 5
Eigedomsskatt 113 110
Sum eigedomsskatt, avgifter og godtgjersler 118 115
NOTE 6
FINANSKOSTNADER OG –INNTEKTER
Hovuddelen av rentekostnadene er knytt til obligasjonslån og banklån. For å styre netto rentekostnad nyttar SFE rentederivat
som t.d. swap-avtaler. Rentederivat som ikkje tilfredsstiller krava til sikringsbokføring, vert rekneskapsført til verkeleg verdi over
resultatet, medan for rentederivat som tilfredsstiller krava til sikringsbokføring, blir løpande resultat av sikringa bokført saman med
rentekostnader for det underliggande sikringsobjektet (lånet). Pr. 31.12.2021 har SFE berre rentederivat som tilfredsstiller krava til
sikringsbokføring. Rentederivata har pr.31.12.21 ein netto marknadsverdi på 2,4 mill. før skatt.
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
100
SFE Årsrapport 2021
NOTE 7
SKATTAR
7a) Skilnad mellom resultat før skattekostnad og årets skattegrunnlag alminneleg inntekt.
Betalbar skatt i årets skattekostnad knytt til alminneleg inntekt kjem fram slik:
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Resultat før skattekostnad -111 450 187 758
Permanente skilnader -110 -88 595
Inntekt på investering i datterselskap 111 003 -84 509
Inntekt på investering i felleskontrollerte 192 0
verksemder
Inntekt på investering i tilknytta selskap -8 072 -10 155
Endring i midlertidige skilnader 482 -10 356
Nedskriving aksjepostar 0
Motteke konsernbidrag 6 800 65 000
Avgjeve konsernbidrag -55 500
Grunnlag betalbar skatt -1 154 4 642
7b) Grunnlag for berekning av utsett skatt og brukt skattesats.
Spesifikasjon av skatteeffekten av midlertidige skilnader og underskot til framføring for skatt på alminneleg inntekt:
Beløp i 1000 kr 31.12.21 31.12.20
Anleggsmiddel -1 916 -2 036
Gevinst og tapskonto -1 878 -2 347
Framførbart underskot 254 0
Pensjonsforplikting 3 229 7 823
Langsiktig gjeld 0 0
Kortsiktig gjeld -45 -200
Sum -355 3 240
Ikkje balanseført utsett skatt 0 0
Netto utsett fordel/gjeld -355 3 240
Effekt endring skatteprosent 0
Netto utsett fordel i balansen -355 3 240
Utsett skattefordel er oppført med utgangspunkt i framtidig inntekt.
7c) Spesifikasjon av skattekostnaden
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Skatt på alminneleg inntekt 0 0
Årets betalbare skatt på alminneleg inntekt 0 1 021
Skatteeffekt konsernbidrag -1 496 -2 090
For mykje/lite avsett skatt tidlegare år -1 -20
Endring utsett skattefordel alminneleg inntekt 3 595 -914
Effekt endring skatteprosent 0 0
Endring utsett skatt ført direkte mot EK (pensjon) -3 955 3 178
Perioden sin skattekostnad på alminneleg inntekt -1 857 1 175
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
101
SFE Årsrapport 2021
NOTE 8
VARIGE DRIFTSMIDDEL
Inventar, utstyr, Bustadhus, tomter Sum varige
(beløp i 1000 kroner) materiell Adm.bygg og hytter Anlegg i arbeid driftsmiddel
Anskaffelseskost 31.12.20 52 537 68 000 10 255 0 130 793
Tilgang kjøpte driftsmiddel 2021 1 516 0 0 1 516 3 032
Avgang 2021 77 0 0 1 516 1 593
Akkumulert 41 543 30 448 9 0 72 001
avskriving 31.12.21
Balanseført verdi 31.12.21 12 434 37 552 10 246 0 60 231
Årets ordinære avskrivingar 4 031 1 790 3 0 5 824
Antatt økonomisk levetid (snitt) år 13,1 år 50 år
NOTE 9
INVESTERINGAR I AKSJAR, DOTTERSELSKAP OG TILKNYTTA SELSKAP
Forretnings Eigardel/ Anskaff. Balanseført
Beløp i 1000 kr kontor stemmeandel SFE -kostnad verdi
Fjord Invest AS Førde 5,7% 7 975 500
Fjord Invest Sørvest AS Førde 6,1% 4 000 0
Inviro AS Nordfjordeid 6,5% 200 200
eSmart Systems AS Halden 5,3% 3 793 3 793
Andre selskap <15% 139 129
Eviny Elsikkerhet AS Bergen 10% 4 846 4 846
Sum andre aksjar 20 953 9 468
7d) Spesifikasjon av betalbar skatt i balansen
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Betalbar skatt på årets alminneleg inntekt 1 750 -1 069
Skatteeffekt motteke konsernbidrag -1 496 2 090
Skuldig betalbar skatt i balansen 254 1 021
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
102
SFE Årsrapport 2021
Datterselskap
SFE Sum dotter-
Beløp i 1000 kr Produksjon AS Linja AS Flikk AS selskap
Forretningskontor Sandane Florø Sandane
Eigarandel 01.01 100% 100% 100%
Eigarandel 31.12 100% 100% 0%
Stemmeandel 100% 100% 0%
Balanse 01.01.2021 1 458 015 747 409 8 737 2 214 162
Konsernbidrag -4 680 -624 0 -5 304
Andel årets resultat -149 056 38 047 6 -111 003
Estimatavvik pensjonar 4 303 11 585 0 15 888
Utbytte 0 0 -7 900 -7 900
Sal av aksjar 0 0 -844 -844
Balanse 31.12.21 1 308 582 796 417 0 2 104 999
Beløp i 1000 kr Enivest AS Wattn AS HyFuel AS Skipskraft AS Elbåtlader DA
Tilknytta selskap Tilknytta selskap Tilknytta selskap Fellskontrollert Fellskontrollert
verksemd verksemd
Forretningskontor Førde Ålesund Florø Florø Bergen
Eigarandel 01.01 38,75% 32,5% 50% 50% 50%
Eigarandel 31.12 38,75% 26,5% 33% 50% 50%
Stemmeandel 38,75% 26,5% 33% 50% 50%
Balanse 01.01.2021 53 997 155 073 15 0 750
Kjøp av aksjar/andelar 0 0 1 000 1 035 100
Sal aksjar/andelar 0 0 0 -15 0
Endring eigenkapital 0 1 481 211 0 0
Andel årets resultat 9 819 -2 035 -1 404 -42 -149
Balanse 31.12.2021 63 815 154 520 -179 978 701
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
NOTE 10
UTLÅN/LANGSIKTIGE FORDRINGAR
2021 2020
HyFuel AS 100 100
eSmart Systems AS 4 233 0
Sum utlån/langsiktige fordringar 4 333 100
103
SFE Årsrapport 2021
NOTE 12
FINANSIELL MARKNADSRISIKO
SFE-konsernet har ein vedteken finansstrategi for å handtere risiko knytt til finansmarknaden. For innlåna er det definert reglar for
rentedurasjon og spreiing av forfallstidspunkt. Det er etablert rutiner som sørgjer for at dei vedtekne rammene vert haldne. Ein del av
låneportefølja har lang rentebinding. SFE har pr 31.12.2021 trekkrettavtale (back-stop) på 500 mill. kroner og kassekredittavtale på
300 mill. kroner i Danske Bank. SFE er utsett for valutarisiko gjennom etablering av lån i EUR i morselskapet. Denne valutarisikoen blir
redusert gjennom at EUR-lånet fullt ut vert nytta som sikringsinstrument ved kontantstraumsikring av konsernet sine inntekter i EUR
frå kraftproduksjon.
SFE nyttar rentebytteavtalar for styring av renterisiko. Konsernstyret har vedteke ein finansstrategi for konsernet som set rammer
for konsernet si renteeksponering. Rentebindinga (durasjon) for SFE si låneportefølje skal vere mellom 1 år og 5 år. Ved utgangen av
2021 var durasjonen på 3,00 år. Det er etablert sikringsrelasjonar for alle rentebytteavtalane som tilfredsstiller krava til sikrings-
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
NOTE 11
MELLOMVERANDE MELLOM SELSKAP I SAME KONSERN OG
TRANSAKSJONAR MELLOM NÆRSTÅANDE PARTAR
Kundefordringar Andre kortsiktige fordringar Utlån
Beløp i 1000 kr 2021 2020 2021 2020 2021 2020
Foretak i same konsern 2 324 380 255 524 204 273 3 556 123 2 868 068
Sum 2 324 380 255 524 204 273 3 556 123 2 868 068
Leverandørgjeld Anna kortsiktig gjeld Langsiktig gjeld
Beløp i 1000 kr 2021 2020 2021 2020 2021 2020
Foretak i same konsern 69 29 168 028 433 778 0 0
Sum 69 29 168 028 433 778 0 0
Beløp i 1000 kr 2021 2020
Sal av fellestenester 60 192 62 413
Kjøp av fellestenester 1 003 572
Netto renteinntekt 80 374 68 065
Ved utgangen av 2021 er SFE Produksjon AS og Linja AS 100% eigde av morselskapet Sogn og Fjordane Energi AS.
SFE Produksjon AS eig 100% av Firdakraft AS, Bremangerlandet Vindpark AS og Lutelandet Energipark AS og 56% av
Svelgen Kraft Holding AS. Svelgen Kraft Holding AS eig 100% av Svelgen Kraft AS.
Prisinga av tenester er basert på forretningsmessige vilkår og prinsippet om armlengdes avstand.
104
SFE Årsrapport 2021
bokføring. Urealisert vinst på rentebytteavtalane pr. 31.12.2021 er ca. 2,4 mill. kroner (påløpne renter ikkje inkludert).
SFE har pr. 31.12.2021 følgjande rentebytteavtalar:
Rentebytteavtalar pr. 31.12.2021 Beløp (mill. kr) Start Slutt SFE mottek SFE betalar Rekneskapsprinsipp
Swap 100 2013 2023 4,95 % 3 mnd Nibor Sikringsbokføring
+ 145 punkt
NOTE 13
BANK
Beløp i 1000 kr 31.12.21 31.12.20
Bundne middel 2 808 2 724
Øvrige bankkonti 70 809 438 417
Sum 73 616 441 141
Av dette er 1,8 MNOK bundne skattetrekksmiddel.
Konsernet har ein kassekreditt på 300 MNOK og trekkrettavtale på 500 MNOK som er unytta pr. 31.12.2021.
NOTE 14
EIGENKAPITAL
Annan Fond for vurderings-
Beløp i 1000 kr. Aksjekapital Overkurs eigenkapital forskjeller Sum
Eigenkapital 31.12.2020 774 590 240 101 950 803 594 604 2 560 098
Årets endring aksjar døtre/tilknytta selskap 0 0 99 162 -99 162 0
Andre endringar 0 0 0 0 0
Emisjon 0 0 0 0 0
Endring pensjonsforplikting ført mot eigenkapital 0 0 14 024 0 14 024
Endring pensjonsforplikting ført mot eigenkapital i døtre 0 0 15 888 0 15 888
Årets resultat 0 0 -109 593 0 -109 593
Utbetalt utbytte 0 0 0 0 0
Føreslege utbytte 0 0 0 0 0
Eigenkapital 31.12.2021 774 590 240 101 970 284 495 441 2 480 416
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
105
SFE Årsrapport 2021
NOTE 16
PENSJONSKOSTNADER OG – FORPLIKTINGAR
KONSERNET SINE PENSJONSORDNINGAR
SFE-konsernet har to parallelle pensjonsordningar som oppfyller krava i lov om obligatorisk tenestepensjon og samsvarande tariffesta
AFP-ordningar. Det er ein offentleg kollektiv pensjonsordning (ytelsesplan) og tenestepensjon med innskotsordning. Personell født i
1963 eller seinare er overført til innskotsordninga med verknad frå 01.januar 2020. Påslagsordninga i ny offentleg tenestepensjon som
vart vedteke av Stortinget i juni 2019 er derfor ikkje innført.
Innskotsordning
Innskotsatsane som vert betalt av arbeidsgjevar er 6 % av løn opp til 7,1 G og 18 % for løn mellom 7,1 G og 12 G.
Ytelsesplan i sikra (fondsbasert) ordning som er lukka
Sogn og Fjordane Energi har ein offentleg, kollektiv ytelsesordning som er lukka. SFE er medlem i Bergenhalvøens Kommunale
Kraftselskap (Eviny) si pensjonskasse. Pensjonsordninga er ei bruttoordning tilsvarande offentlege ordningar. Den gir dei tilsette ei
bestemt framtidig pensjonsyting basert på talet på år med opptening og lønsnivået ved pensjonsalder.
Ytelsesplanen omfattar alders-, uføre-, etterlatte og barnepensjon. Alderspensjonen utgjer ved full opptening 66% av
pensjonsgrunnlaget for løn opp til 12G. Alle født i 1943 eller seinare vil få pensjonen sin justert for levealder, noko som kan føre til ei
pensjonsutbetaling som er mindre enn 66% av pensjonsgrunnlaget. Pensjonen vert regulert i samsvar med regelverket for offentleg
pensjon. Ordninga vert finansiert ved at medlemmane betaler 2% av pensjonsgrunnlaget, ved avkasting på midlar i pensjonsordninga
og ved at resterande pensjonspremie vert dekka av Sogn og Fjordane Energi.
Avtalefesta pensjon og ytelsesplan i usikra (ikkje fondsbaserte) ordningar
Dei usikra ordningane er lukka. Dei usikra ordningane er AFP (avtalefesta pensjon) for tilsette med ytelsespensjon (offentleg ordning)
og driftspensjonsordning for enkelte tilsette med løn over 12 G. Desse er samla presentert som usikra ordning.
NOTE 15
AKSJEKAPITAL OG AKSJONÆRINFORMASJON
Aksjonærar 31.12.2021 A-Aksjar B-Aksjar Sum aksjar Sum pålydande Eigardel
Sogn og Fjordane Holding AS 2 556 604 1 278 300 3 834 904 383 490 400 49,51 %
Eviny AS 1 900 275 950 138 2 850 413 285 041 300 36,80 %
Kinn kommune 239 537 119 769 359 306 35 930 600 4,64 %
Gloppen kommune 178 385 89 192 267 577 26 757 700 3,45 %
Bremanger Eigedom AS 127 495 63 748 191 243 19 124 300 2,47 %
Askvoll kommune 76 314 38 157 114 471 11 447 100 1,48 %
Stad kommune 81 347 40 676 122 023 12 202 300 1,57 %
Sunnfjord kommune 3 974 1 988 5 962 596 200 0,08 %
Totalt 5 163 931 2 581 968 7 745 899 774 589 900
A-aksjane kan berre eigast av aktørar som kan definerast som offentlege etter industrikonsesjonslova. Forøvrig er det ingen skilnader
mellom A og B-aksjane.
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
106
SFE Årsrapport 2021
Det vert ikkje gitt statstilskot til AFP-ordninga som er omfatta av offentleg kollektiv pensjonsordning. Arbeidsgjevar er dermed fullt ut
ansvarleg for alle forpliktingar etter denne ordninga og desse er føresatt inkludert i usikra forpliktingar.
Tilsette som er omfatta av den innskotsbaserte pensjonsordninga har krav på privat AFP som er eit livsvarig tillegg til alderspensjonen
frå Folketrygda, ref. AFP-tilskottsloven kap. 2. Denne AFP-ordninga vert finansiert ved at staten gir eit tilskot som utgjer 1/3 av
pensjonen, medan arbeidsgjevar dekker det resterande. Arbeidsgjevar sin del utgjer 2,5% av løn mellom 1 G og 7,1 G for arbeidstakarar
frå og med året dei fyller 13 år til og med kalenderåret dei fyller 61 år. AFP-ordninga vert rekneskapsført som ei innskotsordning.
Ordninga vert administrert av rettssubjektet Felllesordningen for avtalefestet pensjon.
Aktuarielle berekningar
Pensjonskassa er administrert av Gabler Pension Services AS og aktuarberekningar er utført av aktuar i dette selskapet.
Pensjonskostnaden er berekna i samsvar med IAS19. Det har som konsekvens at alle avvik frå estimat vert amortisert straks og ført
rett mot eigenkapitalen.
Økonomiske føresetnader
Diskonteringsrenta er satt med grunnlag i obligasjonar med fortrinnsrett (OMF). SFE har vurdert at marknaden for obligasjonar med
fortrinnsrett (OMF) oppfyller krava i IAS 19.83 til foretaksobligasjonar med høg kvalitet og tilstrekkeleg likvid marknad.
Dei økonomiske føresetnadane framkjem av tabell nedanfor. Norsk Rekneskapsstiftelse har primo januar 2021 fastsatt veiledande
føresetnader pr. 31 desember 2021 som har 0,3 prosentpoeng lågare diskonteringsrente enn SFE. NRS sine føresetnader ville
ikkje medført vesentleg endring av forpliktelsen. Det er ingen relativt klare marknadsdata for lønsveksten, noko som gir større
vurderingsrom enn for diskonteringsrenta. Estimat i nasjonalbudsjettet samt frå Noregs Bank og SSB støttar SFE si vurdering.
Det er utarbeidd sensitivitetsanalyser som viser konsekvensane for pensjonskostnader og –forpliktingar av å endre dei viktigaste
parameterane. Resultatet er presentert i ein tabell. Endringa i kostnad gjeld pensjonskostnad i 2022 medan endring i forplikting gjeld
pr. 31.12.2021.
SFE Endring diskonteringsrente Endring løn
Sensitivitetsanalyse - beløp i 1 000 kr 1 % -1 % 1 % -1 %
Endring kostnad -172 211 65 -71
Endring forplikting -17 359 22 203 1 557 -1 565
Endring G
Sensitivitetsanalyse - beløp i 1 000 kr 1 % -1 %
Endring kostnad 143 -123
Endring forplikting 20 629 -16 441
Demografiske føresetnader
SFE vurderer dødelighetstabellen K2013BE som det beste estimat for dødelighet i dei aktuarielle berekningane pr. 31.12.2020.
Begrepet K2013BE vert nytta av Finans Noreg som omtale av det beste estimatet på dødelighetsgrunnlag basert på Finanstilsynet
gjeldande forsikringstekniske berekningsgrunnlag i kollektiv pensjonsforsikring (K2013). Uføretabeller er basert på K63.
Kurva lønsvekst
Forventa individuelt karrieretillegg i SFE sine berekningar av pensjonsforplikting legg til grunn Gabler sin regresjonsmodell. Modellen
brukar alder som ein forklaringsvariabel for storleiken på arbeidstakaren sine individuelle karrieretillegg. Ut frå historiske bestands-
data i pensjonskassa, er det laga ei lønskurve som viser at den gjennomsnittlege veksten i individuelt karrieretillegg for tilsette i SFE er
fallande med alder. Berekningar viser at kurva lønsvekst gjev lågare pensjonsforplikting enn ved bruk av lineær lønskurve.
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
107
SFE Årsrapport 2021
Pensjonskostnader - middel og forpliktingar
Beløp i 1 000 kr
A. Pensjonskostnad Sikra ordning Usikra ordning Samla 2021 Samla 2020
Årets pensjonsopptening 1 371 236 1 607 1 727
Arbeidsgiveravgift av årets opptening 145 25 170 183
Rentekostnad på pensjonsforpliktinga 1 740 244 1 984 2 404
Forventa avkasting på pensjonsmidlane -1 471 0 -1 471 -2 014
Administrasjonskostnader 851 0 851 724
Total pensjonskostnad 2 636 505 3 141 3 024
B. Balanseført pensjonsforplikting
Brutto pensjonsforplikting ved periodens slutt 112 891 12 269 125 162 133 697
Middel ved periodens slutt 110 275 0 110 275 98 049
Balanseført pensjonsforplikting inkl. arbeidsgjevaravgift 2 618 12 269 14 887 35 648
C. Endring i netto pensjonsforplikting
Pensjonsforplikting i inngåande balanse 19 315 16 333 35 648 18 750
Resultatført pensjonskostnad 2 636 505 3 141 3 025
Aktuarielt tap (+), gevinst (-) ført mot eigenkapital -12 942 -4 408 -17 349 17 312
Innbetalingar inkl. arbeidsgjevaravgift -6 392 -15 -6 407 -3 300
Utbetalt pensjon over drift ekskl.arb.g.avg 0 -146 -146 -139
Balanseført pensjonforplikting ved slutten av perioden 2 618 12 269 14 887 35 648
Samla pensjonskostnad og forplikting i 2021
Beløp i 1 000 kr Resultatrekneskap 2021 Balanse 31.12.21
Pensjonskostnad ytelsesbasert ordning 3 140 14 887
Pensjonspremie pensjonsavtale leiande tilsette 226 1 144
Arbeidsgjevar sitt tilskot til innskotsbasert ordning 1 445 0
Sum pensjonskostnad/pensjonsforplikting 4 812 16 030
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
Følgjande føresetnader er brukt i berekningane:
2021 2020
Årleg avkasting 2,20% 1,50%
Diskonteringsrente 2,20% 1,50%
Årleg lønsvekst 2,75% 2,00%
Årleg vekst G-beløp 2,50% 1,75%
Regulering av løpande pensjonar 1,75% 1,00%
AFP-uttak 25 % ved 62 år 25 % ved 62 år
Demografiske føresetnader K2013BE, K63 K2013BE, K63
Frivilleg avgang 45 år: 4,5% 45 år: 4,5%
45-60 år: 2,0% 45-60 år: 2,0%
Etter 60 år: 0,0 Etter 60 år: 0,0
108
SFE Årsrapport 2021
NOTE 17
RENTEBERANDE GJELD OG AVSETTINGAR
Beløp i 1000 kr
Verdipapirnummer Børs-ticker Type Rente regulering Forfall år Rekneskapsført
gjeld NOK
NO0010671134 SFEN30 PRO Obligasjonslån Fast 2023 300 000
NO0010759087 SFEN41 Obligasjonslån Fast 2026 500 000
NO0010805930 SFEN45 Obligasjonslån Flytande 2022 300 000
NO0010822984 SFEN46 ESG Obligasjonslån Fast 2025 300 000
NO0010822992 SFEN47 ESG Obligasjonslån Fast 2028 200 000
NO0010849979 SFEN49 ESG Obligasjonslån Flytande 2024 400 000
NO0010849987 SFEN50 ESG Obligasjonslån Fast 2027 200 000
NO0010894579 SFEN51 Obligasjonslån Flytande 2023 300 000
NO0011013658 SFEN52 ESG Obligasjonslån Flytande 2026 250 000
NO0011013666 SFEN53 ESG Obligasjonslån Fast 2031 300 000
Sum rekneskapsførte obligasjonslån 3 050 000
Lån frå Nordiske Investeringsbanken 2014-29 NOK 217 905
Lån frå Nordiske Investeringsbanken 2019-34 EUR 301 071
Sum renteberande gjeld 3 568 976
Langsiktig renteberande gjeld spesifisert på forfallstidspunkt :
Beløp i 1000 kr 2022 2023 2024 2025 2026 Etter 2026
Avdrags-/forfallsstruktur:
Obligasjonslån 300 000 600 000 400 000 300 000 750 000 700 000
Gjeld til kredittinstitusjonar 27 238 27 238 41 575 55 912 55 912 311 101
Sum langsiktig gjeld 327 238 627 238 441 575 355 912 805 912 1 011 101
Konsernet har i tillegg etablert trekkrett og kassakreditt på tilsaman 800 MNOK som sikrar ytterlegare lånekapasitet og tryggleik
med omsyn til refinansieringar av både kort og langsiktig gjeld.
Total trekkrettar Unytta trekkrettar og
Beløp i 1000 kr
og kassekredittar Trekt 31.12.2021 kassekreditt 31.12.2021
Långjevar:
Danske Bank, trekkrett 500 000 0 500 000
Danske Bank, kassekreditt 300 000 0 300 000
Totalt 800 000 0 800 000
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
109
SFE Årsrapport 2021
NOTE 18
PANSETTINGAR OG GARANTIAR
Konsernkontoavtale inngått med Danske Bank inkluderer kassakreditt og trekkrett samt garantiar ovanfor Nord Pool og eSett Oy i
samband med kraftomsetting. Alle konsernselskapa har gjensidig garantert for desse kredittane. SFE har ovanfor Danske Bank,
Nordiske Investeringsbanken, og i samband med opptak av obligasjonsgjeld gjeve negativ pantsettingserklæring. SFE har såleis ikkje
eigedelar som er pantsett som tryggleik for gjeld.
NOTE 19
INFORMASJON OM DOTTERSELSKAP
Beløp i 1000 kr SFE Produksjon AS Linja AS Skipkraft AS
Driftsinntekter 1 304 148 721 198 1 177
Driftskostnader 1 347 871 655 597 1 289
Driftsresultat -43 723 65 601 -112
Netto finanspostar -21 734 -11 884 4
Resultat før skatt -65 458 53 717 -108
Skattekostnad -83 599 11 712 23
Ordinært resultat etter skatt -149 056 42 004 -85
Anleggsmiddel 3 759 626 2 248 745 24
Omløpsmiddel 632 729 200 212 3 013
Sum eigedelar 4 392 356 2 448 957 3 037
Eigenkapital 1 334 824 789 040 1 945
Forpliktingar 136 441 148 669 0
Langsiktig gjeld 2 033 055 1 351 000 0
Kortsiktig gjeld 888 035 160 248 1 091
Sum eigenkapital og gjeld 4 392 356 2 448 957 3 037
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > NOTAR
110
SFE Årsrapport 2021
Vi erklærer etter vår beste overtyding at:
• konsernrekneskapen for 2021 er utarbeida i samsvar med IFRS som fastsett av EU, med krav til
tilleggsopplysningar som føl av rekneskapslova, samt at
• årsrekneskapen for morselskapet for 2021 er avlagt i samsvar med rekneskapslova og god
rekneskapsskikk i Noreg, samt at
• rekneskapsopplysningane gjer ein rettvisande og heilskapleg oversikt av selskapet og konsernet
sine eigedelar, gjeld, finansielle stilling og resultat, samt at
• styret si melding gjer ein rettvisande oversikt over utvikling, resultatet og stillinga til selskapet
og konsernet, saman med ein skildring av dei mest sentrale risiko- og usikkerheitsfaktorane
selskapa er eksponert for.
ERKLÆRING OM ÅRSREKNESKAP
OG ÅRSMELDING FOR 2021
Sandane 28.04.2022
Sigurd Erlend Reksnes Jannicke Hilland Arvid Andenæs
- styreleiar - - nestleiar -
Jan Helge Dale Henrik Oppen Olin Johanne Henden
Erling Austreim Kevin Denton Kjell Asle Bakkebø
Johannes Rauboti
- konsernsjef -
INNHALDSSIDE > MORSELSKAP > ERKLÆRING OM ÅRSREKNESKAP OG STYRET SI MELDING
111
SFE Årsrapport 2021
Statsautoriserte revisorer
Ernst & Young AS
Dronning Eufemias gate 6a, 0191 Oslo
Postboks 1156 Sentrum, 0107 Oslo
Foretaksregisteret: NO 976 389 387 MVA
Tlf: +47 24 00 24 00
www.ey.no
Medlemmer av Den norske
Revisorforening
A member firm of Ernst & Young Global Limited
MELDING FRÅ UAVHENGIG REVISOR
Til generalforsamlinga i Sogn og Fjordane Energi AS
Fråsegn om revisjonen av årsrekneskapen
Konklusjon
Vi har revidert Sogn og Fjordane Energi AS sin årsrekneskap som er samansett av selskapsrekneskap og
konsernrekneskap. Selskapsrekneskapen er samansett av balanse per 31. desember 2021,
resultatrekneskap, og kontantstraumoppstilling for rekneskapsåret avslutta per denne datoen og notar,
medrekna eit samandrag av viktige rekneskapsprinsipp. Konsernrekneskapen er samansett av balanse per
31. desember 2021, resultatrekneskap, utvida resultatrekneskap, oppstilling over endringar i eigenkapital og
kontantstraumoppstilling for rekneskapsåret avslutta per denne datoen og notar, medrekna eit samandrag av
viktige rekneskapsprinsipp.
Etter vår meining
• er årsrekneskapen gitt i samsvar med lov og forskrift
• gir selskapsrekneskapen eit rettvisande bilete av den finansielle stillinga til selskapet per 31.
desember 2021 og av selskapet sine resultat og kontantstraumar for rekneskapsåret som blei avslutta
per denne datoen i samsvar med rekneskapslova sine reglar og god rekneskapsskikk i Noreg.
• gir konsernrekneskapen eit rettvisande bilete av den finansielle stillinga til konsernet per 31.
desember 2021 og av konsernet sine resultat og kontantstraumar for det avsluttande rekneskapsåret i
samsvar med International Financial Reporting Standards som fastsett av EU.
Vår konklusjon er konsistent med vår tilleggsrapport til revisjonsutvalet.
Grunnlag for konklusjonen
Vi har gjennomført revisjonen i samsvar med lov, forskrift og god revisjonsskikk i Noreg, medrekna dei
internasjonale revisjonsstandardane International Standards on Auditing (ISA-ane). Våre oppgåver og plikter
etter desse standardane er beskrivne under overskrifta Revisor sine oppgåver og plikter ved revisjon av
årsrekneskapen. Vi er uavhengige av selskapet og konsernet slik det er krav om i lov og forskrift i Noreg og
International Code of Ethics for Professional Accountants (inkludert internasjonale uavhengighetsstandardar)
utstedt av International Ethics Standards Board for Accountants (IESBA-reglene), og vi har oppfylt dei andre
etiske pliktene våre i samsvar med desse krava. Etter vår oppfatning er innhenta revisjonsbevis tilstrekkeleg
og formålstenleg som grunnlag for konklusjonen vår.
Vi er ikkje kjent med at vi har levert tenester i strid med forbodet i revisjonsforordninga (EU) No 537/2014
artikkel 5 nr. 1.
Vi har vore Sogn og Fjordane Energi AS sin revisor samanhengande i 2 år frå valet på generalforsamlinga
den 17. juni 2020 for rekneskapsåret 2020.
Sentrale tilhøve ved revisjonen
Sentrale tilhøve ved revisjonen er dei tilhøva vi meiner var viktigast ved revisjonen av årsrekneskapen for
2021. Desse tilhøva blei handtert då revisjonen vart utførd og då vi danna oss ei meining om
årsrekneskapen totalt sett. Vi konkluderer ikkje særskilt på desse tilhøva. Vår beskriving av korleis vi
handterte forholdet omtalt nedanfor i revisjonen, er gitt på den bakgrunn.
Vi har også oppfylt våre forpliktingar beskrivne under overskrifta Revisor sine oppgåver og plikter ved
revisjonen av årsrekneskapen når det gjeld desse forholda. Vår revisjon omfatta følgeleg handlingar utforma
for å handtere vår vurdering av risiko for vesentlege feil i årsrekneskapen. Resultatet av våre
INNHALDSSIDE > REVISOR SI MELDING
112
SFE Årsrapport 2021
2
Uavhengig revisor si melding - Sogn og Fjordane Energi AS 2021
A member firm of Ernst & Young Global Limited
revisjonshandlingar, inkludert handlingane retta mot forholda omtalt nedanfor, utgjer grunnlaget for vår
konklusjon på årsrekneskapen.
Sikring av framtidig sal av kraftproduksjon
Grunnlag for det sentrale forholdet
Sogn og Fjordane Energi AS produserer kraft som
vert omsett i den norske kraftmarknaden.
Marknadsprisen på kraft er volatil og nominert i
euro. Selskapet avlastar delar av denne risikoen
ved bruk av finansielle derivat for kraftpris og
finansielle valutaderivat og innlån i euro. Desse
derivata vert rekneskapsført til verkeleg verdi i
konsernrekneskapen. For derivat som inngår i
sikringsrelasjonar, og der sikringa er vurdert å
vere effektiv, vert verdiendringane rekneskapsført
som kontantstraumsikringar mot utvida resultat
inntil sikra transaksjonen finn stad. Den ineffektive
delen av sikringa vert rekneskapsført over
resultatrekneskapen.
Konsernet har gjort greie for sikringsbokføring i
note 9.
Sikring av framtidig sal av kraftproduksjon ved
bruk av kraftderivat, valutaderivat og innlån i
valuta var eit sentralt tilhøve i vår revisjon som
følgje av omfanget av transaksjonar,
kompleksiteten av rekneskapsreglane, og den
potensielt vesentlege resultateffekten på
konsernrekneskapen ved verdiendringar i kraftpris
og valutakurs.
Våre revisjonshandlingar
Gjennom vår revisjon har vi kartlagt og vurdert
utforminga av konsernet sine interne kontrollar knytt til
handel og oppfølging av finansielle instrument, samt
krav til sikringsbokføring av valuta- og kraftkontrakter.
Vi har vurdert konsernet sine rekneskapsprinsipp for
kraftderivat, valutaderivat og innlån i valuta og
sikringsbokføring mot IFRS og konsernet sin strategi
for handtering av finansiell risiko. Vi har testa
fullstendigheten av transaksjonar knytt til kraftderivat,
valutaderivat og innlån i valuta ved å innhenta
dokumentasjon frå eksterne partar over avslutta og
opne posisjonar, og samanheldt desse mot eit utval av
resultatførte transaksjonar og opne posisjonar
innrekna i balansen.
Vidare har vi testa verdsetjing og eksistens for eit utval
av konsernet sine kraftderivat, valutaderivat og innlån i
valuta mot stadfestingar frå Nasdaq og bankar.
Vi har også vurdert sikringsdokumentasjonen mot
krava i IFRS og vi har testa eit utval av
sikringsrelasjonane og selskapet si berekning av
sikringsineffektivitet. Vidare har vi vurdert presentasjon
og klassifisering av dei finansielle instrumenta i
årsrekneskapen og selskapet sine noteopplysningar.
Ytterlegare informasjon
Ytterlegare informasjon omfattar informasjon i årsrapporten bortsett frå årsrekneskapen og
revisjonsmeldinga. Styret og dagleg leiar (leiinga) er ansvarlege for ytterlegare informasjon i årsrapporten.
Vår fråsegn om revisjon av årsrekneskapen og andre lovmessige krav dekker ikkje ytterlegare informasjon,
og vi attesterer ikkje den ytterlegare informasjonen.
I samband med revisjonen av årsrekneskapen er det oppgåva vår å lese den ytterlegare informasjonen for å
vurdere om styret si melding, utgreiing om eigarstyring og selskapsleiing og utgreiing om samfunnsansvar
inneheld dei opplysningane som skal gis etter gjeldande lovverk og om det er vesentleg inkonsistens mellom
den og årsrekneskapen eller kunnskap vi har opparbeidd oss under revisjonen, eller om den tilsynelatande
inneheld vesentleg feilinformasjon. Dersom vi konkluderer med at slik ytterlegare informasjon inneheld
vesentleg feilinformasjon, er vi pålagde å rapportere det. Vi har ikkje noko å rapportere i så måte. Vi meiner
at styret si melding, utgreiing om eigarstyring og selskapsleiing og utgreiing om samfunnsansvar er
konsistente med årsrekneskapen og inneheld dei opplysningar som skal gis etter gjeldande lovkrav.
Leiinga sitt ansvar for årsrekneskapen
Leiinga er ansvarlege for å utarbeide årsrekneskapen og for at den gir eit rettvisande bilde i samsvar med
rekneskapslova sine reglar og god rekneskapsskikk i Noreg for selskapsrekneskapen, og i samsvar med
International Financial Reporting Standards som fastsett av EU for konsernrekneskapen. Leiinga er også
INNHALDSSIDE > REVISOR SI MELDING
113
SFE Årsrapport 2021
3
Uavhengig revisor si melding - Sogn og Fjordane Energi AS 2021
A member firm of Ernst & Young Global Limited
ansvarleg for naudsynt intern kontroll for å kunne utarbeide ein årsrekneskap som ikkje inneheld vesentleg
feilinformasjon, verken som følgje av misleghald eller feil som ikkje er tilsikta.
Ved utarbeidinga av årsrekneskapen må leiinga ta standpunkt til selskapet og konsernet si evne til å halde
fram med drifta og opplyse om tilhøve av betyding for dette. Føresetnaden om at drifta kan halde fram, skal
leggjast til grunn for årsrekneskapen så lenge leiinga ikkje har planar om å avvikle selskapet, konsernet eller
verksemda, eller ein ikkje har noko anna realistisk alternativ.
Revisor sine oppgåver og plikter ved revisjonen av årsrekneskapen
Målet med revisjonen er å oppnå tilstrekkeleg tryggleik for at årsrekneskapen totalt sett ikkje inneheld
vesentleg feilinformasjon, verken som følgje av misleghald eller feil som ikkje er tilsikta, og å gi ei
revisjonsmelding som inneheld konklusjonen vår. Tilstrekkeleg tryggleik er ein høg grad av tryggleik, men
ingen garanti for at ein revisjon utført i samsvar med ISA-ane, alltid vil avdekke vesentleg feilinformasjon.
Feilinformasjon kan oppstå som følgje av misleghald eller feil som ikkje er tilsikta. Feilinformasjon blir vurdert
som vesentleg dersom den, åleine eller samla, innanfor rimelege grenser kan forventast å påverke
økonomiske avgjerder som brukarane tek basert på årsrekneskapen.
Som del av ein revisjon i samsvar med ISA-ane, utøver vi profesjonelt skjønn og viser profesjonell skepsis
gjennom heile revisjonen. I tillegg:
• identifiserer og anslår vi risikoane for vesentleg feilinformasjon i årsrekneskapen, enten det skuldast
misleg framferd eller feil som ikkje er tilsikta. Vi utformar og gjennomfører revisjonshandlingar for å
handtere slike risikoar, og hentar inn revisjonsbevis som er tilstrekkeleg og formålstenleg som
grunnlag for konklusjonen vår. Risikoen for at vesentleg feilinformasjon som følgje av misleg
framferd ikkje blir avdekka, er høgare enn for feilinformasjon som skuldast feil som ikkje er tilsikta,
sidan misleg framferd kan innebere samarbeid, forfalsking, bevisste utelatingar, urette framstillingar,
eller brot på interne kontrollrutinar;
• opparbeider vi oss ei forståing av intern kontroll som er relevant for revisjonen, for å utforme
revisjonshandlingar som er føremålstenlege etter tilhøva, men ikkje for å gi uttrykk for ei meining om
effektiviteten av selskapet og konsernet sin interne kontroll;
• evaluerer vi om rekneskapsprinsippa som er brukte, er formålstenlege, og vurderer om
rekneskapsestimata og tilhøyrande noteopplysningar som er utarbeidde av leiinga, er rimelege;
• konkluderer vi, basert på innhenta revisjonsbevis, på om leiinga sin bruk av framleis drift-
føresetnaden i årsrekneskapen er formålstenleg og om det er vesentleg uvisse knytt til hendingar
eller tilhøve som kan skape tvil av betyding om selskapet og konsernet si evne til å halde fram med
drifta. Dersom vi konkluderer med at det eksisterer vesentleg uvisse, må vi i revisjonsmeldinga gjere
merksam på tilleggsopplysningane i årsrekneskapen, eller, dersom slike tilleggsopplysningar ikkje er
tilstrekkelege, modifisere konklusjonen vår om årsrekneskapen og årsmeldinga. Konklusjonane våre
er basert på revisjonsbevis innhenta inntil datoen for revisjonsmeldinga. Etterfølgjande hendingar
eller tilhøve kan likevel føre til at selskapet ikkje held fram med drifta;
• evaluerer vi den totale presentasjonen, strukturen og innhaldet i årsrekneskapen, og
tilleggsopplysningane, og om årsrekneskapen representerer dei underliggjande transaksjonane og
hendingane på ein måte som gjev eit rettvisande bilete.
• innhentar vi tilstrekkeleg og formålstenleg revisjonsbevis knytt til den finansielle informasjonen til
einingane eller forretningsområda i konsernet for å kunne gi uttrykk for ei meining om den
konsoliderte årsrekneskapen. Vi er ansvarlege for å leie, følgje opp og gjennomføre
konsernrevisjonen. Vi åleine er ansvarlege for vår revisjonskonklusjon.
Vi kommuniserer med dei som har overordna ansvar for styring og kontroll mellom anna om det
planlagde omfanget av revisjonen og til kva tid revisjonsarbeidet skal utførast. Vi utvekslar også
informasjon om tilhøve av betyding som vi har avdekka i løpet av revisjonen, samt om eventuelle
svakheiter av betyding i den interne kontrollen.
INNHALDSSIDE > REVISOR SI MELDING
114
SFE Årsrapport 2021
4
Uavhengig revisor si melding - Sogn og Fjordane Energi AS 2021
A member firm of Ernst & Young Global Limited
Vi gir revisjonsutvalet ei melding om at vi har etterlevd relevante etiske krav til uavhengighet, og om at vi har
kommunisert og vil kommunisere med dei alle relasjonar og andre tilhøve som innanfor rimelege grenser kan
tenkast å kunne påverke uavhengigheten vår, og, der det er relevant, om tilhøyrande åtgjerder.
Av dei sakene vi har kommunisert med dei som har overordna ansvar for styring og kontroll, tar vi
standpunkt til kva for saker som var av størst betyding for revisjonen av årsrekneskapen for den aktuelle
perioden, og som derfor er sentrale tilhøve ved revisjonen. Vi omtaler desse sakene i revisjonsmeldinga
om ikkje lov eller forskrift hindrar at saka vert gjort offentleg, eller dersom vi, i ekstremt sjeldne tilfelle,
avgjer at ei sak ikkje skal omtalast i revisjonsmeldinga sidan ein må rekne med at dei negative følgjene
av ei slik offentleggjering innanfor rimelege grenser oppveg allmenta si interesse av at saka vert omtala.
Fråsegn om anna lovmessige krav
Fråsegn om etterleving av krav om felles elektronisk rapporteringsformat (ESEF)
Konklusjon
Som en del av revisjonen av årsrekneskapen for Sogn og Fjordane Energi AS har vi utført eit
attestasjonsoppdrag for å oppnå tryggande sikkerheit for at årsrekneskapen som inngår i årsrapporten med
tilnamn sfe-2021-12-31-nb i det alt vesentlege er utarbeida i samsvar med krav i delegert
kommisjonsforordning (EU) 2019/815 om eit felles elektronisk rapporteringsformat (ESEF-regelverket) etter
forskrift gitt med heimel i verdipapirhandellova § 5-5, som har krav til utarbeiding av årsrapporten i XHTML-
format og iXBRL-markering av konsernrekneskapen.
Vi meiner at årsrekneskapen som inngår i årsrapporten i det alt vesentlege er utarbeida i samsvar med krav
i ESEF-regelverket.
Leiinga sitt ansvar
Leiinga er ansvarleg for å utarbeide årsrapporten og iXBRL-markering av konsernrekneskapen i samsvar
med det felles elektroniske rapporteringsformatet som krevst i ESEF-regelverket. Ansvaret omfattar ein
hensiktsmessig prosess, og slik intern kontroll leiinga finn naudsynt for utarbeiding av ein årsrapport og
iXBRL-markering av konsernrekneskapen i samsvar med krav i ESEF-regelverket.
Revisor sine oppgåva og pliktar
Vår oppgåve er, på grunnlag av innhenta revisjonsbevis, å gi uttrykk for ei mening om at årsrekneskapen
som inngår i årsrapporten i det alt vesentlege er utarbeida i samsvar med krava i ESEF-regelverket. Vi har
utført vårt arbeid i samsvar med internasjonal attestasjonsstandard (ISAE) 3000 – «Attestasjonsoppdrag
som ikkje er revisjon eller forenkla revisorkontroll av historisk finansiell informasjon». Standarden krev at vi
planlegg og utfører handlingar for å oppnå tryggande sikkerheit for at årsrekneskapen som inngår i
årsrapporten er utarbeida i samsvar med krav i ESEF-regelverket.
Som ledd i vårt arbeid utførte vi handlingar for å opparbeide oss ei forståing for selskapet og konsernet sine
prosessar for å utarbeide årsrapporten i XHTML-format. Vi utførte kontrollar av fullstendigheten og
nøyaktigheten av iXBRL-markeringa, og vurderte leiinga si bruk av skjønn. Vårt arbeid omfatta kontroll av
konsistens mellom markeringane av data i iXBRL og den reviderte årsrekneskapen i menneskeleg lesbart
format. Vi meiner at innhenta bevis er tilstrekkeleg og formålstenleg som grunnlag for konklusjonen vår.
Oslo, 28. april 2022
ERNST & YOUNG AS
Revisjonsmeldinga er signert elektronisk
Finn Espen Sellæg
statsautorisert revisor
INNHALDSSIDE > REVISOR SI MELDING
115
SFE Årsrapport 2021
SAMFUNNSREKNESKAP 2021
Beløp i 1.000 Kr
Driftsinntekter 1 643 771
Verditap av konsesjonskraft 50 700
Forbruk av innkjøpte varer/tenester 975 778
Brutto verdiskaping i eiga verksemd 718 692
Kapitalslit (avskrivingar/nedskrivingar) 205 016
Netto verdiskaping i eiga verksemd 582 132
Finansinntekter 68 456
Verdier til fordeling frå eiga verksemd 582 132
Meirverdiavgift netto 121 478
Verdier til fordeling i alt 703 610
Fordeling av verdiskaping til
Tilsette
Brutto løn og sosiale ytingar 237 448
Skatt frå tilsette -59 453
Arbeidsgjevaravgift -25 190
Netto fordelt tilsette 152 805 21,7%
Kapitalinnskytarar
Renter til kreditytarar 83 957
Kapitaluttak eigar 0
Netto fordelt kapitalinnskytarar 83 957 11,9%
Stat, kommunar
Skattar og avgifter 274 671
Skatt frå tilsette 59 453
Arbeidsgivaravgift 25 190
Meirverdi konsesjonskraft 50 700
Meirverdiavgift netto 121 478
Netto fordel stat og kommune 531 478 75,5%
Verksemda
Tilført eigenkapital -64 644 -9,2%
Sum fordelt 703 610 100 %
INNHALDSSIDE > SAMFUNNSREKNESKAP
Netto fordelt tilsette
Netto fordelt kapitalinnskytarar
Tilført eigenkapital
Netto fordelt stat og kommune
116
SFE Årsrapport 2021
PRESENTASJON AV KONSERNSTYRET
Styreleiar
Sigurd Reksnes (f. 1977)
Stilling: Bonde.
Utdanning: Agronom.
Har praksis som folkevald i både kommune og fylkespolitikk og
ei rekke verv i styrer, råd og utval.
Nestleiar
Jannicke Hilland (f. 1967)
Stilling: Konsernsjef i Eviny AS.
Utdanning: Sivilingeniør frå University of Manchester, dr.scient
frå Universitetet i Bergen og har delfag i strategisk leiing frå
Noregs Handelshøgskole.
Styremedlem
Henrik Oppen (f. 1957)
Stilling: Drifsteknikar ved Osland Havbruk AS.
Utdanning: Agronom
Har praksis som folkevald og som medlem av Fylkestinget i
Sogn og Fjordane.
Styremedlem
Jan Helge Dale (f. 1955)
Stilling: Kommuneoverlege i Kinn kommune
Utdanning: Spesialist i almennmedisin og samfunnsmedisin.
Har praksis som folkevald i Flora kommune og ei rekkje verv i
styrer, råd og utval.
INNHALDSSIDE > PRESENTASJON AV KONSERNSTYRET
117
SFE Årsrapport 2021
Styremedlem
Arvid Andenæs (f. 1954)
Stilling: Pensjonist
Utdanning: Master of Management frå Handelshøyskolen BI.
Har vore Administrerande direktør i Sparebanken Sogn og
Fjordane frå 2001 til 2016. Har også erfaring frå Sparebanken1
Nord Noreg og Danske Bank.
Styremedlem
Olin Johanne Henden (f. 1972)
Stilling: Dagleg leiar i Henden Sport AS, Elvetun Eigedom AS og
Nordfjord Aktiv. Er nestleiar i styret i Helse Vest.
Utdanning: Handelshøyskolen BI, Høyskolen i Oslo og Akerhus og
Gimlekollen Mediesenter.
Har praksis som dagleg leiar og politikar i kommune og
fylkespolitikk.
Styremedlem
Kjell Asle Bakkebø (f. 1968)
Tilsetterepresentant
Stilling: Montørformann, Linja AS. Utdanning: Fagbrev gruppe
A og B.
Har jobba i tidlegare Ytre Fjordane Kraftlag og er no tilsett
på montørbasen på Stadlandet.
Styremedlem
Erling Austreim (f. 1979)
Tilsetterepresentant
Stilling: Prosjektplanleggar, Linja AS.
Utdanning: Sivilingeniør frå NTNU.
Har tidlegare jobba i Teleconsult og Eltel.
Styremedlem
Kevin Denton (f. 1980)
Tilsetterepresentant
Stilling: Fagleiar Produksjonssentral, SFE Produksjon AS.
Utdanning: Elektronikkingeniør, Høgskolen i Bergen.
Har tidlegare jobba i Siemens Olje og Gass i Bergen.
INNHALDSSIDE > PRESENTASJON AV KONSERNSTYRET
118
SFE Årsrapport 2021
PRESENTASJON AV KONSERNLEIINGA
Konsernsjef
Johannes Rauboti (f. 1958)
Johannes Rauboti begynte i SFE i 2015. Han er sivilingeniør
elkraftteknikk og har pedagogisk utdanning for sivilingeniørar
frå NTH. Han har også bedriftsøkonomistudiet frå BI i Porsgrunn.
Johannes har lang erfaring frå kraftnæring og annan industri, og
kom til SFE frå stillinga som adm. direktør i kraftprodusenten
Vardar.
Konserndirektør Linja
Asgeir Aase (f. 1956)
Asgeir Aase er utdanna ingeniør svakstrøm ved Gjøvik
Ingeniørhøgskole og sivilingeniør energiteknikk/elkraft ved
Noregs Tekniske Høgskole (NTH). Han kom til SFE Nett i 2003
frå stillinga som nettsjef i Sunnfjord Energi, og har tidlegare vore
rektor ved ingeniørhøgskulen i Førde.
Konserndirektør produksjon
Ola Lingaas (f. 1955)
Ola Lingaas er utdanna Cand. Agric ved Noregs
Landbrukshøgskule (no Noregs Miljø- og Biovitenskaplige
Universitet). Han byrja i SFE i 1987, og har vore leiar for
produksjonsverksemda sidan før konsernet vart danna i 2003.
Har tidlegare erfaring frå Sogn og Fjordane Fylkeskommune.
INNHALDSSIDE > PRESENTASJON AV KONSERNLEIINGA
119
SFE Årsrapport 2021
Konserndirektør økonomi og finans
Martin Holvik (f.1966)
Martin Holvik byrja i SFE i 1997. Han har utdanning som sivil-
økonom frå siviløkonomutdanningen i Bodø. Holvik har tidlegare
mellom anna arbeidd i kommunerevisjonen i Nordfjord.
Konserndirektør kommunikasjon
Jannicke Lindvik (f.1979)
Jannicke Lindvik har ein bachelor i ”Markedsføring,
internasjonalisering og ledelse” frå Høgskolen i Østfold/BI
Bergen i tillegg til «PR-ledelse og strategisk kommunikasjon»
frå BI Oslo. Jannicke starta som trainee i Sogn og Fjordane
Energi i 2006.
Konserndirektør HR og organisasjon
Ole Bent Søreide (f. 1961)
Ole Bent Søreide byrja i 1992 i Firdakraft, som seinare vart ein
del av SFE. Han har utdanning innan elektrofag frå Møre og
Romsdal Ingeniørhøgskole, påbygging HMS/kvalitet og
økonomi/administrasjon frå Horten Ingeniørskole/Tønsberg
Maritime Høgskule, og i tillegg to Master of management-
program innan leiing frå Handelshøgskulen BI.
Konserndirektør IKT og digitalisering
Bjarte Lofnes Hauge (f. 1986)
Bjarte Lofnes Hauge (f. 1986) har bachelorgrad i fysikk og
mastergrad innan målevitskap og instrumentering frå
Universitetet i Bergen. Han byrja i SFE i 2011.
INNHALDSSIDE > PRESENTASJON AV KONSERNLEIINGA
120
SFE Årsrapport 2021
Sogn og Fjordane Energi
Post- og besøksadresse:
Sørstrandsvegen 227,
6823 Sandane
post@sfe.no
www.sfe.no
Linja AS
Besøksadresse:
Kyllervegen 6,
6906 Florø
www.linja.no
Telefon: 57 88 47 00
Grafisk produksjon: VOOKAL - vookal. no
Foto: Morten Wanvik